Gò Thành - di tích thuộc nền văn hóa Óc-Eo

Di tích lịch sử văn hóa quốc gia Gò Thành thuộc ấp Tân Thành, xã Tân Thuận Bình, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang, cách chợ Ông Văn, xã Đăng Hưng Phước chừng 200m.

Cho đến nay, di tích Gò Thành được xác định là một địa điểm khảo cổ học quy mô lớn với các loại hình di tích mộ táng, kiến trúc và cư trú. Được biết, vào năm 1941, L.Malleret, nhà khảo cổ học người Pháp đã phát hiện ra di chỉ Gò Thành và sau đó ông đã thu thập được một số hiện vật.

Năm 1987, Viện Khoa học xã hội tại TP. Hồ Chí Minh đã đến tham gia Hội nghị “Thông báo khảo cổ học” tại Tiền Giang và khẳng định Gò Thành là di tích thuộc nền văn hóa Óc-Eo.

Trong các năm 1988-1990, Bảo tàng Tiền Giang kết hợp với Trung tâm Khảo cổ học (thuộc Viện Khoa học xã hội Quốc gia) tiến hành liên tục 3 lần khai quật, khảo sát di tích này.

Bên trong khu ti tích Gò Thành.

Tên gọi Gò Thành xuất hiện khi những người Việt đầu tiên đến khai phá vùng đất này; thấy trên gò có nhiều gạch, cho đó là vết tích của một thành xưa nên đặt tên là Gò Thành, với mục đích đánh dấu một vị trí trong khu vực quần cư.

Đây là một khu di tích đặc biệt vì nơi đây còn lưu giữ khá nguyên vẹn và phong phú về nhiều loại hình di chỉ như di chỉ cư trú, di chỉ kiến trúc, di chỉ mộ táng, nhất là di chỉ kiến trúc với nhiều đền tháp ở cạnh nhau có quy mô khác nhau, rất hoành tráng, tuy chỉ còn phần nền. Tham quan khu di tích, du khách sẽ chiêm ngưỡng nhiều di tích cổ xưa nằm dưới giồng đất cát pha sét sâu từ 2-3m, trong một gò đất rộng hơn 1ha với nhiều mảnh gốm cổ bị vỡ; nhiều vòi bình; nhiều di cốt trâu bò, heo và xương cá; nhiều dấu vết của những đền tháp bằng gạch được xây dựng cạnh nhau, hiện chỉ còn phần nền.

Tại đây, các nhà khảo cổ đã phát hiện 271 di vật bằng vàng, đồng đá, đất nung mang nét đặc trưng cơ bản của nến văn hó Óc Eo, có niên đại từ thế kỉ IV đến thế kỉ VIII. Đáng chú ý là 2 pho tượng (1 pho tượng thần Vishnu còn nguyên và 1 pho tượng nam thần bị gãy đầu, chân và tay)...

Ngoài ra ở di chỉ này còn có rất nhiều gạch dùng để xây dựng các công trình kiến trúc và các mộ táng.

Hiện nay, khu di tích Gò Thành đã được trùng tu, tôn tạo, có tường rào bao quanh, cổng chính được thiết kế theo những hoạ tiết, hoa văn thuộc nền văn hóa Óc Eo rất độc đáo, có một nhà bao che một số đền tháp quan trọng, một nhà trưng bày hiện vật của di tích và một đình thần trong khuôn viên rộng lớn, khang trang.

Đến di tích Gò Thành ta được thấy các hố thờ bị chôn vùi dưới lòng đất hàng nghìn năm trong nhà trưng bày hiện vật của khu di tích...

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận di tích khảo cổ Gò Thành là “Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia” vào ngày 12-12-1994.

TK (Theo baoapbac.vn)