Độc đáo môn bóng cửa

Những ngày áp Tết Nguyên đán, trong hân hoan vui mừng, mỗi người dân xã Dân Quyền, huyện Tam Nông đều mong muốn đóng góp công sức của mình chỉnh trang làng quê để đón năm mới với tràn đầy niềm vui, hy vọng, thành công mới. Trên từng con đường, ngõ xóm, cộng dồng dân cư cùng với hội viên phụ nữ, nông dân, đoàn viên thanh niên cùng nhau chăm sóc, cắt tỉa cây xanh, chậu hoa, dọn dẹp vệ sinh.

Bóng cửa thu hút đông người cao tuổi xã Dân Quyền tham gia chơi, tập luyện hàng ngày.

Trong nhà văn hóa các khu dân cư, những “ca sĩ, diễn viên không chuyên” hăng say luyện tập văn nghệ để biểu diễn phục vụ nhân dân dịp đầu Xuân. Bên bàn trà mạn trong sân nhà văn hóa, các cụ ông, cụ bà miệt mài nghiên cứu, bàn bạc chiến thuật thi đấu môn thể thao bóng cửa – nét đặc sắc trong đời sống của người dân địa phương để chuẩn bị giao lưu đón Xuân mới Giáp Thìn.

Không phải trò chơi dân gian truyền thống nhưng môn thể thao bóng cửa đã trở thành “món ăn” tinh thần không thể thiếu của người dân xã Dân Quyền. Hàng ngày, bóng cửa được người dân duy trì tập luyện, chơi tại khuôn viên các nhà văn hóa khu dân cư. Trong những dịp lễ, Tết, ngày kỷ niệm, ngày truyền thống, bóng cửa là môn thi đấu không thể thiểu, thu hút đông đảo người dân tham gia, cổ vũ. Mỗi dịp đầu Xuân mới, thi đấu bóng cửa nằm trong chuỗi các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân của xã.

Dụng cụ chơi, luyện tập bóng cửa gồm: Gậy, bóng, cửa ghi điểm...

Ngược dòng thời gian, trở lại những năm 90, người dân xã Thượng Nông (nay sáp nhập thành xã Dân Quyền) lần đầu tiên được biết đến bộ môn thể thao này qua vị Đại tá quân đội, là người con địa phương công tác xa quê biết chơi, sau khi nghỉ hưu đã xin ý kiến lãnh đạo xã hướng dẫn, truyền dạy cho hội viên người cao tuổi để rèn luyện sức khỏe, thêm thú vui tuổi già, đóng góp phát triển phong trào văn hóa, thể thao của xã. Trước tiên, môn bóng cửa được hội viên người cao tuổi Chi hội 2, 3 tham gia tích cực. Sau này tập luyện, thi đấu bóng cửa trở thành phong trào, tạo sự lan tỏa trong toàn xã, chủ yếu người cao tuổi, trung niên bởi luật chơi, lối chơi chiến thuật độc đáo, thu hút, đòi hỏi mỗi thành viên, mỗi đội phải đoàn kết, bàn bạc, thảo luận, thống nhất để đánh bại đối phương.

Bóng cửa được “dân chơi” mệnh danh là bộ môn thể thao “quý tộc” có nguồn gốc từ châu Âu nhưng khi về Việt Nam đã được “biến tấu” phù hợp với phong tục, điều kiện.

Để đánh bóng qua cửa, giành điểm, chiến thắng đòi hỏi người chơi kết hợp tốt kỹ thuật và chiến thuật.

Theo các cụ cao niên, bóng cửa được chơi, thi đấu ở khoảng sân rộng, trên sân có ba ô cửa nhỏ kích thước 20cmx20cm, ở giữa sân có cắm một cột cờ nhỏ. Người chơi chia làm hai đội đối kháng, mỗi đội năm người sở hữu các quả bóng chẵn hoặc lẻ. Mỗi thành viên trong đội phụ trách một quả bóng. Mỗi trận đấu diễn ra trong thời gian 30 phút, các thành viên trong đội dùng bóng của mình đánh qua ba cửa và kết thúc bằng việc đánh trúng vào cột cờ nhỏ ở giữa sân.

Trong quá trình chơi, nếu gặp được bóng của đối phương thì có quyền phá bóng ra ngoài biên càng xa càng tốt, buộc đối phương phải chơi lại từ đầu. Bóng đi qua các cửa và về đích được tính năm điểm. Chung cuộc đội nào nhiều điểm hơn sẽ giành chiến thắng. Để đánh được bóng qua các cửa không những đòi hỏi sự khéo léo, uyển chuyển của người chơi mà hơn hết, bước đánh trước còn phải tính toán mở hướng cho bước sau hoặc mở lối cho đồng đội phá bóng của đối phương, buộc đội bạn quay về vị trí xuất phát. Vì vậy, bí quyết để đạt kết quả cao, giành chiến thắng chung cuộc cần có sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố kỹ thuật với chiến thuật, cộng thêm một chút may mắn.

Một thành viên đánh bóng nhưng cả đội bàn bạc, tư duy chiến thuật.

Luật chơi bóng cửa không quá phức tạp, không cần dùng sức lực nhiều nên phù hợp với người cao tuổi. Được duy trì tập luyện thường xuyên sức khỏe người cao tuổi được nâng cao, tinh thần vui vẻ, thoải mái. Mỗi người cao tuổi đã trở thành điểm tựa tinh thần để con cháu yên tâm phấn khởi, hăng say lao động sản xuất, phát triển kinh tế gia đình, đóng góp xây dựng quê hương ngày càng giàu, đẹp.

Đến nay, toàn xã Dân Quyền đã thành lập tám Câu lạc bộ bóng cửa ở khu dân cư. Đồng chí Quyền Anh Thi – Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã cho biết: Chính quyền địa phương tạo điều kiện để người cao tuổi có thêm sân chơi thông qua tổ chức thi đấu hoặc giao lưu với các địa phương trong, ngoài tỉnh có chơi bộ môn này. Đặc biệt, địa phương, khu dân cư đã bố trí quỹ đất làm sân chơi; kết nối, vận động hội viên, thành viên, người dân đóng góp xây dựng cơ sở vật chất sân chơi kiên cố, an toàn. Thời gian tới, địa phương tiếp tục tuyên truyền, vận động, mở rộng đối tượng tham gia môn bóng cửa, lan tỏa phong trào thể dục thể thao nâng cao sức khỏe, làm phong phú hơn đời sống văn hóa ở khu dân cư, tạo nét đặc sắc, riêng có của Dân Quyền.

Lệ Oanh