Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết: Phải có lộ trình cho công tác tư pháp từ nay đến cuối năm 2008

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết:

Phải có lộ trình cho công tác tư pháp từ nay đến cuối năm 2008

Ngày 28/8, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp đã họp phiên 15 dưới sự chủ trì của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Trưởng ban Chỉ đạo cải cách tư pháp và Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp. Nội dung phiên họp tập trung thảo luận trọng tâm công tác tư pháp từ nay đến hết năm 2008, bàn về các đề án thành lập Tổ chức Luật sư toàn quốc và Tòa án sơ thẩm khu vực.

Trình bày dự thảo Chương trình trọng tâm công tác tư pháp từ nay đến hết năm 2008, Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng nhấn mạnh những vấn đề nổi bật là: Tiếp tục hoàn thiện thể chế nhằm đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ tư pháp đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế; Xây dựng và hoàn thiện các chế định bổ trợ tư pháp; Tăng cường công tác giám sát hoạt động tư pháp và nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp… Tiếp đó, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Nguyễn Văn Quyền trình bày dự thảo Kế hoạch sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết 49-NQ/TƯ ngày 2/6/2005 của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020. Việc sơ kết là nhằm đánh giá thực chất tình hình và kết quả thực hiện các nhiệm vụ cải cách tư pháp, chỉ ra những ưu, khuyết điểm để từ đó rút ra bài học kinh nghiệm. Đồng thời, nội dung sơ kết phải đưa ra những đề xuất và kiến nghị với Đảng, Nhà nước về chủ trương, biện pháp khắc phục vướng mắc, khó khăn nảy sinh trong quá trình thực hiện chiến lược cải cách tư pháp.

Thành viên Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp và các đại biểu cũng đã nghe Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng trình bày Báo cáo xin ý kiến Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp về việc thành lập Tổ chức luật sư toàn quốc. Đề án này là nhằm thực hiện chủ trương xã hội hóa hoạt động bổ trợ tư pháp, tăng cường chế độ tự quản của tổ chức luật sư theo Pháp lệnh Luật sư năm 2001 đã quy định. Theo kế hoạch, Bộ Tư pháp được giao chủ trì, phối hợp với Trung ương Hội Luật gia Việt Nam, các đoàn luật sư, cơ quan, tổ chức có liên quan nghiên cứu, xây dựng Đề án thành lập Tổ chức luật sư toàn quốc. Hiện nay, có nhiều ý kiến tranh luận xung quanh số lượng đại diện, cơ cấu thành phần và chức năng của Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc.

Trình bày một số vấn đề xin ý kiến Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp về xây dựng Đề án thành lập Tòa án sơ thẩm khu vực, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Trần Văn Tú nêu rõ: Qua nghiên cứu, xem xét, Ban Cán sự Đảng Tòa án nhân dân tối cao nhận thấy việc xác định có bao nhiêu tòa án sơ thẩm khu vực trước hết phải xuất phát từ yêu cầu giải quyết các loại vụ án thuộc thẩm quyền của tòa án sơ thẩm khu vực và phụ thuộc vào việc xác định địa bàn hoạt động của từng tòa án sơ thẩm khu vực (thẩm quyền theo địa giới hành chính). Về lộ trình thành lập, ông Tú cho rằng, việc thành lập tòa án sơ thẩm khu vực về mặt nguyên tắc phải bảo đảm hoạt động bình thường của tòa án, tránh đứt quãng trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của tòa án.

Sau khi nghe những ý kiến góp ý, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết phát biểu kết luận phiên họp. Chủ tịch nước đề nghị tổ thư ký của Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp sắp xếp lại trọng tâm công việc, giảm bớt những yếu tố không phù hợp và quan trọng nhất là phải đặt ra lộ trình rõ ràng, chi tiết hơn cho chương trình trọng tâm công tác tư pháp từ nay đến cuối năm 2008. Về vấn đề thành lập tòa án sơ thẩm khu vực, Chủ tịch nước đề nghị các cơ quan liên quan trực tiếp cần tổ chức họp bàn cụ thể hơn nữa; từ đó đề ra phương án thống nhất bảo đảm quyền lợi, chức năng nhiệm vụ của các cơ quan liên quan.

Đề cập đến Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết chỉ rõ: "Hội đồng Luật sư sẽ là cơ quan lãnh đạo các đoàn luật sư cả nước, yếu tố "lâm thời" chỉ là trong điều kiện trước mắt chưa thể chính thức hoạt động. Tổ chức Luật sư toàn quốc là tổ chức xã hội-nghề nghiệp, việc Bộ Tư pháp có đại diện trong Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc sẽ là điều bất hợp lý. Tuy nhiên, nếu không tham gia Hội đồng lâm thời, Bộ Tư pháp khó giám sát việc chuẩn bị đại hội thành lập Tổ chức Luật sư toàn quốc, cũng như việc đề xuất, phối hợp với các cơ quan có liên quan trong những vấn đề hỗ trợ cần thiết".

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đề nghị vai trò quản lý của Bộ Tư pháp và quyền tự quản của Tổ chức Luật sư toàn quốc phải được tách bạch, cùng tồn tại song song. Chủ tịch nước đưa ra giải pháp: Thành lập Ban Chỉ đạo, do Bộ trưởng hoặc Thứ trưởng Bộ Tư pháp đứng đầu để quản lý và giám sát quá trình chuẩn bị đại hội thành lập Tổ chức Luật sư toàn quốc. Bên cạnh đó, mở rộng chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc. Trong quá trình chờ tổ chức đại hội cấp Trung ương, Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc phải chỉ đạo được các địa phương tổ chức đại hội cấp cơ sở. Khi chưa tổ chức đại hội thành lập Tổ chức Luật sư toàn quốc, Ban Chỉ đạo có quyền quản lý, chỉ đạo hoạt động của Hội đồng lâm thời Luật sư toàn quốc. Sau đại hội, Ban Chỉ đạo sẽ tự giải tán, thẩm quyền quản lý Tổ chức Luật sư toàn quốc chuyển về bộ chủ quản.

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cũng đề nghị Bộ Tài chính cần xem xét giải pháp tăng thêm kinh phí dành cho chương trình cải cách tư pháp. Chủ tịch nước nhấn mạnh, không thể để kéo dài tình trạng một số tòa án, viện kiểm sát phải đi thuê trụ sở.