100 năm báo chí cách mạng Việt Nam minh chứng sinh động đập tan mọi luận điệu xuyên tạc

Nhìn lại chặng đường lịch sử 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam, Việt Nam đã, đang tham gia và nghiêm túc thực hiện các cam kết của mình về vấn đề tự do ngôn luận, tự do báo chí theo Hiến chương Liên hợp quốc và các nghị định, hiệp ước quốc tế, khu vực liên quan. Bất chấp những nỗ lực và thành tựu của Việt Nam trong bảo vệ, thúc đẩy quyền tự do báo chí đã được các nước ghi nhận, đánh giá cao, một số cá nhân, tổ chức vẫn cố tình đưa ra những đánh giá mang tính áp đặt, định kiến và thiếu khách quan về vấn đề này.

Lễ kỉ niệm 100 năm ngày báo chí Cách mạng Việt Nam (Ảnh: Báo Phú Thọ)

Từ việc xuyên tạc sự nghiệp lãnh đạo, quản lý đúng đắn của Đảng, Nhà nước Việt Nam về báo chí, nhiều tổ chức và trang mạng xã hội phản động kêu gọi thay đổi thể chế chính trị, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng. Thậm chí số những “nhà báo độc lập” theo cách gọi của RSF có cả những người chưa từng làm báo, chưa qua trường lớp báo chí, họ mới chỉ viết bài chống đối chính quyền trên mạng xã hội đã được RFS tung hô, xưng tụng. Điểm qua một vài ví dụ để chúng ta hiểu và tỏ tường bản chất thật của RFS là gì? Câu trả lời là lợi dụng cái gọi là quyền “tự do báo chí” để dựng chuyện, xuyên tạc, chống phá Việt Nam. Với những thông tin sai lệch, xuyên tạc về tự do báo chí tại Việt Nam còn tạo ra cái nhìn thiên lệch, thiếu thiện cảm của cộng đồng quốc tế về Việt Nam; thậm chí có thể ảnh hưởng tiêu cực đến đánh giá của các tổ chức quốc tế, các quốc gia về vấn đề nhân quyền và trình độ phát triển xã hội Việt Nam.

Những hành động xuyên tạc, bịa đặt trên có thể thấy các thế lực thù địch, phản động liên tục tuyên truyền là đề cao tư tưởng của các cá nhân, không đi kèm trách nhiệm và các khuôn khổ luật pháp, đạo đức xã hội, không quan tâm hoặc xem nhẹ những hệ quả gây ra cho xã hội, cộng đồng. Điều đó đi ngược lại với cả chính những nước mà các thế lực thù địch, phản động dẫn chứng và khác rất xa với tự do ngôn luận, tự do báo chí chân chính có trách nhiệm với sự phát triển tiến bộ của xã hội và nhân loại.

Từ sự ra đời của tờ Thanh Niên, do Nguyễn Ái Quốc sáng lập (21-6-1925), như ánh bình minh soi rọi và lấp dần màn đêm nô lệ, rồi phát sáng cuộc hành trình của dân tộc từ giành độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (1945), kháng chiến trường kỳ, toàn dân, toàn diện chống thực dân Pháp thành công (1954), kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, thống nhất non sông (1975), chống lại cuộc chiến tranh xâm lược biên giới 6 tỉnh phía Bắc, và xây dựng, phát triển đất nước trong hòa bình cho đến nay...

Với 100 năm tuổi, báo chí cách mạng Việt Nam là một chứng nhân hàng đầu của lịch sử cách mạng Việt Nam với bao biến cố, thăng trầm, thành tựu. Những người làm báo chí cách mạng Việt Nam đang phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, buộc phải thay đổi nhanh để thích ứng với những yêu cầu mới đang đặt ra, nhất là yêu cầu về công nghệ và nhu cầu của độc giả.

Cũng như nhiều nước trên thế giới, Việt Nam luôn tôn trọng quyền “tự do ngôn luận”, “tự do báo chí” và trên thực tế, Việt Nam đã đạt được thành tựu to lớn trong việc bảo đảm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của người dân. Khi giành được chính quyền, Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946 đã hiến định quyền tự do ngôn luận, tự do xuất bản và các quyền tự do khác của công dân tại Điều 10 “Công dân Việt Nam có quyền: Tự do ngôn luận; tự do xuất bản; tự do tổ chức và hội họp; tự do tín ngưỡng; tự do cư trú, đi lại trong nước và ra nước ngoài”.

Những quyền cơ bản này đã được hiến định xuyên suốt trong các Hiến pháp năm 1959, 1980, 1992 và gần đây là Hiến pháp năm 2013 luôn nhất quán khẳng định quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của công dân đã quy định và tiếp tục được ghi tại Điều 25 “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp,... Việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định”.

Luật Báo chí năm 2016 đã quy định về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận trên báo chí của công dân. Điều 13 nêu: “Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi để công dân thực hiện quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí và để báo chí phát huy đúng vai trò của mình”.

Đồng thời, khoản 2 Điều 13 Luật này quy định rõ: “Báo chí, nhà báo hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và được Nhà nước bảo hộ. Không ai được lạm dụng quyền tự do báo chí, quyền tự do ngôn luận trên báo chí để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và công dân”.

Những năm qua, báo chí ở Việt Nam tiếp tục giữ vai trò là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và là diễn đàn của Nhân dân; chủ động, kịp thời, thông tin hiệu quả về những vấn đề lớn của đất nước, có nội dung thông tin thể hiện rõ vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận và tạo sự đồng thuận xã hội.

Báo chí đã có những đóng góp quan trọng vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc; luôn tích cực đấu tranh với các biểu hiện sai trái, tiêu cực trong xã hội, góp tiếng nói quan trọng vào việc phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố, hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, đồng thời là cầu nối quan trọng với bạn bè quốc tế.

Bên cạnh đó Đảng, Nhà nước ta luôn tạo điều kiện cho các cơ quan báo chí, hãng thông tấn nước ngoài đến tác nghiệp tại Việt Nam với gần 40 hãng truyền thông quốc tế có mặt tại Việt Nam, trong đó có nhiều hãng lớn như CNN, Reuters, AP, AFP, Kyodo, Hãng thông tấn Asia (Hàn Quốc), Nhật báo kinh tế Aju (Hàn Quốc) và Hãng thông tấn Rossiya Segodnya (Nga)... Các cơ quan truyền thông quốc tế như CNN, TV5, NHK, DW, Australia Network, KBS, Bloomberg và hầu hết kênh truyền thông lớn thế giới đều dễ dàng đến được với công chúng Việt Nam thông qua nhiều nền tảng chính thức, chính quy, mà không có bất kỳ rào cản công nghệ hay pháp lý nào.

Dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 * 30-4-2025) vừa qua đã có 169 phóng viên quốc tế của 58 hãng thông tấn báo chí từ 17 quốc gia; hơn 700 phóng viên của 106 cơ quan báo chí trong nước đăng ký tác nghiệp. Qua đó, đã chuyển tải những hình ảnh, thước phim chân thật, sống động nhất ra thế giới về các hoạt động của Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc của hàng triệu người dân Việt Nam từ mọi miền Tổ quốc.

Trong bối cảnh đất nước đang chuẩn bị thế và lực để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam; Trung ương, địa phương và toàn hệ thống chính trị đang khẩn trương triển khai tổng kết Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả.

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW trong việc tinh gọn tổ chức bộ máy và phát huy vai trò của cơ quan báo chí chủ lực hướng đến kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, khẳng định sự sẵn sàng của báo chí cách mạng cùng đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, để thực hiện hai mục tiêu 100 năm. Đó là 100 năm thành lập Đảng và 100 năm thành lập nước.

Nguyễn Bình - Tuấn Linh (Công an tỉnh)