Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo

Sáng 20/6, Quốc hội tiếp tục tiến hành chất vấn nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo tập trung các nội dung về thực trạng và giải pháp phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục đại học gắn với yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; việc thực hiện quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm, công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Phát biểu tại phiên chất vấn, đại biểu Hà Ánh Phượng - Đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ cho biết: Chất lượng chuẩn đầu ra tiếng Anh tại các trường đại học hiện nay còn nhiều hạn chế, gây trở ngại lớn cho việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế, chỉ số thông thạo tiếng Anh toàn cầu của Việt Nam năm 2024 bị giảm 5 bậc trên toàn cầu. Đặc biệt tiếng Anh hiện tại không phải là môn thi bắt buộc trong các kỳ thi chuyển cấp và tốt nghiệp THPT đã gây tâm lý thi gì học nấy, khiến môn học này có phần bị xem nhẹ ngay từ đầu các cấp học, dù chủ trương từng bước đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học đang được thúc đẩy. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chia sẻ các giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng chuẩn đầu ra tiếng Anh, đảm bảo nguồn nhân lực đáp ứng tốt hơn trong yêu cầu hội nhập quốc tế.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, mục tiêu đối với phát triển năng lực tiếng Anh của học sinh là một yêu cầu cấp bách của hội nhập quốc tế cũng như đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của phát triển kinh tế - xã hội mới. Với mục tiêu từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo ngành giáo dục lập đề án, trong đó triển khai tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai trong trường học hướng đến mục tiêu phổ cập tiếng Anh trong những năm tới và đưa ra rất nhiều giải pháp từ vấn đề xây dựng, phát triển đội ngũ giảng viên, các nguồn học liệu, các ứng dụng số, chuyển đổi số, các phần mềm, các nội dung học liệu có thể giúp cho trẻ em có thể học tập, khai thác, tận dụng được các công cụ hỗ trợ dạy và học tiếng Anh mới cho đến những yêu cầu trang thiết bị... Bộ Giáo dục và Đào tạo đã hoàn thành đề án và Văn phòng Chính phủ đang tổ chức thẩm định, sẽ trình Thủ tướng trong ít ngày nữa.

Phát biểu kết luận phiên chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ hai, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu: Thời gian qua lĩnh vực giáo dục và đào tạo đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Giáo dục đại học tiếp tục được đổi mới, tạo chuyển biến về chất lượng đào nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cơ bản được chuẩn hóa, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được cải thiện. Công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh được chú trọng, góp phần đảm bảo tốt hơn môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện.

Bên cạnh những thành quả đạt được, còn có những hạn chế cần khắc phục trong thời gian tới như: Việc thực hiện tự chủ giáo dục đại học còn lúng túng, nhận thức chưa đầy đủ. Giáo dục đại học chưa thật sự gắn với thị trường lao động, chưa đáp ứng yêu cầu nhân lực cho các ngành kinh tế mới, công nghệ cao. Việc tuyển sinh phân tán ở các trường đại học, công tác tư vấn tâm lý giáo dục học đường, dạy thêm, học thêm, giảm tải chương trình còn những vấn đề đặt ra. Hoạt động nghiên cứu khoa học gắn với đào tạo còn nhiều hạn chế, bạo lực học đường còn diễn biến phức tạp, tình trạng học sinh tử vong do đuối nước, tai nạn giao thông còn nhiều lo ngại.

Việc kiểm soát chất lượng bữa ăn học đường ở một số nơi chưa chặt chẽ, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm... Đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp thu tối đa ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện các giải pháp đã đề ra, trong đó tập trung vào một số vấn đề sau đây:

Tiếp tục tập trung rà soát, hoàn thiện cơ chế tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, phân cấp, phân quyền, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Quy hoạch các trường đại học, thiết lập hệ thống quản trị đại học tiên tiến, phát triển đội ngũ giảng viên, các nhà khoa học đủ năng lực, trình độ đáp ứng việc giảng dạy trong lĩnh vực khoa học cơ bản, các ngành kỹ thuật và công nghệ then chốt. Hoàn thiện quy định pháp luật, hướng dẫn, phổ biến, truyền thông rõ hơn về dạy thêm, học thêm. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất đảm bảo thực hiện chủ trương tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo, thiết bị dạy học thông minh, đổi mới phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá, nâng cao hơn nữa chất lượng học chính khóa, ứng dụng chuyển đổi số để cung cấp thông tin cho phụ huynh, cha mẹ học sinh và học sinh, hỗ trợ học sinh học tập hiệu quả hơn.

Tiếp tục quán triệt và chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các quy định trong đảm bảo môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng, chống bạo lực học đường, chú trọng công tác xây dựng văn hóa học đường, thực hiện đầy đủ, thực chất các quy tắc ứng xử văn hóa trong trường học. Phối hợp giữa cơ quan liên quan để xử lý, gỡ bỏ các thông tin phản cảm có nội dung bạo lực đến trẻ em và học sinh trên mạng xã hội.

Bố trí đủ nguồn lực đảm bảo chất lượng bữa ăn học đường, tăng cường thanh tra, kiểm tra, huy động sự tham gia của ban đại diện cha, mẹ học sinh trong việc giám sát an toàn thực phẩm, vệ sinh trường học tại các cơ sở giáo dục; phối hợp triển khai giải pháp bảo vệ sức khỏe cho học sinh, sinh viên, trong đó ưu tiên dạy bơi an toàn và giáo dục pháp luật về trật tự, an toàn giao thông.

Khổng Thủy