Nghiêm minh, dân chủ và nhân văn

Phiên toà xét xử sơ thẩm 54 bị cáo bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố trong vụ án “chuyến bay giải cứu” đã khép lại với những bản án được đông đảo dư luận trong nước và quốc tế đồng tình vì vừa thể hiện tính công bằng, nghiêm minh, dân chủ nhưng cũng rất nhân văn của pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, với các thế lực thù địch, chống phá ở hải ngoại thì coi đây là miếng mồi béo bở, là cái cớ để chúng đả phá, kích động chống phá Đảng, chính quyền với những luận điệu xảo trá, quy chụp, xuyên tạc trắng trợn.

Luận điệu xuyên tạc của tổ chức khủng bố Việt Tân

Được dư luận đặc biệt quan tâm, “Chuyến bay giải cứu” là vụ án lớn, hoạt động của các đối tượng trong vụ án này rất tinh vi, số tiền tham nhũng, hối lộ lên đến hàng chục tỉ đồng, hàng trăm ngàn USD. Việc tổ chức Phiên tòa sơ thẩm xét xử công khai và thông tin rộng rãi đến các tầng lớp nhân dân thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật, không có vùng cấm, đồng thời khẳng định quyết tâm của Đảng và Nhà nước ta trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Tuy nhiên, qua miệng lưỡi của tổ chức khủng bố Việt Tân, Đài Á Châu Tự do (RFA), VOA Tiếng Việt, Chân Trời Mới Media… cùng các đối tượng chống phá, thù địch ở hải ngoại thì hoạt động thực thi pháp luật hết sức bình thường của các quốc gia thượng tôn pháp luật, tiến bộ, văn minh như Việt Nam đã trở thành hoạt động “thanh trừ nội bộ”; “Tòa đã “không đếm xỉa” quyền lợi của người dân, lại tỏ ra “yếu kém” về mặt chứng lý”; “Tòa xử như “mua bán”, thua kém “nghiêm minh” so với thời phong kiến”; “Hàng trăm ngàn nạn nhân thực sự bị “bỏ qua”...

Đặc biệt, trong quá trình xét xử, theo đề nghị của Viện kiểm sát, Chủ toạ đã tuyên bố tạm dừng phiên toà để cơ quan công tố dựa vào chứng từ khắc phục hậu quả của bị cáo, từ đây đề xuất mức án phù hợp. Thời gian làm việc được lùi sau hai tiếng. Dựa vào chi tiết này, ngay lập tức tổ chức khủng bố Việt Tân và các tổ chức, đối tượng đồng loã đã ra sức lu loa, chọc ngoáy, kích động gây chia rẽ lòng tin vào pháp luật của dư luận với luận điệu: Nộp tiền khắc phục cũng như chạy án. Tiền nộp càng nhiều, toà xử càng nhẹ. Tiền có thể mua được công lý. Trên trang Fanpage, chúng liên tiếp đăng tải các thông tin: “Vụ án “giải cứu” cho thấy: Nếu tiền không mua được các năm tù thì rất nhiều tiền sẽ mua được. Tuy nhiên, “luật giang hồ” này chỉ dành cho các quan chức của Đảng”; “Vụ đang xử tham nhũng các “chuyến bay giải cứu” phải gác lại để các bị cáo: Nộp gấp đôi tiền “khắc phục hậu quả” sẽ được trắng án? Nộp gấp ba tiền “khắc phục hậu quả” sẽ được về ghế cũ? Nộp gấp bốn tiền “khắc phục hậu quả” sẽ được ngồi ghế chánh án xét xử các cán bộ tham nhũng khác?”; “Nộp tiền” để được giảm án, tức là chạy án công khai chỉ có ở nước CHXHCN Việt Nam”…

Người tỉnh táo, có tư duy bình thường đều nhận ra luận điệu xuyên tạc, tráo trở rất thiếu nhân cách của Việt Tân. Trên thực tế, giảm nhẹ hình phạt, giảm án là một trong những chính sách khoan hồng của pháp luật, Nhà nước đối với người phạm tội. Tuy nhiên, để được giảm án thì người phạm tội phải có đủ các điều kiện nhất định. Theo quy định của pháp luật, khi bị cáo bị xét xử và bị Toà án tuyên bố phạm tội thì Hội đồng xét xử sẽ quyết định một loại hình phạt và mức hình phạt phù hợp với từng bị cáo trong từng vụ án cụ thể. Hình phạt này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố về tính chất, mức độ hành vi phạm tội, nhân thân người phạm tội, các tình tiết tăng nặng hay giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện khắc phục hậu quả là một trong những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đã được pháp luật quy định.

Điểm b, khoản 1, Điều 5, Bộ Luật Hình sự năm 2015 quy định: “Sau khi thực hiện hành vi phạm tội cho đến khi bị đưa ra xét xử tại toà, nếu người phạm tội nhận thức được hành vi phạm tội của mình và có ý thức khắc phục hậu quả, thì việc nộp tiền khắc phục hậu quả ở giai đoạn này được xem như tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Người phạm tội phải tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả mới được coi là tình tiết giảm nhẹ”.

Quy định của pháp luật đã rõ ràng. Xét về lý, việc Chủ toạ tạm dừng phiên toà để cơ quan công tố dựa vào chứng từ khắc phục hậu quả của các bị cáo, từ đó xem xét tình tiết giảm nhẹ để đề xuất mức án phù hợp là hoàn toàn đúng quy định, đảm bảo sự công bằng, quyền, lợi ích hợp pháp của mỗi bị cáo. Mặt khác, chính sách khuyến khích nộp tiền khắc phục hậu quả để được khoan hồng, giảm nhẹ mức án tù cho các bị cáo là rất cần thiết. Bởi lẽ, nếu bỏ tù người có hành vi tham nhũng mà không thu hồi được tài sản do tham nhũng mà có thì mục tiêu của việc chống tham nhũng sẽ không đạt được. Hơn nữa, việc phát hiện, thu hồi tài sản do tham nhũng mà có sẽ là đòn tâm lý hữu hiệu đối với tội phạm tham nhũng, ngăn ngừa động cơ tham nhũng, tạo niềm tin vào công lý. Quan trọng hơn, tài sản tham nhũng được thu hồi sẽ góp phần khắc phục một phần hoặc toàn bộ thiệt hại do hành vi tham nhũng gây ra với tổ chức, cá nhân.

Xét về tình, chính sách động viên, khuyến khích nộp tiền khắc phục hậu quả để được khoan hồng, giảm nhẹ mức án tù cho các bị cáo là chủ trương đúng đắn thể hiện tính nhân văn, nhân đạo của Đảng, Nhà nước, pháp luật Việt Nam trong quá trình xét xử tội phạm. Chính sách này phù hợp với hệ thông pháp luật quốc tế, đang được nhiều quốc gia tiến bộ, văn minh thực hiện.

Do đó, việc thu hồi tài sản tham nhũng là chủ trương “Thấu tình, đạt lý” thể hiện sự nghiêm minh, công bằng, dân chủ, nhân văn của pháp luật nước CHXHCN Việt Nam chứ hoàn toàn không phải hành động “nộp tiền thay vì đi tù” hay “chạy án” như tổ chức khủng bố Việt Tân và các thế lực thù địch, chống phá xuyên tạc, rêu rao. Bản án đã khép lại với hình phạt nghiêm minh, công bằng nhưng cũng rất nhân văn, mang tính răn đe, giáo dục cao đối với những kẻ vì lợi ích cá nhân mà coi thường quốc pháp. Dẫu có xảo trá, tráo trở đến đâu, tổ chức khủng bố Việt Tân và bè lũ phản động, chống phá cũng chẳng thể đổi trắng thay đen, kích động dư luận hòng thực hiện mưu đồ chính trị thâm độc.

Vũ Thanh