Kỷ niệm 30 năm giải thưởng Kovalevskaia và trao giải thưởng Kovalevskaia năm 2015

Sáng 6/3, tại Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam tổ chức kỷ niệm 30 năm giải thưởng Kovalevskaia và trao giải thưởng Kovalevskaia năm 2015 cho 2 nhà khoa học nữ.

Đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương; Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan cùng các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới dự.

Giải thưởng Kovalevskaia là giải thưởng mang tên nhà nữ toán học lỗi lạc người Nga thế kỷ XIX Sophia Kovalevskaia (1850-1891). Bà là phụ nữ đầu tiên trong kỷ nguyên cận đại được nhận bằng Tiến sĩ (TS) Toán học, được phong hàm giáo sư (GS) đại học và được bầu làm Viện sĩ thông tấn Viện hàn lâm khoa học đế chế Nga, là nhà nữ khoa học vĩ đại nhất trước thế kỷ XX.

Trong 30 năm qua, giải thưởng Kovalevskaia đã được xét chọn trao cho 17 tập thể và 44 cá nhân có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên.

Quỹ Sophia Kovalevskaia được thành lập do sáng kiến và sự đóng góp về tài chính của bà GS.TS Ann Kobitz - người Mỹ và chồng là GS.TS Neal Koblitz. GS.TS Ann Kobitz đã từng sang Liên Xô học tập, viết luận án TS về nhà nữ toán học Nga Kovalevskaia. Luận án của bà đã được đánh giá cao và được in thành sách. Bà đã quyết định dùng số tiền nhuận bút của cuốn sách này và vận động thêm sự ủng hộ của một số nhà khoa học Mỹ lập ra Quỹ Sophia Kovalevskaia. Mục đích của Quỹ là động viên, khuyến khích hoạt động nghiên cứu khoa học của phụ nữ ở những nước đang phát triển dưới hình thức trao Giải thưởng Kovalevskaia cho các nhà khoa học nữ xuất sắc thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên. Quỹ Kovalevskaia đã hỗ trợ cho 8 nước là Peru, El Salvado, Nicaragua, Mexico, Cuba, Nam Phi, Mozambic và Việt Nam.

Từ năm 1985, Giải thưởng Kovalevskaia bắt đầu được trao cho các nhà khoa học nữ Việt Nam trong lĩnh vực khoa học tự nhiên. Trong 30 năm qua, giải thưởng đã được xét chọn trao cho 17 tập thể và 44 cá nhân có thành tích nghiên cứu khoa học tự nhiên và ứng dụng nổi bật trong các lĩnh vực toán học, hóa học, sinh học, y tế, giáo dục, nông nghiệp…. Kết quả hoạt động khoa học của các chị là những công trình lý thuyết, là sản phẩm mới của công nghệ sinh học, công nghệ thực phẩm, các loại vắc xin phòng bệnh, các sản phẩm khoa học có tính ứng dụng cao, các quy trình công nghệ tiên tiến, được công bố trên các tạp chí khoa học, là những chuyên đề hấp dẫn trong các hội nghị trong nước và quốc tế…

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương nhấn mạnh, phát huy truyền thống phụ nữ Việt Nam anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thông qua những phong trào thi đua yêu nước, chương trình công tác trọng tâm do Hội LHPN Việt Nam phát động, các tầng lớp phụ nữ Việt Nam đã có nhiều đóng góp nổi bật vào công cuộc đổi mới, góp phần nâng cao vị thế quốc gia trong khu vực và thế giới. Trong những đóng góp lớn lao của phụ nữ có các nhà khoa học nữ. Họ là những tấm gương tiêu biểu, nỗ lực vượt qua khó khăn, phát huy tài năng, trí tuệ, sức sáng tạo để có nhiều kết quả nghiên cứu khoa học, ứng dụng cao mang ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội...

Là một giải thưởng đã đồng hành cùng các nhà khoa học nữ Việt Nam trong 30 năm đổi mới của đất nước, từ năm 1985, giải thưởng Kovalevskaia đã trở thành giải thưởng danh giá cấp quốc gia dành cho các nhà khoa học nữ. Những thành quả nghiên cứu và ứng dụng khoa học vào thực tiễn của 61 tập thể và cá nhân các nhà khoa học nữ có giá trị kinh tế cao, mang tính nhân văn sâu sắc, góp phần quan trọng vào thành quả trong 30 năm đổi mới đất nước”, đồng chí Trương Thị Mai nói.

Đồng chí Trương Thị Mai và đồng chí Nguyễn Thị Doan trao giải thưởng Kovalevskaia 2015 cho 2 nhà khoa học nữ.

Tại lễ kỷ niệm, nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình, Chủ tịch Ủy ban giải thưởng Kovalevskaia suốt 30 năm từ khi giải thưởng ra đời cho đến nay đã chuyển giao chức Chủ tịch Ủy ban giải thưởng Kovalevskaia cho Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan.

Dịp này, 2 nhà khoa học nữ là PGS.TS Đặng Thị Cẩm Hà, nguyên Trưởng phòng Công nghệ sinh học môi trường, Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và TS, Bác sỹ Phạm Thị Ngọc Thảo, Phó Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy TP Hồ Chí Minh, Bộ Y tế đã vinh dự nhận giải thưởng Kovalevskaia năm 2015.

38 nữ PGS và 38 nữ TS bảo vệ thành công luận án năm 2015 được nhận Bằng khen của Đoàn Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Từ năm 2016, Ủy ban giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam cũng quyết định mỗi năm sẽ trao học bổng cho 01 nữ sinh chuyên Toán, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học quốc gia Hà Nội để động viên các em trên con đường nghiên cứu toán học ngay từ những năm học trung học phổ thông.

Theo ĐCSVN