“Trường học hạnh phúc”

Năm học 2022-2023, được xác định là năm trọng tâm của đổi mới. Trong đó, việc xây dựng “Trường học hạnh phúc” gắn với xây dựng trường học “an toàn - thân thiện - bình đẳng” được coi là nhiệm vụ lớn của ngành Giáo dục tỉnh Phú Thọ nói chung và ngành Giáo dục thành phố Việt Trì nói riêng. Đến nay, các trường học đang hướng tới xây dựng môi trường giáo dục hạnh phúc đảm bảo ba tiêu chí quan trọng, cốt lõi là yêu thương, an toàn và tôn trọng, để học sinh mỗi ngày đến trường thực sự là một ngày vui.

Học sinh Trường Tiểu học Tân Dân học nhóm ở khu vực đọc sách ngoài trời của nhà trường.

Thay đổi tích cực trong trường học

Lấy cảm hứng từ mô hình “Happy School” của UNESCO, mô hình “Trường học hạnh phúc” được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) triển khai từ năm 2019 và nhanh chóng được nhân rộng trong nhiều cơ sở giáo dục trên cả nước. Ở môi trường này, tất cả các thành viên trong nhà trường đều cảm thấy hạnh phúc. Để hạnh phúc, trước tiên lại phải bắt đầu từ việc tạo niềm vui đi học mỗi ngày cho học sinh và tâm lý làm việc thoải mái của cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường.

Tại trường Mầm non Hoa Sen, TP Việt Trì, mỗi buổi sáng đến lớp, học sinh sẽ được chọn cách để chào ngày mới với giáo viên như đập tay, bắt tay, nhảy một điệu nhạc hay một cái ôm. Với cách chào này đã giúp học sinh hào hứng hơn khi đến lớp, tăng sự tương tác, gần gũi, gắn bó giữa cô và trò. Cùng với đó, các hoạt động trải nghiệm như làm quà tặng thủ công gửi đến người thân yêu, gửi lời cảm ơn, xin lỗi đến những người xung quanh,… đã mang lại những giờ học hạnh phúc nhưng không hề tốn kém. Không gian thân thiện, an toàn; học sinh mến cô, yêu trường, yêu lớp; phụ huynh tôn trọng, tin tưởng gửi gắm; giáo viên tâm huyết, quan tâm, chăm sóc trẻ trong từng bữa ăn, giấc ngủ... đó là môi trường lý tưởng để chăm sóc, nuôi dạy trẻ.

Cùng với đó, đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường cũng thường xuyên có những buổi tọa đàm trao đổi về chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm, trau dồi phẩm chất đạo đức với tinh thần hướng đến nâng cao trình độ, phát huy tâm huyết, trách nhiệm, đổi mới, sáng tạo. Cô Đỗ Thị Bích Huyền - Hiệu trưởng trường Mầm non Hoa Sen cho biết: “Để xây dựng được ngôi trường hạnh phúc, chúng tôi hướng tới việc hình thành hành động, thói quen trên nền tảng tôn trọng, yêu thương và chia sẻ. Trong đó, mỗi thành viên từ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh được nói lên suy nghĩ, phát huy hết năng lực bản thân. Từng thành viên đều cảm thấy mỗi ngày đến trường là một ngày vui, trường học như gia đình. Để làm được điều đó, ban giám hiệu và thầy cô phải là những người đầu tiên thay đổi, học sinh cũng sẽ cảm thấy háo hức hơn khi được đi học, từ thích đến trường, sẽ thích học”.

Ở bậc học lớn hơn, sự đổi mới phương pháp giảng dạy, tăng cường tương tác giữa cô và trò đã làm cho việc học tập trở nên nhẹ nhàng, đầy cảm hứng. Niềm hạnh phúc được thể hiện bằng trên sự hào hứng của mỗi học sinh trong từng tiết học. Trong tiết học môn Tiếng Việt của học sinh lớp 3B, Trường Tiểu học Tân Dân trở nên thu hút hơn khi các em được học bài trong những trò đố vui cùng âm nhạc vui tươi, sôi động. Cô Nhạc Quỳnh Mai, chủ nhiệm lớp chia sẻ: “Quá trình truyền đạt kiến thức, giáo viên đóng vai trò là người hỗ trợ, gợi ý để kích thích sự sáng tạo của học sinh, đồng thời luôn lắng nghe, thấu hiểu và tôn trọng suy nghĩ của các em. Sau mỗi giờ học nghiêm túc là những bài hát, múa sôi động với sự tham gia của cô và trò, giúp xua tan những mệt mỏi, tạo không khí hào hứng cho học sinh trong học tập. Đặc biệt, trong môi trường học tập, trẻ phải cảm nhận được sự yêu thương, được đối xử công bằng, được định hướng để phát triển tối đa năng lực riêng biệt của bản thân”.

Bên cạnh đó, xây dựng môi trường hạnh phúc được Trường Tiểu học Tân Dân bắt đầu bằng việc xây dựng môi trường xanh, sạch, đẹp, an toàn. Chú trọng không gian vui chơi phù hợp với lứa tuổi; đầu tư cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu học tập và vui chơi; nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; xây dựng cổng trường an toàn giao thông. Với diện tích rộng 7.956m2 với 35 phòng học, khu hiệu bộ, nhà đa chức năng, khu vui chơi, học tập, rèn luyện thể thao, khu nhà vệ sinh hiện đại, khuôn viên trường học trồng nhiều cây xanh, được trang bị bàn ghế tại các bồn cây, khu vực đọc sách ngoài trời đã góp phần đảm bảo tiện nghi học tập, vui chơi và làm việc cho học sinh, giáo viên và nhân viên nhà trường.

Học sinh Trường Mầm non Hoa Sen, TP Việt Trì được chọn cách để chào ngày mới với giáo viên.

Lan tỏa giá trị hạnh phúc

Có thể thấy, xây dựng “Trường học hạnh phúc” là xu thế tất yếu và là định hướng phát triển lâu dài của ngành Giáo dục. Hạnh phúc không phải là câu chuyện điểm số mà “Trường học hạnh phúc” là ở đó học sinh được học những thứ mình mong muốn và đạt được những mục tiêu bản thân đã đề ra; là nơi không có bạo lực học đường, không có hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo, không có những hành xử xúc phạm danh dự, nhân phẩm, thân thể nhà giáo và học sinh; thầy cô và học sinh được sẻ chia, cảm thông và yêu thương nhau, không chỉ dạy cho các em về kiến thức văn hóa, mà còn dạy cho các em về đạo đức làm người, có lối sống lành mạnh, tích cực, biết quan tâm chia sẻ và giúp đỡ mọi người. Đây là môi trường không chỉ giáo viên, học sinh hạnh phúc mà mọi thành viên trong nhà trường đều hạnh phúc và phụ huynh học sinh cũng cảm thấy hạnh phúc. Sự hạnh phúc từ học sinh, nhà trường và gia đình sẽ lan tỏa để tạo nên một xã hội hạnh phúc.

Thời gian qua, Phòng GD&ĐT thành phố Việt Trì tích cực vào cuộc thực hiện chủ trương của Bộ GD&ĐT và hướng dẫn tại Công văn số 312/CĐN ngày 12/11/2019 của Công đoàn Giáo dục Việt Nam về việc “Hướng dẫn công đoàn các trường học tổ chức và tham gia xây dựng “Trường học hạnh phúc” theo kế hoạch nâng cao năng lực ứng xử sư phạm, đạo đức nhà giáo, người lao động đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”. Phòng đã chỉ đạo các trường học, tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương từ nhiều nguồn lực để bổ sung xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, một trong những điều kiện đảm bảo để xây dựng “Trường học hạnh phúc” gắn với xây dựng trường học “an toàn- thân thiện- bình đẳng” phù hợp với điều kiện từng trường; xây dựng đội ngũ giáo viên, cán bộ, nhân viên đáp ứng các yêu cầu về trình độ, năng lực quản lý, quản trị trường học, năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức… Trong đó, chú trọng xây dựng đội ngũ nhà giáo thực sự tâm huyết, trách nhiệm, đổi mới, sáng tạo. Bên cạnh đó, tham mưu cho lãnh đạo sở, ban, ngành các cấp quan tâm đến chế độ đãi ngộ cho cán bộ giáo viên, để họ yên tâm công tác, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.

Bà Nguyễn Thu Trà - Phó trưởng Phòng GD&ĐT TP Việt Trì cho biết: “Để việc triển khai theo hướng từng bước đạt hiệu quả, phòng GD&ĐT đã lựa chọn một số trường điển hình làm điểm từ đó rút kinh nghiệm nhân rộng theo từng năm. Năm học 2021- 2022 toàn thành phố đã có 59/95 trường được công nhận trường học “an toàn - thân thiện - bình đẳng”, trong đó, khối mầm non có 26 trường, khối tiểu học 16 trường và khối THCS 17 trường. Phòng GD&ĐT Việt Trì tiếp tục tăng cường chỉ đạo các cơ sở giáo dục triển khai tốt các văn bản hướng dẫn xây dựng “Trường học hạnh phúc” gắn với trường học “An toàn - thân thiện - bình đẳng”; đồng thời tiếp tục triển khai nhân rộng các mô hình tích cực để lan tỏa tới các trường học, hướng tới mục tiêu tăng số trường được công nhận trường học an toàn - thân thiện - bình đẳng, qua đó xây dựng môi trường học đường hạnh phúc”.

Hành trình xây dựng lớp học hạnh phúc, trường học hạnh phúc không hề đơn giản, dễ dàng mà đó là một hành trình dài, nhiều khó khăn, trở ngại và thậm chí nhiều thử thách. Nhưng với tinh thần tất cả vì học sinh thân yêu, cùng với sự ủng hộ, giúp đỡ của các cấp chính quyền; sự đồng lòng, hỗ trợ của phụ huynh học sinh và xã hội, đặc biệt với sự quyết tâm, nỗ lực vượt khó của đội ngũ cán bộ quản lý, nhà giáo, người lao động trong ngành, chúng ta tin tưởng rằng sẽ có nhiều trường học hạnh phúc ở các cấp học trong toàn ngành đáp ứng mong cầu của học sinh và phụ huynh học sinh, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi Nghị quyết 29/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Quỳnh Như