TT Arroyo: “Gia đình bị đặt sau cùng”

Trong cuộc phỏng vấn hai giờ trong Cung điện Malacañang với phóng viên Tạp chí Thời đại (TIME) của Mỹ, Tổng thống Philippines Gloria Macapagal Arroyo đã đề cập về đói nghèo, về việc thúc đẩy kinh tế, và về cách bà đối phó với lời cáo buộc tham nhũng nhằm vào gia đình bà. Sau đây là nội dung phỏng vấn:

TIME: Những mối lo nào là lớn nhất đối với bà?

Bà ARROYO: Đói nghèo, thời nào cũng thế. Đó là điều luôn ám ảnh tôi, là nhiệm vụ chính trong nhiệm kỳ của tôi. Tôi vừa hoàn thành giai đoạn 1 trong cải cách kinh tế: tạo thêm nguồn thu cho chính phủ. Chúng tôi có thể dùng nó để đầu tư vào việc cải cách công bằng xã hội dài hạn. Nhờ những nỗ lực đó, trong đó có việc xử lý các vụ gian lận thuế, mức thu ngân sách đã tăng vào tháng tư vừa qua. Lần đầu tiên trong nhiều năm, chúng tôi đã đạt được mức bội thu ngân sách tính theo tháng.

Và Tổ chức Fitch đã nâng mức tín nhiệm tài chính của chúng tôi trong bảng đánh giá của họ. Giai đoạn 2 liên quan đến việc chi tiêu cho cơ sở hạ tầng, vì lợi ích của nhân dân và cho lợi ích của các nhà đầu tư… Lịch sử sẽ phán quyết những lựa chọn khó khăn mà chúng tôi đã chọn trong những năm này - thời gian mà chúng tôi cùng nhau hành động và chuyển đổi nền kinh tế sao cho chúng tôi có thể đi trên con đường phát triển ổn định.

Arroyo trong cuộc phỏng với với TIME tại Cung điện Malacañang, Manila.

TIME: Việc áp dụng luật thuế giá trị gia tăng (VAT) quan trọng thế nào?

Bà ARROYO: Rất khó thực hiện, n gay cả khi trả giá bằng vốn liếng chính trị của chính tôi... Tôi ước tôi có một cây gậy thần để làm cho cải cách kinh tế không phải trả giá, và chúng tôi đạt được mong muốn tức thì. Nhưng thật đáng tiếc, thực tế không diễn ra theo cách đó.

TIME: Điều gì sẽ xảy ra nếu bà không ngậm đắng nuốt cay để làm vậy?

Bà ARROYO: Sẽ là một sự trượt dốc không phanh. Hiện nay, với khoản nợ nước ngoài khổng lồ của chúng tôi, tôi vẫn có thể mở rộng khả năng thanh toán nhiều món nợ. Đó là lý do ngay cả khi chúng tôi có tỷ lệ nợ/GDP cao, thì chưa đầy 15% trong số đó là nợ có khả năng trả trong vòng 5 năm tới. Trên thực tế, chúng tôi đã trả một số món nợ đó trong quý I năm nay. Nhưng nếu không làm thế, thì chúng tôi sẽ càng nợ nần chồng chất, sẽ phải trả nhiều hơn, với lãi suất ngày càng nhiều hơn. Sau đó thì chúng tôi chẳng cón gì cho những việc khác — hạ tầng, dịch vụ xã hội. Đó là tình thế của Argentina mà có thể Philippines sẽ rơi vào.

TIME: Giới đầu tư nước ngoài vẫn nhìn nhận Philippines như là một nơi rủi ro cao nhất? Bà đã xử lý vấn đề thế nào?

Bà ARROYO : Họ cảm thấy đây không phải là một nơi an toàn để làm ăn bởi có quá nhiều thứ, liệu đó chỉ là ấn tượng hay thực tế? Chẳng hạn, thực tế là chúng tôi không có đủ hạ tầng; tôi đang giải quyết điều đó. Nếu thực tế là chúng tôi còn tình trạng quan liêu, tôi cũng đang xử lý nó. Nếu thực tế có tham nhũng, tôi cũng đang giải quyết. Chúng tôi đang sẵn sàng để đưa ra những quyết định khó khăn.

TIME: Rủi ro an ninh lớn nhất của Philippines là gì?

Bà ARROYO : Quân đội nói với chúng tôi rằng đó vẫn là khủng bố. Jemaah Islamiah là một nguy cơ quốc tế, và chúng tôi phải chống lại chúng bằng quân sự và kết hợp với các nước láng giếng, và đấu tranh chống đói nghèo ở những nơi mà bọn khủng bố có thể tuyển thêm lính mới... Chúng tôi phải canh chừng từng ngày — chúng tôi phải giết, sát thương, giải giáp bất kỳ kẻ khủng bố nào xuất hiện trên bờ biển của chúng tôi.

TIME: Bà, chồng bà và con trai bà đã đối mặt với những lời cáo buộc tham nhũng như thế nào?

Bà ARROYO : Chồng tôi rất buồn, bởi ông ấy đã bị hiểu nhầm nghiêm trọng. Đối với con trai tôi thì đó quả thực là một cú sốc... Một cuộc điều tra đúng đắn là rất quan trọng. Không ai là đứng trên pháp luật. Tôi đã sẵn sàng cho bất cứ điều gì sắp xảy đến. Họ sẽ tự chăm sóc lấy mình, họ sẽ tự biết cách tự vệ. Tôi không hề dính líu đến cuộc điều tra; tôi đã rất, rất tập trung vào công việc của mình, giống như một tia laser trong những cải cách tài chính. Cha tôi [Diosdado Macapagal, giữ chức Tổng thống từ 1961-65] từng khuyên tôi: khi con là một tổng thống, ưu tiên trước hết là Chúa trời, sau đó đến đất nước; sau đó mới đến gia đình. Vì thế tôi phải làm thiên chức người vợ sau cùng. Với tôi, gia đình bị đặt xuống sau cùng.

Ảnh bà Arroyo trên bìa tờ TIME số ra gần đây.

TIME: Hẳn bà đang rất cố gắng.

Bà ARROYO : Cha tôi cũng nói chức tổng thống không phải là chỗ để hưởng thụ. Đó là một vị trí mà bạn phải làm việc vất vả và bạn phải chịu đựng nếu cần cho lợi ích của nhân dân.

TIME: Điều gì giữ cho bà vượt qua những giờ khắc khó khăn này?

Bà ARROYO : Đức tin và niềm tin vào việc thờ phụng Đức Chúa. Tổng thống là một nghề đơn độc. Hầu hết quan hệ của tôi mang tính luật pháp hơn là tình cảm. Vì thế tôi không ngừng cầu nguyện, và khi mọi thứ trở nên khó khăn, tôi nói với Chúa, “Người đặt con ở đây, và người phải giải quyết vấn đề này..." Chúa là người bạn tốt nhất của tôi. Tôi chia sẻ các vấn đề của tôi với người.