Hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nhà ở xã hội

baophutho.vnĐể hiện thực hóa chỉ tiêu xây dựng trên 22.000 căn nhà ở xã hội (NƠXH) theo Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 3/4/2023, của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021- 2030” giao cho tỉnh Phú Thọ, các ban, ngành đang tích cực triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đơn giản thủ tục hành chính, đẩy nhanh tiến trình giải phóng mặt bằng, thu hút các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư.

Khu nhà ở xã hội thấp tầng được xây dựng tại lô đất N02 thuộc Khu nhà ở và dịch vụ thương mại Minh Phương (phường Minh Phương, TP Việt Trì) do Công ty TNHH Nhà ở xã hội Minh Phương làm chủ đầu tư, tổng mức đầu tư trên 173 tỉ đồng.

Bức tranh toàn cảnh

Thời gian qua, việc đẩy mạnh phát triển NƠXH cho các đối tượng thu nhập thấp và công nhân tại các khu công nghiệp luôn được các cấp ủy và chính quyền trên địa bàn tỉnh đặc biệt quan tâm. Điều đó được cụ thể hóa bằng nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi, kết quả là nhiều dự án NƠXH, nhà ở công nhân đã và đang được triển khai tại Phú Thọ. Nhu cầu NƠXH được tổng hợp và xây dựng trong Chương trình phát triển nhà ở tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021-2030, được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2283/QĐ-UBND ngày 29/8/2022.

Phú Thọ đã và đang triển khai đầu tư 12 dự án NƠXH với gần 6.000 căn hộ, diện tích sàn sử dụng khoảng gần 300 nghìn m2, kinh phí đầu tư hơn 10.000 tỉ đồng.

Đến nay đã hoàn thành và đưa vào sử dụng 8 dự án, với khoảng 3.322 căn/nhà, diện tích sàn sử dụng trên 166 nghìn m2, với các dự án như: Khu nhà ở và dịch vụ Khu công nghiệp (KCN) Thụy Vân (671 căn hộ); Dự án nhà ở công nhân nhà máy xi măng Sông Thao; Dự án nhà ở cho người thu nhập thấp khu Thanh Miếu, TP Việt Trì… Việc kịp thời đưa vào sử dụng các dự án nhà ở xã hội này, đã góp phần rất quan trọng trong việc đáp ứng phần nào nhu cầu nhà ở giá thấp cho người dân, nhất là trong bối cảnh giá bất động sản trong nước nói chung và trên địa bàn tỉnh nói riêng tăng nhanh thời gian qua.

Theo báo cáo của Sở Xây dựng, dự kiến đến năm 2025, tỉnh triển khai xây dựng 27 dự án NƠXH, trong đó bao gồm 5 dự án độc lập; còn lại là các dự án thuộc quỹ đất 20% của các khu nhà ở thương mại. Nhu cầu về vốn phát triển dự án NƠXH của tỉnh là 3.416 tỉ đồng, với 517 nghìn m2 sàn và 9.788 căn NƠXH.

Hiện các đơn vị chủ đầu tư đang đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thi công xây dựng năm dự án NƠXH độc lập, bao gồm ba dự án ở TP Việt Trì; ngoài ra có một dự án ở thị xã Phú Thọ là Khu NƠXH cho công nhân KCN Phú Hà và một dự án ở huyện Lâm Thao là Khu nhà ở công nhân, chuyên gia Hóc Trẹo, Tiên Kiên.

Cùng với đó, có 12 dự án NƠXH thuộc quỹ đất 20% của dự án nhà ở thương mại tại TP Việt Trì gồm: Khu dân cư Bến Gót, Khu nhà ở đô thị tại phố Anh Dũng; Khu đô thị mới Đông Nam, Khu đô thị mới Tây Nam Việt Trì… Còn lại 10 dự án NƠXH khác nằm rải rác ở thị xã Phú Thọ và các huyện: Thanh Ba, Hạ Hòa, Phù Ninh, Tam Nông, Cẩm Khê.

Đồng chí Đào Hoàng Chinh - Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Kết quả việc triển khai thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030” của Thủ tướng Chính phủ tại Phú Thọ về cơ bản đã và đang dần đáp ứng nhu cầu, đang trong lộ trình thực hiện và phù hợp với Chương trình, Kế hoạch phát triển nhà ở của tỉnh Phú Thọ. Đặc biệt, việc UBND tỉnh bổ sung, lập mới các đồ án quy hoạch khu nhà ở xã hội tại các khu công nghiệp trên địa bàn đã góp phần thúc đẩy việc phát triển NƠXH, nhà ở cho công nhân, làm cơ sở để mời gọi các nhà đầu tư triển khai dự án trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

Dự án Khu NƠXH tại khu Thành Công (phường Thọ Sơn, TP Việt Trì) đến nay chưa được giải phóng mặt bằng.

Vướng mắc cần sớm được tháo gỡ

Theo đại diện Sở Xây dựng, hiện nay vẫn còn có những khó khăn khi thu hút đầu tư, phát triển NƠXH, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về NƠXH cũng bộc lộ một số tồn tại, hạn chế. Trong đó phải kể đến các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án NƠXH, nhà ở công nhân đã ban hành chưa đủ hấp dẫn, không thu hút chủ đầu tư. Đơn cử, hiện nay quy định tỷ lệ lợi nhuận định mức dự án NƠXH không vượt quá 10% tổng mức đầu tư của dự án là chưa phù hợp với thực tế. Phần lợi nhuận này được doanh nghiệp đánh giá là quá thấp, không bảo toàn được vốn trong trường hợp không bán được hoặc chậm bán được hàng.

Mặt khác, trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua - bán nhà ở xã hội còn kéo dài, thậm chí phức tạp hơn các dự án nhà ở thương mại; cơ chế cho phép nộp bằng tiền thay thế việc dành quỹ đất 20% xây dựng NƠXH đối với dự án dưới 5ha không phát huy hiệu quả; quy định bắt buộc các dự án NƠXH phải dành 20% diện tích quỹ nhà để cho thuê nhưng thực tế không có khách hàng đăng ký thuê, gây lãng phí và thiệt hại cho chủ đầu tư…

Cùng với đó, việc thành lập các quỹ phát triển NƠXH địa phương không thực hiện được do chính sách pháp luật về tài chính - tín dụng có rất nhiều vướng mắc, dẫn đến nguồn vốn phát triển NƠXH không được tái đầu tư để phát triển NƠXH mà được hòa vào ngân sách chung của địa phương và sử dụng cho mục đích khác. Các kế hoạch xây dựng lại nhà ở chung cư cũ đã được UBND tỉnh phê duyệt, xong còn nhiều vướng mắc, khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dẫn đến tiến độ dự án chậm triển khai thực hiện…

Ông Phạm Hoài Nam - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Hà Thành, đơn vị chủ đầu tư Khu nhà ở và dịch vụ Khu công nghiệp Thụy Vân chia sẻ: Là doanh nghiệp đã đầu tư trong lĩnh vực, tôi nhận thấy để thúc đẩy phát triển NƠXH thì mấu chốt có hai vấn đề cơ bản là giảm thủ tục hành chính (tối đa 90 ngày) và địa phương phải có quỹ mặt bằng sạch để giao cho nhà đầu tư triển khai. Trên thực tế, để triển khai một dự án NƠXH phải mất thời gian từ 4 - 5 năm. Với quãng thời gian dài như vậy rất hiếm có doanh nghiệp muốn đầu tư bởi lẽ lợi nhuận từ đầu tư dự án NƠXH rất thấp, khống chế tối đa chỉ 10%. Trong khi đó, lãi vay được Nhà nước hỗ trợ là 2% nhưng hiện đang áp dụng là 8% nên nếu không tính toán, doanh nghiệp có thể không có lợi nhuận khi đầu tư dự án NƠXH. Để thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư vào các dự án NƠXH, nên xem xét cho chủ doanh nghiệp có đất hoặc thu mua đất làm NƠXH cơ chế xin được chỉ định thầu, chứ không đấu thầu, các chỉ tiêu do cơ quan Nhà nước phê duyệt.

Để tháo gỡ những vướng mắc kể trên, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đào Hoàng Chinh cho rằng: Cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh bổ sung các cơ chế, chính sách ưu đãi đầu tư thuộc thẩm quyền của tỉnh hoặc kiến nghị điều chỉnh, bổ sung để thu hút các nhà đầu tư lĩnh vực nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân thực hiện vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng theo chương trình tín dụng 120.000 tỉ đồng… Đặc biệt, cần nhanh chóng có biện pháp đề xuất rút ngắn thời gian và đơn giản hóa các thủ tục hành chính theo thẩm quyền; quy định rõ đầu mối thực hiện thủ tục hành chính trong lập, thẩm định, phê duyệt dự án nhà ở, trong đó có dự án NƠXH, nhà ở cho công nhân…

Các cơ quan, ban, ngành trên địa bàn tỉnh cần phối hợp, đề xuất tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc đối với các dự án đầu tư xây dựng NƠXH để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đã phê duyệt. Mặt khác, cần nghiên cứu chính sách, sớm tham mưu các giải pháp hiệu quả, phù hợp thực tế tại địa phương để hoàn thành được lộ trình phát triển nhà ở tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021- 2030.

Trà My