Hương mộc đầu xuân

Từ xa xưa, câu nói "sắc trà hương mộc" đã khẳng định vẻ đẹp bình dị của cây hoa trà cùng hương thơm thuần khiết của cây hoa mộc. Cây mộc, hay còn gọi là mộc hương, dù không nổi bật như một số loại cây cảnh khác, nhưng chính sự mộc mạc đã tạo nên nét đẹp riêng của loại cây đặc biệt này.

Trong cái se lạnh của những ngày đầu xuân, những cây mộc hương trong vườn nhà chị Nguyễn Thị Hà Toan, khu 8, xã Đồng Trung, huyện Thanh Thủy tỏa hương thơm nồng nàn cả một góc trời. Trong mảnh vườn rộng gần trăm mét vuông, hơn ba chục cây mộc hương sấp xỉ 10 năm tuổi đang tỏa hương thơm ngát. Ở góc sân nhà, chị Toan chỉ cho chúng tôi hai cây mộc hương đã gần 25 năm tuổi, cành lá xum xuê, những chùm hoa trắng mọc từ thân cây gầy guộc nhưng tỏa hương ngây ngất. Chị chia sẻ: Vì yêu thích hương thơm và vẻ đẹp mộc mạc của loài hoa này, mà từ một cây mộc được mang về trồng cách đây hơn 30 năm, bố của chị đã triết ra thành nhiều cành, nhân ra được cả một khu vườn như ngày nay. Giờ đây, việc chăm sóc để thưởng thức vẻ đẹp của loài hoa đã trở thành niềm vui chung của cả gia đình chị.

Để có một cây mộc hương đẹp, chị Toan thường xuyên vun gốc, tưới cây, cắt bỏ cành sâu, bé để tạo dáng và cho ra nhiều hoa

Đúng với cái tên của mình, mộc hương sở hữu một vẻ đẹp mộc mạc và giản dị. Cây có thân gỗ nhỏ, chiều cao trung bình từ 3-10m. Lá cây có màu xanh, dạng bầu, giống với lá chè, mép có răng cưa và có đường gân rõ rệt. Hoa mộc có màu trắng, vàng đậm hoặc vàng nhạt, có 4 cánh đối xứng, đều nhau, khá dày và bóng, mọc thành chùm trên thân cây hoặc tại các kẽ lá. Mộc hương có nguồn gốc từ Châu Á, thường thấy tại các nước như Đài Loan, Trung Quốc và Việt Nam. Mộc hương của nước ta chủ yếu có hoa màu trắng, tỏa ra mùi hương nhẹ nhàng nhưng đầy cuốn hút, quyến rũ và ngất ngây...

Vẻ ngoài của mộc hương không nổi bật như một số loại cây cảnh khác, màu hoa trắng cũng giản đơn, chất phác. Nhưng chính sự mộc mạc và bình dị ấy ẩn chứa sự thanh tao và đẹp đẽ, tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt. Có người nói, mộc hương như chính người dân Việt Nam, chăm chỉ, cần cù và mộc mạc, không hề phô trương hay cố chứng tỏ bản thân nhưng vẫn có được sự chú ý và công nhận của bạn bè quốc tế.

Những năm gần đây, mộc hương được nhiều người chơi cây cảnh săn đón. Bởi theo họ, cây có tuổi thọ cao, sức sống bền bỉ, là biểu tượng cho sự trường tồn, sức mạnh vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Có lẽ vì vậy mà từ xa xưa, nhà nào có điều kiện, hay phải là bậc vua, chúa, các quan mới trồng mộc hương trong sân vườn. Ngoài việc tận hưởng mùi hương say đắm, họ còn ướp lá và hoa của mộc hương trong các ấm trà để uống. Trà mộc hương ngoài thơm ngọt, dễ uống, nó còn có tác dụng điều hòa huyết áp, giảm mỡ máu tương tự như lá chè xanh.

Một lý do nữa khiến mộc hương được giới yêu cây săn lùng là bởi nó rất có giá trị về mặt đông y, có thể được sử dụng để bào chế thành các loại thuốc chữa bệnh khác nhau như: Hoa của cây được dùng làm thuốc trị ho, giải cảm hiệu quả; rễ cây được dùng để chữa bệnh về xương khớp, đau lưng do thận yếu; cây còn được sử dụng như một loại hương liệu dùng để cho các chị em phụ nữ tắm và gội đầu hàng ngày để có mái tóc suôn mượt và làn da mịn màng, tươi tắn; tinh dầu của cây được chiết xuất để tạo thành nước hoa…

Những ngày đầu xuân, ngồi bên ly trà ấm, tận hưởng một chút se lạnh cùng mùi hương nhẹ nhàng mà say đắm, vấn vín trong từng giọt mưa xuân của mộc hương để chiêm nghiệm về những vẻ đẹp dung dị, khiêm nhường mà ẩn chứa sức sống mãnh liệt.

Xuân về muôn hoa đều khoe sắc/

Riêng loài hoa mộc trắng tinh khôi

Từng chùm hoa nhỏ mà thơm ngát/

Ôm lấy thân gầy gió chẳng rơi.

(Khuyết danh)

Hiếu Nghĩa