Những dự án đầu tư chậm tiến độ gây nhiều hệ lụy

PTO- Thực hiện các chương trình phát triển kinh tế- xã hội, những năm qua tỉnh ta nói chung, huyện Tam Nông nói riêng đã triển khai xây dựng các công trình hạ tầng và thu hút nhiều dự án đầu tư vào sản xuất công nghiệp, dịch vụ. Bên cạnh những dự án đã phát huy tác dụng hiệu quả hiện đang có nhiều dự án lớn, trọng điểm chậm tiến độ, kéo dài thời gian thực hiện gây ra nhiều hệ lụy đối với đời sống xã hội, tạo nên những bức xúc trong nhân dân.

Dự án Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học do Công ty CP hóa dầu và nhiên liệu dầu khí làm chủ đầu tư được triển khai thực hiện từ năm 2008, dự kiến hoàn thành trong quý 2/2010. Thế nhưng đến nay vẫn còn ngổn ngang nhiều hạng mục chưa thi công xong. Dư luận đang đặt câu hỏi: Liệu đến khi nào dự án mới hoàn thành đi vào hoạt động?

Công trình xây dựng cầu Ngọc Tháp và tuyến nối QL2-QL32 thuộc Dự án đường Hồ Chí Minh qua địa bàn huyện Tam Nông đã được triển khai từ 5 năm nay. Đến giờ, công trình cầu Ngọc Tháp đã hoàn thành, một số tuyến đường bộ đã xúc tiến giải phóng mặt bằng(GPMB) , thi công, song nhìn chung đều làm dở dang. Từ đó gây ra những hệ lụy khó khăn cho nhân dân dọc tuyến đi qua. Đơn cử như xã Hương Nha, một số hộ dân trong xã thuộc diện phải di dời nhà cửa, tài sản đã chấp hành tốt công tác GPMB, tự tháo dỡ nhà, hoa mầu nhường đất phục vụ dự án, thế nhưng 2 năm nay vẫn chưa được tái định cư nên không có chỗ ở, phải đi thuê nhà. Cùng với đó một số hộ dân bị thu hồi đất sản xuất cũng chưa nhận được tiền đền bù, gây nên những bức xúc cho các hộ dân. Trường THCS của xã cũng nằm trong hành lang phải giải tỏa nên không được cải tạo, do vậy trong năm học 2012-2013 học sinh phải học trong các phòng học xuống cấp, cơ sở vật chất không đảm bảo, trong khi công trình trường học mới hiện mới xây dựng được phần tường rào, san lấp mặt bằng; các nhà lớp học, nhà chức năng vẫn nằm chờ vốn . Theo báo cáo của UBND huyện Tam Nông: Để phục vụ dự án, Hội đồng bồi thường GPMB của huyện đã hoàn thành công tác kiểm kê, lập dự toán kinh phí bồi thường và đã được UBND tỉnh phê duyệt với tổng kinh phí gần 72,6 tỷ đồng (bao gồm cả kinh phí bồi thường GPMB phục vụ 2 khu tái định cư của huyện) cho 1.850 hộ dân trên địa bàn 6 xã nơi dự án đi qua. Đến nay chủ đầu tư thực hiện chi trả được 55 tỷ/71,155 tỷ đồng cho các hộ dân, còn lại hơn 16,6 tỷ đồng vẫn chưa được chi trả, trong đó gồm cả kinh phí đầu tư xây dựng các khu tái định cư phục vụ dự án. Do thiếu kinh phí nên 2 năm nay, việc xây dựng hạ tầng các khu tái định cư, công trình nhà văn hóa khu 6 xã Xuân Quang vẫn chưa được thực hiện, Trường THCS Hương Nha chưa thể hoàn thành đưa vào sử dụng....

Cùng với dự án trên, một dự án nữa cũng được liệt kê vào danh sách chậm tiến độ, đó là Dự án Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học do Công ty CP hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí làm chủ đầu tư, có tổng vốn đầu tư xấp xỉ 2.485 tỷ đồng trên diện tích đất sử dụng 51,7 ha tại ba xã Cổ Tiết, Văn Lương, Tam Cường. Trong quá trình triển khai thực hiện từ năm 2008 đến nay, dự án đã 3 lần điều chỉnh. Lần đầu dự kiến kế hoạch hoàn thành trong quý III năm 2010 đã không đạt, rồi lại đến cuối năm 2011, đến bây giờ thì khó xác định ngày đi vào sản xuất. Tính đến đầu tháng 10-2012, mới có 6/13 hạng mục được hoàn thành là: Nhà hành chính và các khu vực phụ trợ; hồ điều hòa sinh thái; kho sắn 1A sức chứa 45.000 tấn; trạm cân hàng hóa; tháp làm mát; trạm điện 110KVA. Còn lại 7 hạng mục đang thi công dở dang gồm: Một số hạng mục thuộc Nhà máy sản xuất chính; cụm xử lý cấp nước; cụm xử lý nước thải; nhà nghiền và kho sắn 1 B; lò hơi và lò than; khu bồn cồn và thành phẩm; trạm biến áp 110KVA... chưa biết chính xác thời gian nào sẽ hoàn thành để nhà máy cho ra sản phẩm. Do thời gian thi công kéo dài, dự án đã làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiêu thụ sắn tươi của các hộ dân trong vùng trồng nguyên liệu phục vụ sản xuất của nhà máy và một số hệ lụy khác ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, đời sống của người dân xung quanh khu vực như tình trạng tiêu thoát nước không kịp thời, gây ngập úng cục bộ, giao thông bị xuống cấp vì quá trình vận chuyển hàng hóa siêu trường, siêu trọng phục vụ dự án và một số hiện tượng mất an ninh trật tự, trong đó có cả hiện tượng “cò mồi” lừa đảo xin việc...

Sự chậm trễ, kéo dài thời gian thực hiện của các dự án nêu trên ngoài yếu tố khách quan do tác động bởi tình hình chung của suy thoái kinh tế thế giới, khu vực và các biến động của thị trường thời gian qua thì còn một số nguyên nhân chủ quan như: Trong quá trình quản lý dự án, các chủ đầu tư đã bộc lộ một số yếu kém trong công tác quản lý, điều hành dự án. Điển hình như dự án Nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu sinh học nhiều lần phải điều chỉnh, thay đổi nhân sự chủ chốt dẫn đến công tác điều hành quản lý bị động, lúng túng, không chủ động, chưa phối hợp thường xuyên với các cơ quan quản lý Nhà nước để tháo gỡ khó khăn.

Được biết lãnh đạo UBND tỉnh đã làm việc nhiều lần với Công ty về tiến độ thi công công trình, nhưng Tập đoàn dầu khí Việt Nam vẫn chưa đáp ứng vốn đầu tư cho dự án. Lãnh đạo UBND tỉnh đã có văn bản mời lãnh đạo Tập đoàn dầu khí Việt Nam về làm việc với tỉnh để bàn biện pháp giải quyết, đẩy nhanh tiến độ dự án, nhưng lãnh đạo Tập đoàn chưa bố trí về làm việc với tỉnh cho nên những khó khăn của dự án vẫn chưa được tháo gỡ, giải quyết.

Các dự án trên, dù nêu lý do gì thì cũng cần phải xem xét lại năng lực thực sự của chủ dự án. Để bảo vệ quyền lợi của người dân chịu ảnh hưởng của các dự án, đại diện các cấp chính quyền huyện Tam Nông và tỉnh kiến nghị các chủ đầu tư khẩn trương bố trí kinh phí chi trả bồi thường GPMB cho các hộ dân có đất bị thu hồi, kinh phí đầu tư xây dựng hạ tầng các khu tái định cư và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, không dây dưa kéo dài.

Mai Phương