Tổng kết các Chương trình mục tiêu quốc gia “Xây dựng nông thôn mới” và “Giảm nghèo bền vững” gia đoạn 2021-2025

Ngày 22/6, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị trực tuyến tổng kết các Chương trình mục tiêu quốc gia “Xây dựng nông thôn mới” và “Giảm nghèo bền vững”; các phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” và “Vì người nghèo, không ai bị bỏ lại phía sau”. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị.

Hội nghị trực tuyến tổng kết 2 Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững tại điểm cầu Phú Thọ

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì điểm cầu Phú Thọ. Cùng dự có các thành viên Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia; các ban, ngành liên quan...

Tính đến nay, cả nước đã có 6.084/7.669 xã (79,3%) đạt chuẩn nông thôn mới (NTM); tỷ lệ xã NTM nâng cao là 42,4%, tăng hơn 5 lần so với cuối năm 2021; tỷ lệ xã đạt NTM kiểu mẫu là 12,3%. Tỷ lệ cấp huyện đạt chuẩn NTM là 329 /646 huyện, đạt hơn 51%; tỷ lệ huyện NTM nâng cao là là 48 huyệnhuyện đạt 20%.

Đặc biệt trong đó có 12 tỉnh, thành phố được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM (tăng 8 tỉnh so với cuối năm 2021). Tính đến hết tháng 5/2025, tổng nguồn lực, huy động thực hiện xây dựng NTM của cả nước giai đoạn 2021 - 2025 đạt khoảng 3,7 triệu tỷ đồng.

Đối với chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021 - 2025, tổng vốn ngân sách Trung ương phân bổ là 44.607,6 tỷ đồng và ngân sách địa phương gần 2.883 tỷ đồng. Sau gần 5 năm triển khai, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều đã giảm từ mức 5,2% đầu kỳ xuống còn 1,93% vào cuối năm 2024- vượt chỉ tiêu Quốc hội và Chính phủ giao. Đặc biệt, tỷ lệ hộ nghèo tại huyện nghèo giảm mạnh (từ gần 45% xuống 24,86%). Với đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ giảm còn 12,55%. Bên cạnh đó, 19 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo đã thoát khỏi tình trạng nghèo, đạt tỷ lệ 35%, vượt chỉ tiêu được giao (30%). Về an sinh xã hội, 90.000 căn nhà cho hộ nghèo tại các huyện nghèo được xây mới, sửa chữa, góp phần tích cực vào phong trào “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”.

Trên địa bàn tỉnh Phú Thọ, trong giai đoạn 2021-2025, toàn tỉnh đã huy động nguồn lực ước đạt gần 11.000 tỷ đồng phục vụ Chương trình xây dựng NTM. Tính đến nay, toàn tỉnh có 127/180 xã đạt chuẩn NTM, đạt 70,6%; trong đó có 21 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 6 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đạt hiệu quả tích cực, góp phần thúc đẩy kinh tế khu vực nông thôn. Đến nay, toàn tỉnh đã có 309 sản phẩm OCOP đạt hạng 3 sao trở lên (3 sản phẩm hạng 5 sao, 47 sản phẩm hạng 4 sao, 259 sản phẩm hạng 3 sao). Có 220 tổ chức kinh tế tham gia vào Chương trình OCOP gồm: 31 doanh nghiệp vừa và nhỏ, 107 HTX/THT 82 hộ/cơ sở sản xuất.

Đối với chương trình giảm nghèo bền vững, Trong giai đoạn 2021-2025, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều: Giảm từ 5,19% (năm 2022) xuống còn 3,72% (năm 2024); Ước thực hiện hết năm 2025 tỷ lệ hộ nghèo còn 3,32%; tỷ lệ hộ nghèo giảm trung bình hàng năm 0,64%, vượt kế hoạch đề ra 0,5%; Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số: Mức giảm tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trung bình hàng năm đạt 1,3%. Tổng nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ trong giai đoạn 2021-2025 là 308.802 triệu đồng; trong đó: Vốn đầu tư phát triển: 11.911 triệu đồng, vốn sự nghiệp: 296.891 triệu đồng.

Phát biểu kết luận Hội nghị Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng: NQ 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là NQ hoàn toàn trúng, đúng giúp nâng cao mọi mặt ở khu vực nông thôn, trong đó được cụ thể hóa NQ 26 bằng các Chương trình mục tiêu gia. Thủ tướng đề nghị các đại biểu đánh giá về kết quả thực hiện, chia sẻ những cách làm, mô hình hay, sáng tạo, điển hình; tôn vinh, khen thưởng các tổ chức, cá nhân có thành tích nổi bật; thảo luận định hướng Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng NTM và Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030.

Các địa phương cần triển khai hiệu quả các nội dung như OCOP, bảo đảm môi trường nông thôn, gắn với xóa bỏ các tập tục lạc hậu, như bảo đảm nước sạch, nhà vệ sinh hợp vệ sinh... nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân.

Thủ tướng cũng yêu cầu, giai đoạn tới, xây dựng NTM phải đi vào hiện đại, toàn diện, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn theo hướng đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; nâng cao thu nhập, chất lượng sống và khả năng tiếp cận dịch vụ thiết yếu của người dân nông thôn, từng bước tiệm cận mức sống đô thị.

Xây dựng nông thôn xanh, sạch, đẹp, an toàn, đậm bản sắc văn hóa; bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo nhanh, bền vững; giữ vững quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; hình thành cộng đồng nông thôn văn minh, nhân văn, gắn kết và hạnh phúc.

Thủ tướng mong muốn, đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng ít nhất 2,5 lần so với năm 2020; không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025; duy trì giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều bình quân từ 1 đến 1,5%/năm, xã nghèo giảm ít nhất 3%/năm. Đến năm 2030, cả nước có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó, có ít nhất 35% số xã NTM nâng cao; có ít nhất 10% số xã NTM hiện đại...

Phan Cường