Cộng đồng chung tay phòng, chống HIV/AIDS

PTĐT- Từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện năm 1995, đến nay dịch HIV đã lan rộng tới 13 huyện, thành, thị với 277 xã, phường, thị trấn của tỉnh. Phòng, chống đại dịch HIV/AIDS đồng nghĩa với bảo vệ sức khỏe, hạnh phúc của bản thân, gia đình, sự phồn thịnh của xã hội, đòi hỏi sự chung tay góp sức của cả cộng đồng.

Đến hết năm 2016, toàn tỉnh đã phát hiện 4.109 người nội tỉnh nhiễm HIV, trong đó số bệnh nhân chuyển sang giai đoạn AIDS là 1.873 và đã có 1.326 bệnh nhân tử vong. Các trường hợp lây nhiễm được phát hiện nhiều nhất trong nhóm nghiện chích ma túy, nam giới chiếm phần lớn số người nhiễm với 80%. Đường lây nhiễm chủ yếu vẫn là đường máu (54,5%), tiếp đến là đường tình dục không an toàn (35,5%)… Nhóm tuổi nhiễm HIV cao nhất từ 20-49 tuổi. 100% số huyện, thành, thị gồm 277/277 xã, phường, thị trấn đã phát hiện có người nhiễm HIV. Trong 5 năm gần đây, số người nhiễm HIV mới được phát hiện hàng năm trung bình là: 266 người, số người chuyển giai đoạn AIDS và tử vong có xu hướng giảm.

Thông qua công tác truyền thông giáo dục sức khỏe, nhiều bệnh nhân đã nâng cao nhận thức, chủ động phối hợp trong điều trị bệnh. Điển hình như chị Nguyễn Thị A, ở thị trấn Thanh Ba, huyện Thanh Ba. Chồng chị A là đối tượng nghiện ma túy bị nhiễm HIV, sau đó lây sang vợ. Chị A chia sẻ: “Khi biết mình nhiễm HIV, tôi buồn lắm, gần như mất phương hướng, nhưng vì các con, tôi động viên mình phải cố gắng. Hàng tháng, tôi đến Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh để các bác sĩ tư vấn, chăm sóc và điều trị ARV. Nhờ vậy, sức khỏe tôi luôn ổn định. Thời gian qua, có nhiều người đến nhà hoặc gọi điện thoại nhờ tôi tư vấn, tôi luôn sẵn sàng hướng dẫn. Tôi mong rằng, những ai chẳng may nhiễm HIV không nên mặc cảm, tự ti mà hãy luôn nghĩ đến sức khỏe, sự sống của mình”.

Vì mục tiêu không còn người nhiễm mới HIV, tỉnh đã triển khai nhiều chương trình tư vấn, chăm sóc và điều trị cho người nhiễm HIV/AIDS; chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con... Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS phối hợp với các tổ chức, đoàn thể xã hội ký cam kết phòng, chống HIV/AIDS đến từng địa phương, đơn vị; tổ chức các chương trình, hoạt động thông tin giáo dục thay đổi hành vi ở các huyện, thành phố, thị xã và các xã, phường, thị trấn với nhiều hình thức, nội dung phong phú như phát tờ rơi, treo pano, áp phíc; thông tin trên đài, báo địa phương. Đẩy mạnh Phong trào toàn dân tham gia phòng, chống HIV/AIDS tại cộng đồng dân cư, sử dụng nhóm tuyên truyền viên, đồng đẳng viên, cộng tác viên, y tế thôn bản để truyền thông đến các khu dân cư về chống kỳ thị, phân biệt đối xử liên quan đến HIV/AIDS.

Mạng lưới cán bộ làm công tác phòng, chống HIV/AIDS của ngành y tế đã tích cực bám địa bàn, các vùng điểm nóng để kịp thời tuyên truyền đến người dân, tập trung vào nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Đây là lực lượng quan trọng trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện phòng, chống HIV, tạo sự đồng thuận khi triển khai các chương trình phòng, chống HIV nói chung và chương trình giảm tác hại nói riêng. Qua các buổi truyền thông, tư vấn, số người đăng ký tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện tăng hàng năm. Mạng lưới chăm sóc người nhiễm HIV/AIDS tại cộng đồng được triển khai toàn tỉnh thông qua hoạt động của mạng lưới cơ sở y tế và cộng tác viên tuyến xã, phường, thị trấn. Công tác chăm sóc, hỗ trợ, điều trị ngày càng được sự tham gia của nhiều ngành, đoàn thể và các tổ chức xã hội, tổ chức quốc tế trong việc quan tâm giúp đỡ về y tế xã hội và đặc biệt trong việc cung cấp các dịch vụ hỗ trợ và đảm bảo đủ nguồn thuốc điều trị. Số phòng khám ngoại trú đang hoạt động điều trị ARV được mở rộng ngoài Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS tỉnh còn có Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện huyện Thanh Sơn, thị xã Phú Thọ và Trại giam Tân Lập (Hạ Hòa). Hiện toàn tỉnh có 1.323 trường hợp bệnh nhân đang được điều trị thuốc ARV, sức khỏe cải thiện dần.

Hoạt động dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con đã tạo được ý nghĩa sâu sắc, cung cấp gói dự phòng hiệu quả, giảm tối đa trẻ bị lây truyền HIV từ mẹ. Chương trình điều trị Methadone được triển khai đã mang tính ưu việt với mô hình “3 trong 1” gồm tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện; phòng khám ngoại trú điều trị cho người nhiễm HIV và điều trị Methadone giúp người dân được tiếp cận các dịch vụ, được chăm sóc toàn diện. Mô hình này đã lồng ghép, tạo điều kiện đưa bệnh nhân ở địa phương tham gia điều trị Methadone vượt kế hoạch đề ra hàng năm. Hiện tại, có 730 trường hợp điều trị thuốc Methadone.

Để công tác phòng, chống HIV/AIDS hiệu quả cần sự nỗ lực nhiều hơn nữa của cả cộng đồng, chung tay, góp sức vì mục tiêu: Không có người nhiễm mới HIV; không có tử vong do AIDS và không kì thị, phân biệt đối xử với bệnh nhân HIV/AIDS.

Hạnh Thúy