Không xác định được nguồn xả nước thải gây chết cá tại huyện Phù Ninh

Đồng Chỉ do HTX thủy sản Phù Ninh quản lý xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt ngày 4 – 5 – 2018.

PTĐT-Ngày 10 – 5, báo Phú Thọ điện tử đăng tải bài viết “Cần làm rõ hoạt động xả nước thải gây ô nhiễm tại huyện Phù Ninh” phản ánh sự việc ngày 4 – 5, tại cống Cầu Giai (thuộc khu 3, xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh), nơi tiếp nhận nước thải của CCN Đồng Lạng sau khi được xử lý chảy ra môi trường, xảy ra hiện tượng có dòng chất thải lạ làm cá trong mương chết hàng loạt. Ngày 7 – 5, UBND tỉnh cũng đã nhận được đơn của HTX thủy sản Phù Ninh báo cáo về sự việc ngày 4 - 5 cá giống trong đầm nuôi của HTX bị chết với số lượng lớn và cho rằng nguyên nhân là do chất thải của CCN Đồng Lạng.

Nhận chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 30 – 5, đoàn kiểm tra liên ngành do Sở Tài nguyên và môi trường (TN & MT) chủ trì, phối hợp với UBND huyện Phù Ninh và Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường – Công an tỉnh tiến hành kiểm tra, lẫy mẫu nước đầm, nước thải của CCN Đồng Lạng để đánh giá chất lượng. Đến ngày 25 – 6, báo cáo chính thức của Sở TN & MT gửi UBND tỉnh kết luận “không xác định được nguồn xả nước thải gây chết cá tại HTX thủy sản Phù Ninh”.

HTX thủy sản Phù Ninh thành lập từ năm 2009, được UBND xã ký hợp đồng cho thuê 32 ha diện tích mặt nước đầm Phù Ninh để nuôi trồng thủy sản. Đầm Phù Ninh gồm 3 đầm nhỏ thông với nhau bằng hệ thống cống xây gạch nung có vách ngăn bằng rào sắt. Ngày 4 – 5, tại Đồng Chỉ có diện tích rộng 5 ha xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt với khối lượng lớn (khoảng 1 tấn cá giống, thiệt hại ước tính 60 triệu đồng). Kể từ năm 1994 đến nay, đây là lần đầu tiên xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt như vậy. Sự việc cá chết trong cống Cầu Giai ở khu 3 và cá chết tại HTX thủy sản Phù Ninh xảy ra cùng một ngày. Nghi ngờ nước thải CCN Đồng Lạng là nguyên nhân gây ra hai sự việc trên, HTX thủy sản Phù Ninh đã báo cáo chính quyền địa phương và có đơn gửi UBND tỉnh đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc xác minh nguyên nhân.

Báo cáo của Sở TN & MT xác minh nội dung phản ánh của Hợp tác xã Thủy sản Phù Ninh kết luận: “HTX thủy sản Phù Ninh cho rằng cá chết là do nước thải của CCN Đồng Lạng là chưa có cơ sở”

Kết luận cuộc họp ngày 30 – 5 do Sở TN & MT chủ trì cũng khẳng định: “Hiện tượng cá chết xảy ra tại Đầm Phù Ninh của HTX Phù Ninh vào ngày 4 - 5 là có thật”. Tuy nhiên thời điểm xảy ra sự việc, không có cơ quan chức năng nào về làm việc với chính quyền xã và người dân (mặc dù chính quyền xã Phù Ninh xác nhận đã báo cáo với các cơ quan có thẩm quyền (?!), chỉ có đại diện Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh về làm việc nhưng không tiến hành lấy mẫu nước mà chỉ kí vào biên bản làm việc do nhân dân và chính quyền lập. Chỉ đến khi có đơn của HTX thủy sản Phù Ninh và chỉ đạo trực tiếp từ UBND tỉnh, đoàn kiểm tra do Sở TN & MT chủ trì mới tiến hành đi kiểm tra. Sau gần một tháng, tức ngày 25 – 6, báo cáo Sở TN – MT gửi UBND tỉnh về kết quả xác minh nội dung phản ánh của HTX thủy sản Phù Ninh kết luận: Khi tiến hành phân tích đối chiếu 3 mẫu nước: Mẫu nước mặt tại Đồng Chỉ - đầm Phù Ninh, mẫu nước tại mương thải trước khi chảy vào đầm Phù Ninh và mẫu nước thải của CCN Đồng Lạng với các quy chuẩn quốc gia về nước thải công nghiệp. Các thông số phân tích đều nằm trong giới hạn cho phép. Từ đó kết luận: việc HTX thủy sản Phù Ninh cho rằng cá chết là do nước thải của CCN Đồng Lạng là chưa có cơ sở. Tuy vậy, nguồn xả nước thải gây ô nhiễm ở đâu, cá chết hàng loạt vì nguyên nhân gì, ai hay tổ chức nào phải chịu trách nhiệm cho những thiệt hại của người dân thì không được đề cập đến.

Sở TN & MT đề nghị HTX thủy sản Phù Ninh khi phát hiện cá chết cần báo cáo kịp thời với cơ quan chuyên môn để xác định nguyên nhân và thu thập các chứng cứ làm căn cứ giải quyết đồng thời yêu cầu công ty TNHH Phát triển hạ tầng CCN Đồng Lạng có trách nhiệm thu gom toàn bộ nước thải của các doanh nghiệp trong CCN, hiệu chỉnh và vận hành hệ thống xử lý chất thải đạt quy chuẩn trước khi xả thải ra ngoài môi trường.

Cá chết xảy ra tại cống Cầu Giai (Khu3 – Xã Phù Ninh – Huyện Phù Ninh) ngày 4 – 5

Kết luận đã rõ, thiệt hại lớn nhất thuộc về HTX thuỷ sản Phù Ninh, có điều nếu như ngay sau ngày 4 -5, cơ quan chức năng có mặt để chứng kiến và cùng đơn vị, chính quyền địa phương giải quyết sự việc thì có lẽ đến giờ này, ông chủ HTX thuỷ sản Phù Ninh đã không phải đặt dấu hỏi chấm trong đầu.

Thuỳ Trang