Nỗ lực chi trả lương hưu, trợ cấp Bảo hiểm xã hội qua tài khoản

Thực hiện Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 6/1/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án số 06), ngành BHXH trên địa bàn tỉnh đang đẩy mạnh triển khai thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Đây là giải pháp quan trọng nhằm bảo đảm quyền an sinh của người dân; đồng thời mang lại tiện ích cho nhiều người, nhiều phía.

Bà Đỗ Thị Kim Dung ở khu 9, phường Nông Trang, thành phố Việt Trì sử dụng điện thoại thông minh để tra cứu tài khoản ngân hàng.

Nhiều tiện ích

Những ngày cuối tháng 5, đầu tháng 6 vừa qua, hội trường, nhà văn hóa khu dân cư, tổ dân phố, trụ sở UBND các xã, phường trên địa bàn TX Phú Thọ trở nên nhộn nhịp hơn ngày thường vì các tổ công tác tăng cường hỗ trợ người dân làm thủ tục thay đổi hình thức nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng từ chi trả bằng tiền mặt sang chi trả qua tài khoản ATM đồng loạt ra quân. Được cán bộ tư vấn, hỗ trợ trực tiếp, ông Vy Kim Quy ở xã Văn Lung đã đồng ý thay đổi hình thức nhận lương hưu qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Ông Quy cho biết: “Năm nay, tôi 74 tuổi. Đều đặn hàng tháng, tôi đến điểm chi trả lương hưu để nhận tiền hoặc ủy quyền để người nhà lĩnh thay. Kỳ nhận lương gặp thời tiết thuận lợi thì không sao, phải ngày mưa gió hoặc sức khoẻ thất thường thì rất bất tiện. Vì thế, cá nhân tôi thấy phấn khởi và sẵn sàng đăng ký nhận lương hưu qua tài khoản vừa nhanh, vừa tiện, lại an toàn”.

TX Phú Thọ hiện có gần 7.000 cán bộ hưu trí đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng với tổng số tiền chi trả trên 38 tỷ đồng. Tính đến hết tháng 6/2024, TX có gần 2.900 người đăng ký nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua tài khoản ngân hàng, tập trung chủ yếu ở các phường: Âu Cơ, Thanh Vinh, Hùng Vương... Đồng chí Hoàng Vĩnh Nam - Phó Giám đốc BHXH TX Phú Thọ cho biết: “Trước đây, mỗi tháng chúng tôi phải phối hợp với Bưu điện dành 2 ngày để thực hiện việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH bằng tiền mặt tại 25 điểm chi trả. Còn giờ đây, cứ vào mùng 5 hàng tháng, tiền lương được chuyển thẳng vào tài khoản người hưởng, không còn cảnh người dân phải đến các điểm chi trả chờ đợi để được lấy lương hưu như trước nữa”.

Cán bộ, công an xã Vạn Xuân, huyện Tam Nông đến gia đình hưu trí để tuyên truyền, hướng dẫn đăng ký mở tài khoản ATM.

Từ thực tế trên cho thấy, việc nhận lương hưu qua tài khoản đảm bảo người hưởng nhận được chính xác số tiền lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng trong thời gian sớm hơn so với người đi nhận tiền tại điểm chi trả trực tiếp. Người hưởng chủ động về thời gian, địa điểm rút tiền, không phụ thuộc vào thời gian, địa điểm chi trả của cơ quan chức năng. Khi cần, có thể nhờ người rút lương hưu, trợ cấp BHXH qua cây ATM mà không cần giấy ủy quyền. Người thụ hưởng được đăng ký trực tuyến nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng qua tài khoản ATM trên ứng dụng VssID - BHXH số. Khi đăng ký nhận lương hưu qua tài khoản, người dân được hỗ trợ miễn phí: Mở tài khoản, phát hành thẻ ATM, đăng ký dịch vụ E-bangking, thanh toán, chuyển tiền trực tuyến không dùng tiền mặt. Trong trường hợp dịch bệnh xảy ra sẽ giảm bớt nguy cơ nhiễm bệnh cho người nhận tiền qua ATM do không phải tập trung nơi đông người.

Với những tiện ích trên, nhiều người thụ hưởng đã chủ động đăng ký nhận tiền qua tài khoản cá nhân bảo đảm an toàn, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian, công sức, tránh được rủi ro trong bảo quản tiền mặt, đồng thời giảm nguy cơ tiếp xúc không an toàn.

BHXH tỉnh đang quản lý và chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng cho trên 90.000 người với số tiền chi trả trên 418 tỷ đồng/tháng, trong đó gần 50.700 người hưởng tại khu vực đô thị (gồm TP Việt Trì, TX Phú Thọ và thị trấn của các huyện). Từ tháng 5 đến hết tháng 6/2024, đã có trên 3.000 người đăng ký nhận tiền lương hưu qua tài khoản ngân hàng, nâng tổng số người nhận lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng qua tài khoản ATM ở khu vực đô thị trong tỉnh lên hơn 15.000 người.

Người dân xã Văn Lung, thị xã Phú Thọ đăng ký nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua tài khoản.

Đồng bộ các giải pháp

BHXH tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Văn bản số 2282/UBND-KGVX ngày 10/6/2024 về việc phối hợp triển khai phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH trên nền cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Theo đó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu BHXH tỉnh chủ trì, triển khai phối hợp với Công an tỉnh và các sở, ngành, đơn vị liên quan triển khai thực hiện; chỉ đạo BHXH cấp huyện phối hợp với lực lượng công an và cơ quan bưu điện, tham mưu UBND cấp huyện thành lập các tổ công tác cấp xã nhằm chủ động rà soát, xác minh tình trạng người hưởng, cập nhật, làm sạch dữ liệu người hưởng các chính sách an sinh xã hội thuộc phạm vi chi trả của cơ quan BHXH, vận động chuyển hình thức nhận chế độ an sinh xã hội qua tài khoản cá nhân. Tổ công tác gồm: Lực lượng Công an cấp xã/cảnh sát khu vực là nòng cốt; cán bộ BHXH; công chức văn hóa - xã hội cấp xã; cán bộ bưu điện, ngân hàng. Tại các kỳ chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH, cán bộ BHXH các địa phương trong tỉnh đã phối hợp với các đơn vị liên quan trực tiếp đến các điểm chi trả hướng dẫn người dân mở tài khoản ngân hàng để chuyển sang hình thức nhận lương hưu qua tài khoản cá nhân...

Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, tuy nhiên so với mặt bằng chung toàn quốc, tỷ lệ người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH đăng ký nhận chi trả qua tài khoản ATM của tỉnh còn tương đối thấp. Có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân khách quan là do thói quen sử dụng tiền mặt và gặp khó khăn khi thao tác sử dụng tài khoản ATM khiến một bộ phận người cao tuổi băn khoăn, lo lắng khi đưa ra quyết định nhận lương qua tài khoản. Ông Nguyễn Duy Văn ở khu 24, xã Vạn Xuân, huyện Tam Nông bộc bạch: “Ở tuổi 74 mắt tôi đã kém, sức khoẻ yếu lại hay quên. Nên dù các con đã hướng dẫn thực hiện các thao tác trên điện thoại di động hoặc ra cây ATM rút tiền, nhưng tôi vẫn không yên tâm. Thú thực là ra điểm lĩnh lương cũng rất vui, các cụ có dịp hỏi thăm sức khỏe của nhau, rồi trò chuyện về con cháu, chuyện công tác ngày xưa...”. Nguyên nhân chủ quan là do cơ sở hạ tầng hệ thống ngân hàng còn thiếu cây ATM rút tiền tự động. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Phú Thọ, toàn tỉnh hiện bố trí lắp đặt 203 cây ATM, trong đó tập trung chính ở TP Việt Trì 82 cây ATM, TX Phú Thọ 30 cây ATM, huyện Cẩm Khê 13 cây ATM. Một số huyện như: Yên Lập, Thanh Sơn, Tam Nông mỗi huyện chỉ có 4 cây ATM. Ít nhất là huyện Tân Sơn có 3 cây ATM được lắp đặt tại trung tâm huyện. Với thực tế trên, người dân sẽ phải di chuyển khoảng cách xa để rút được tiền, nhất là người cao tuổi việc đi lại càng trở nên khó khăn, khiến nhiều người hưởng lương hưu vẫn chưa mặn mà với hình thức này. Đơn cử như tại huyện Lâm Thao, hiện đang chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho trên 8.500 người, trong đó 1.754 người chi trả qua tài khoản. Riêng tháng 6 có thêm 735 người đăng ký nhận qua ATM, tập trung chủ yếu ở thị trấn Lâm Thao và thị trấn Hùng Sơn. Những xã khu vực nông thôn như: Bản Nguyên, Xuân Huy, Tứ Xã... thiếu tiện ích của ngân hàng, khoảng cách từ xã đến các điểm rút tiền xa, nên người dân gặp nhiều khó khăn khi nhận tiền lương, trợ cấp BHXH qua tài khoản.

Để nâng cao tỷ lệ người dân nhận lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt trên tinh thần khuyến khích tự nguyện, không ép buộc, đồng chí Trần Xuân Long- Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Thời gian tới, BHXH tỉnh sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp vận động người hưởng nhận chế độ qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt trong chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH như: Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng và truyền thông trên mạng xã hội về tính ưu việt của việc thanh toán không dùng tiền mặt đối với người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng. Đặc biệt chú trọng triển khai phối hợp với Công an tỉnh và các sở, ngành đơn vị liên quan triển khai thực hiện Quy trình số 2286/C06-TCKT ngày 22/3/2024 giữa Bộ Công an và BHXH Việt Nam về việc phối hợp triển khai phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH trên nền cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Hy vọng với sự quyết tâm trong việc triển khai thực hiện Đề án 06 nói chung và việc vận động người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH đăng ký chi trả qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt nói riêng kết hợp với rà soát, xác minh làm sạch dữ liệu người hưởng, BHXH tỉnh sẽ hoàn thành vượt chỉ tiêu kế hoạch được giao. Việc triển khai chi trả đúng người, đúng chế độ công khai, minh bạch, tạo sự đồng thuận, hài lòng trong Nhân dân.

Hồng Nhung