60 năm Quyết Tiến không lùi

Đồng bào Dao khu Quyết Tiến biểu diễn văn nghệ tại lễ kỷ niệm.

PTĐT- Đầu xuân năm nay, hơn trăm hộ dân khu Quyết Tiến, xã Địch Quả (huyện Thanh Sơn) mở hội lớn kỷ niệm tròn 60 năm ngày 15 gia đình đồng bào dân tộc Dao đầu tiên nghe theo lời vận động của Đảng, Chính phủ về khai sơn lập ấp. Không chỉ nhân khẩu tăng lên theo thời gian, từ xóm nhỏ heo hút giữa rừng, Quyết Tiến giờ đã vươn mình trong diện mạo mới, đạt chuẩn khu dân cư nông thôn mới. Hành trình hạ sơn xây dựng cuộc sống mới phồn thịnh đã hoàn tất viên mãn…

Mấy hôm nay gia đình cụ Triệu Thị Hoan - Khu Quyết Tiến đông khách hơn hẳn. Bước sang tuổi 82, cụ Hoan là nhân chứng duy nhất còn lại trong 15 chủ gia đình hạ sơn về đây từ đợt đầu tiên năm 1958, nên cụ liên tục được cán bộ xã, khu dân cư đến thăm hỏi, tìm hiểu tư liệu phục vụ cho lễ kỷ niệm. Sức khỏe bắt đầu giảm sút, mắt mờ, chân chậm nhưng ký ức về những ngày nghe theo lời cán bộ hạ sơn về an cư lạc nghiệp cách đây sáu mươi năm với cụ vẫn tươi rói rõ ràng như vừa mới xảy ra. Theo lời cụ: Nghe theo lời cán bộ vận động chấm dứt tập tục du canh du cư, hạ sơn ổn định cuộc sống, ăn Tết Nguyên đán năm 1958 xong, 15 gia đình với 72 nhân khẩu đang sinh sống tại khu vực Suối Thang, Suối Chiềng, Suối Tô của xã Xuân Đài; xóm Sặt, xã Tân Phú; Văn Chấn, Nghĩa Lộ (Yên Bái); Hòa Bình… đã gồng gánh đồ đạc về xã Đại La (nay là xã Địch Quả) khai hoang, dựng lán trại sinh sống, hình thành nên xóm Tự Do (nay là khu dân cư Quyết Tiến).

Được chính quyền và người dân sở tại nhiệt tình tạo điều kiện giúp đỡ từ công cụ lao động, vật nuôi đến nhượng ruộng đất và hướng dẫn kỹ thuật, kinh nghiệm làm lúa nước, các gia đình hạ sơn dần ổn định cuộc sống, vững dạ an cư. Đất lành chim đậu, các gia đình đồng bào dân tộc thiểu số du canh du cư rải rác trên các sườn núi cao cũng dần dần rủ nhau về sinh sống. Xóm hạ sơn ngày một đông đúc. Cuộc sống tuy chưa thật no đủ nhưng đã được cải thiện hơn hẳn thời còn lang thang đốt nương làm rẫy trên non cao. Đặc biệt, trẻ nhỏ được đến trường, người đau yếu được chăm sóc y tế. Tình làng nghĩa xóm được thắt chặt càng khiến bà con thêm tin tưởng, quyết tâm an cư lạc nghiệp.

Có thời điểm (1978-1981), người hạ sơn lên đến 42 hộ, một xóm mà có tới… 2 thầy mo. Không thầy nào chịu thầy nào. Một thầy lôi kéo 9 hộ về lại Nước Thang (Xuân Đài), một thầy đưa 5 hộ về lại Văn Chấn. Những người ở lại không khỏi băn khoăn, dao động. Xóm hạ sơn có nguy cơ tan rã. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của chi bộ Đảng với những đảng viên gương mẫu, kiên trung, người dân dần ổn định tâm lý, vững tâm bám đất, bám làng phát triển sản xuất, phát triển kinh tế gia đình…

Cụ Triệu Thị Hoan phấn khởi trước sự thay đổi của xóm hạ sơn Quyết Tiến.

Sáu mươi năm đã trôi qua, khu rừng rậm nơi những người đầu tiên của xóm Tự Do về phát cây dựng lán giờ đã trở thành khu dân cư Quyết Tiến trù phú với 101 gia đình với 418 nhân khẩu cùng sinh sống, trong đó 87% là đồng bào dân tộc Dao. Đói nghèo đã lùi vào dĩ vãng, cuộc sống mới sung túc đã và đang hiện hữu trên những đồi cây lâm nghiệp, cây ăn quả, đồi chè, những ngôi nhà tươi màu sơn mới khang trang bên những tuyến đường trải nhựa, bê tông xi măng phẳng phiu và cả trên nét mặt rạng ngời, nụ cười ấm áp, mãn nguyện của trưởng khu hành chính Hồ Sĩ Nhưỡng khi nói về thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của người dân Quyết Tiến.

Theo lời ông: Những năm qua, được sự quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, chính quyền, người dân trong khu đã luôn đoàn kết, tập trung phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống trên cơ sở phát huy tiềm năng, thế mạnh sẵn có. 11,22ha đất nông nghiệp làm được hai vụ lúa nước và một nửa diện tích có thể trồng màu vụ đông luôn được bà con gieo cấy với các giống lúa lai, rau màu phù hợp. Cùng với đó, kỹ thuật canh tác hiện đại được áp dụng đại trà đã giúp cho năng suất lúa, rau màu của bà con tăng cao, mang lại hiệu quả kinh tế lớn. Với bình quân 420kg/người/năm, không những an ninh lương thực được đảm bảo mà còn giúp người dân chủ động một phần thức ăn cho đàn vật nuôi luôn ổn định với gần 150 con trâu, bò; 10.000 gia cầm; hơn trăm đầu lợn…

Thế mạnh của Quyết Tiến là diện tích đất đồi rừng phong phú đã được người dân phát huy hiệu quả với 199 ha rừng đầu nguồn tái sinh được chăm sóc, bảo vệ tốt; 71 ha rừng sản xuất được phủ xanh keo, mỡ, trám và 9,5 ha chè đang cho thu hoạch… Cùng với tập trung phát triển kinh tế nông lâm nghiệp, người dân Quyết Tiến đã rất năng động trong việc tìm kiếm việc làm lúc nông nhàn với hàng trăm lao động tại khắp các vùng miền.

Nhờ đó, thu nhập của người dân giờ đã đạt 22,5 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 15%, 79% hộ dân có thu nhập khá, nhà xây kiên cố. Kinh tế phát triển đã tạo nền tảng vững chắc giúp khu xây dựng, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phát triển các hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế. Toàn khu hiện có 3km đường nhựa liên thôn và 550m đường bê tông loại A; nhà văn hóa, sân chơi thể thao được xây dựng kiên cố; 100% hộ dân được sử dụng điện lưới Quốc gia, nước hợp vệ sinh; 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường…

Khu dân cư Quyết Tiến đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Cuộc sống mới tốt đẹp hơn như mơ ước của những người hạ sơn năm xưa thực sự đã và đang hiện hữu nơi xóm bản người Dao.

Phương Khang