Cẩm Khê: Chủ động ứng phó hạn hán, thiếu nước phục vụ sản xuất

Để bảo đảm nguồn nước phục vụ sinh hoạt, công nghiệp và sản xuất nông nghiệp, chủ động phòng, chống hạn hán, thiếu nước do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, UBND huyện Cẩm Khê đã chủ động triển khai các biện pháp ứng phó với nguy cơ hạn hán, thiếu nước để phục vụ sản xuất nông nghiệp trong năm 2023 và cả giai đoạn 2023-2025.

Theo dự báo của các cơ quan khí tượng thủy văn, hiện tượng El Nino có khả năng sẽ xuất hiện và có thể kéo dài sang năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%, sẽ gây thiếu hụt lượng mưa phổ biến. Cùng với đó, mực nước ở các sông, suối, ao, hồ trên địa bàn xuống thấp hơn so với trung bình cùng kỳ nhiều năm; lượng nước bốc hơi lớn dẫn đến nguồn nước để cung cấp cho tưới dưỡng lúa và hoa màu sẽ gặp nhiều khó khăn. Để chủ động trong công tác phòng, chống hạn hán, thiếu nước, nhằm đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất, dân sinh trên địa bàn huyện năm 2023 và cả giai đoạn 2023-2025, UBND huyện yêu cầu các xã, thị trấn, Xí nghiệp thủy nông, các HTX dịch vụ nông nghiệp được giao khai thác, vận hành các công trình thủy lợi trên cơ sở tính toán cân đối nguồn nước năm 2023, phải xác định cụ thể vùng đảm bảo tưới, vùng có nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước để tuyên truyền cho nhân dân tổ chức sản xuất, nuôi trồng cho phù hợp; xây dựng kế hoạch sử dụng nước hợp lý, ưu tiên cho cấp nước sinh hoạt, nước uống cho gia súc, gia cầm, nước tưới cho cây lâu năm có giá trị kinh tế cao khi xảy ra hạn hán.

Hiện nay, trên địa bàn huyện có 77 công trình hồ, đập, phai dâng; trong đó có 73 công trình vừa và nhỏ (hai công trình vừa, 71 công trình nhỏ). Trong đó, có hai hồ chứa nước lớn là hồ Đát Dội, xã Phượng Vĩ; hồ Ba Vực, xã Văn Bán; 4 hồ chứa vừa (hồ Đập Ban, xã Tiên Lương; hồ Đầm Thìn, xã Cấp Dẫn, hồ Nhà Chắp, xã Phú Khê; Hồ Dộc Gạo, xã Điêu Lương, còn lại là các hồ, đập, phai dâng… Có 30 trạm bơm điện, trong đó có 20 trạm bơm điện do UBND huyện quản lý. Các trạm bơm vừa chủ yếu do xí nghiệp thủy nông huyện quản lý, vận hành, khai thác gồm: Trạm bơm tiêu khu cho các xã Sai Nga, Sơn Nga, Thanh Nga và thị trấn Sông Thao; trạm bơm Tuy Lộc, Tình Cương, Hiền Đa… ngoài ra còn có 105 trạm bơm dã chiến phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Các hệ thống công trình hồ đập hiện phục vụ tưới cho khoảng 2.500ha; hệ thống trạm bơm phục vụ tưới tiêu cho 1.950ha; diện tích sản xuất được tưới tiêu bằng phương pháp kết hợp trọng lực và động lực chủ động 400ha. Trên địa bàn huyện dự kiến diện tích có nguy cơ hạn hán khoảng gần 300ha, hầu hết nằm trong hệ thống phục vụ của các hồ, đập, phai dâng như: Hồ Ba Vực 108,16ha (Cấp Dẫn, Văn Bán, Tùng Khê); hồ Ban xã Tiên Lương 53,44ha; hồ Dộc Gạo 85ha; hồ Chợ Giời 33,54ha và một số ít diện tích thuộc phạm vi phục vụ của các hồ, đập, phai dâng nhỏ… Kinh phí dự kiến thực hiện công tác chống hạn phục vụ sản xuất cả giai đoạn 2023-2025 là gần 2 tỉ đồng.

Bơm lấy nước từ hồ Đầm Thìn sang Ao Voi để phục vụ sản xuất.

Bên cạnh đó, những khu vực thường xuyên thiếu nước trong mùa khô thì phải thực hiện ngay các biện pháp tăng cường tích trữ nước ở các ao, hồ có sẵn; tu bổ, nạo vét kênh mương, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nước; xây dựng kế hoạch điều tiết, sử dụng nước tiết kiệm cụ thể cho từng nguồn nước để phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh. Tăng cường thực hiện việc nạo vét kênh mương, cửa lấy nước, lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến để tận dụng tối đa nguồn nước nhằm giảm thất thoát, lãng phí; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn.

Để chủ động ứng phó nguy cơ hạn hán, thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp trong năm 2023 và cả giai đoạn 2023-2025, đồng chí Nguyễn Hữu Chí - Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Huyện sẽ chỉ đạo các cơ quan chức năng tập trung nạo vét kênh mương, cửa khẩu các trạm bơm; tu sửa các bờ vùng, bờ thửa tránh rò rỉ mất nước. Đối với những vùng diện tích có hồ, đập, phai dâng phải kiểm tra ngay các hạng mục đầu mối, đặc biệt là các cánh cống, khe văng, van đóng mở để đảm bảo kín khít. Những vùng diện tích không có công trình thủy lợi phục vụ cần chuẩn bị sẵn sàng lắp đặt máy bơm dã chiến và huy động nhân dân thực hiện các biện pháp cấp nước bằng thủ công để tưới khi cần thiết. Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn cho nhân dân thực hiện các biện pháp tích, trữ nước. Tăng cường dự báo, cảnh báo, nhận định về tình hình khí tượng thủy văn, kịp thời cung cấp thông tin phục vụ chỉ đạo sản xuất phù hợp với điều kiện nguồn nước và chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước.

Anh Tú