Phát triển du lịch Vườn Quốc gia Xuân Sơn – những khó khăn hiện hữu

PTO- Nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Phú Thọ, Vườn Quốc gia (VQG) Xuân Sơn có nhiều cảnh quan đẹp, với hệ sinh thái rừng trên đá vôi độc đáo và thảm thực vật, hệ động vật đa dạng. Cùng với đó là khí hậu mát mẻ, không khí trong lành, chỉ cách thủ đô Hà Nội 120 km và khu di tích lịch sử Đền Hùng 90 km nên VQG Xuân Sơn được đánh giá có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Thế nhưng, thực trạng hiện nay cho thấy hoạt động của ngành “công nghiệp không khói” ở đây vẫn đang còn gặp rất nhiều khó khăn.

Ông Đào Huy Thông, Trưởng phòng Hợp tác Quốc tế và Phát triển Du lịch VQG Xuân Sơn chia sẻ: Cho tới giờ, hoạt động du lịch tại đây vẫn còn mang tính chất nhỏ lẻ, tự phát; chủ yếu là do các đoàn khách tự đến, với hoạt động chủ yếu là tham quan và tìm hiểu. Doanh thu du lịch ở Vườn quốc gia Xuân Sơn là không đáng kể, các khoản thu này không phải do ngành du lịch trực tiếp thu mà thuộc về người dân địa phương tham gia phục vụ. Còn quá nhiều khó khăn trong phát triển hạ tầng phục vụ du lịch tại đây nói chung và du lịch sinh thái nói riêng.

Vườn Quốc gia Xuân Sơn hiện vẫn gặp nhiều khó khăn trong phát triển du lịch tương xứng với tiềm năng của mình.

Trước năm 2010, du lịch ở Xuân Sơn đã bắt đầu được đầu tư, chủ yếu tập trung vào xây dựng một số cơ sở hạ tầng giao thông, hệ thống đường tuần tra; còn cơ sở vật chất, hạ tầng kĩ thuật và các thiết chế phục vụ cho ngành du lịch vẫn còn rất nghèo nàn. Chưa có hệ thống nhà nghỉ, khách sạn; khách du lịch chủ yếu lưu trú tại nhà dân hoặc thông qua một số công ty lữ hành tổ chức cắm trại tại các bản. Các nhà hàng, quán ăn ít ỏi nên du khách thường tự chuẩn bị sẵn đồ ăn hoặc mua thực phẩm của người bản địa và tự chế biến. Dịch vụ mua sắm, vui chơi giải trí hầu như chưa có, các mặt hàng nông sản chưa mang tính đặc trưng của địa phương. Do chưa đáp ứng được những yêu cầu tối thiểu nên thời gian lưu trú của khách du lịch tại VQG Xuân Sơn không dài, thường chỉ trong ngày hoặc qua một đêm. Thiếu thốn các cơ sở dịch vụ nên người dân thường đóng vai trò là các nhà cung cấp chính, khiến cho việc thống kê các con số thu được từ hoạt động du lịch cũng còn tương đối, chưa phản ánh đúng thực trạng của hoạt động du lịch tại Vườn.

Đặc biệt, tại VQG Xuân Sơn vẫn chưa kiện toàn được bộ máy tổ chức quản lý phục vụ du lịch. Trong đó, vì chưa thành lập được Ban quản lý hoạt động du lịch sinh thái và Trung tâm Du lịch sinh thái Giáo dục môi trường nên không có đơn vị trực tiếp quản lý, chịu trách nhiệm hướng dẫn du khách, thu thập thông tin và phát triển các hoạt động du lịch của Vườn. Cùng với đó, hiện tại đội ngũ cán bộ phụ trách du lịch hầu hết là kiêm nhiệm, chưa được đào tạo nghiệp vụ bài bản nên còn hạn chế về trình độ, kỹ năng làm du lịch. Không có cơ quan quản lý chuyên trách nên VQG Xuân Sơn không có doanh thu từ các hoạt động du lịch, gây nên những khó khăn lớn cho sự phát triển của du lịch nơi đây.

Để có cơ sở về mặt pháp lý, tạo cơ hội và hướng đi cho mục tiêu phát triển ngành du lịch Phú Thọ nói chung, du lịch VQG Xuân Sơn nói riêng, năm 2013, UBND tỉnh Phú Thọ đã quyết định quy hoạch phát triển bền vững VQG Xuân Sơn thành khu du lịch sinh thái. Kết hợp với Đền Hùng và suối nước nóng Thanh Thủy để tạo thành tuyến du lịch cội nguồn, mục đích tạo sự khép kín về chu trình tour, tuyến và thúc đẩy các hoạt động dịch vụ, tạo thêm việc làm và nguồn thu cho người dân, đồng thời quảng bá hình ảnh của tỉnh Phú Thọ tới du khách trong và ngoài nước. Nhưng trên thực tế tới nay, sự liên kết tuyến du lịch này vẫn chưa chặt chẽ, biểu hiện cụ thể là khách du lịch ít tới tham quan tại VQG Xuân Sơn sau khi dâng hương tại Đền Hùng.

Thiết nghĩ để giải quyết những khó khăn trong phát triển du lịch tại VQG Xuân Sơn, trước mắt cần phải củng cố về mặt tổ chức các đơn vị làm du lịch; tăng cường kêu gọi đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, dịch vụ lưu trú; thực hiện chỉnh trang tôn tạo cảnh quan, hang động để thu hút du khách. VQG Xuân Sơn hiện nay rất cần nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao hơn nữa của các cấp lãnh đạo để có thể khai thác và phát huy tiềm năng du lịch sinh thái to lớn của khu vực này, từ đó góp phần xây dựng hình ảnh tỉnh Phú Thọ thân thiện, gần gũi với thiên nhiên, có môi trường trong lành và sạch đẹp.

Trà My