Làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo

Sáng ngày 4/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận, cho ý kiến các báo cáo về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo (KN,TC) của công dân năm 2016 của Chính phủ.

Tình trạng công dân khiếu kiện quá khích, bức xúc gia tăng

Trình bày báo cáo của Chính phủ, Tổng Thanh tra Phan Văn Sáu cho biết, tình hình KN,TC của công dân năm 2016 có xu hướng giảm so với năm 2015. Cụ thể, số lượt công dân đến các cơ quan hành chính nhà nước để khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh giảm 5,4%, và số đoàn đông người giảm 9,6%; tổng số đơn thư khiếu nại, tố cáo giảm 10,6%; tổng số vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính nhà nước giảm 8,6% so với cùng kỳ năm 2015. Trong đó, nội dung khiếu nại hành chính chiếm 94,9%, tập trung chủ yếu về lĩnh vực đất đai chiếm 65,8%. Nội dung tố cáo trong lĩnh vực hành chính chiếm tỉ lệ 66,2%, chủ yếu là tố cáo cán bộ, công chức vi phạm pháp luật trong quản lý, sử dụng đất đai, tài chính ngân sách, đầu tư xây dựng cơ bản, thực hiện chính sách xã hội…

Tổng Thanh tra Phan Văn Sáu trình bày báo cáo của Chính phủ. (Ảnh: TH). Tuy nhiên, tình hình khiếu kiện của công dân vẫn diễn ra phức tạp tại khu vực Tây Nguyên và một số tỉnh miền Trung, miền Nam, nhất là sau khi xảy ra sự cố môi trường tại 4 tỉnh miền Trung.

Đặc biệt, tình trạng công dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng và ngày càng nghiêm trọng. Đã xảy ra nhiều vụ việc công dân xô xát, đánh và đe dọa cán bộ tiếp công dân, khi được lực lượng chức năng nhắc nhở, tuyên truyền và vận động thì có thái độ bức xúc, thậm chí có hành vi chống đối, tấn công lực lượng bảo vệ.

Dự báo, tình hình KN,TC của công dân trong năm tới nhiều khả năng tăng trở lại và vẫn diễn biến phức tạp, Chính phủ xác định là tập trung rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật trong lĩnh vực KN,TC; tiếp tục chủ động kịp thời xử lý, giải quyết các vụ việc KN,TC, đặc biệt là các vụ việc đông người, gay gắt, phức tạp; theo dõi nắm chắt tình hình để giải quyết ngay từ khi mới phát sinh, không để xảy ra “điểm nóng”, gây phức tạp về an ninh, chính trị và trật tự xã hội.

Tăng cường thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu, xử lý nghiêm cán bộ sai phạm

Thẩm tra báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật Nguyễn Khắc Định đánh giá, báo cáo của Chính phủ đã phản ánh khá toàn diện về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trong năm qua.

Tuy nhiên, báo cáo cho thấy số đơn vị có vi phạm, số tổ chức, cá nhân bị kiến nghị kiểm điểm rút kinh nghiệm đều tăng hơn trước (601 đơn vị) nhưng chỉ xử lý hành chính 11 cá nhân và không rõ bao nhiêu tổ chức. “Đề nghị Báo cáo của Chính phủ cần làm rõ nội dung này để nâng cao kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm tính răn đe và đề cao trách nhiệm của người thi hành công vụ trong chấp hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo” .

Phân tích tình hình KN giảm trên tất cả các mặt như số lượt công dân KNTC, song, so với cùng kỳ năm 2015 thì lại tăng 31,3% số đơn tố cáo và tăng 2,3% số vụ việc tố cáo thuộc thẩm quyền của các cơ quan hành chính nhà nước, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho rằng, nguyên nhân là do chưa giải quyết triệt để KNTC từ cơ sở, dẫn đến khiếu kiện vượt cấp, dai dẳng.

“Đề nghị Chính phủ cần báo cáo rõ hơn số lượng KNTC năm cũ còn tồn đọng bao nhiêu vụ và số lượng mới phát sinh; phân tích, đánh giá cụ thể hơn tình hình KNTC phức tạp, bức xúc, đông người trong thời gian qua, nhất là đối với đơn thư gửi trực tiếp đến lãnh đạo Đảng và Nhà nước; dự báo tình hình trong thời gian tới, làm rõ trách nhiệm người đứng đầu...”, Phó Chủ tịch kiến nghị.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt, giải quyết KNTC là vấn đề rất phức tạp, khó khăn vì đụng chạm đến quyền lợi của người dân. Thực tế cho thấy vẫn còn không ít người thi hành công vụ có hành vi tiêu cực, sai phạm, thậm chí là bao che, chỉ đạo trong xử lý giải quyết KNTC, do đó, trong thời gian tới cần chấn chỉnh trách nhiệm cán bộ tiếp dân, tăng cường thanh tra, bồi dưỡng đạo đức nghề nghiệp cán bộ làm công tác này thì mới đáp ứng được yêu cầu công việc và nguyện vọng của người dân.

Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải cho hay: Qua công tác giám sát, hầu hết Chủ tịch UBND cấp tỉnh, huyện hay một số Bộ trưởng chưa thực hiện đúng Luật tiếp công dân. Trên cơ sở đó, đề nghị báo cáo của Chính phủ cũng cần nêu rõ, đích danh người đứng đầu các ngành, các cấp không trực tiếp công dân và có biện pháp xử lý nghiêm đối với những người không thực hiện việc tiếp công dân theo quy định của Luật tiếp công dân, Luật khiếu nại, Luật tố cáo.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển số lượng KNTC giảm, tuy nhiên đáng ngại mức độ tính chất, quy mô lại phức tạp, cần phân tích rõ nguyên nhân.

Đề cập đến các nguyên nhân của hạn chế, báo cáo qua nhiều kỳ vẫn giống nhau, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển băn khoăn: “Phải chăng trách nhiệm của các cơ quan làm công tác này chưa tốt, có tiêu cực dẫn đến xử lý chưa đến nơi đến chốn?“, Phó Chủ tịch đặt vấn đề.

Đồng tình với giải pháp của Chính phủ đưa ra trong năm 2017 là giải quyết ngay từ khi mới phát sinh, không để xảy ra “điểm nóng” gây phức tạp về an ninh chính trị và trật tự xã hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị, Chính phủ cho kiểm tra ngay những vụ việc bức xúc đang được dư luận quan tâm hiện nay để xử lý các điểm nóng.

Một số ý kiến cho rằng việc bố trí cán bộ, công chức tiếp công dân không đủ trình độ, năng lực, ý thức trách nhiệm làm hạn chế hiệu quả của công tác này; đồng thời, đề nghị cần làm rõ công tác tiếp công dân đã thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho công dân chưa; hay còn có sự đùn đẩy, né tránh trách nhiệm giữa các ngành, các cấp.

Theo ĐCSVN