Nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin

Tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo là phần việc không thể thiếu đối với người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, nhất là các đại biểu dân cử. Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Đảng ta xác định nhiệm vụ quan trọng đầu tiên trong 6 nhiệm vụ trọng tâm là: “Củng cố lòng tin, sự gắn bó của Nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa”. Chính vì thế, lời hứa và thực hiện lời hứa của một đại biểu dân cử có ý nghĩa vô cùng quan trọng, không chỉ thể hiện phẩm chất, đạo đức một cá nhân thông qua việc “hứa là làm” mà còn củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước, với đại biểu HĐND các cấp.

Kỳ I: Lấy dân làm gốc

Đồng chí Phan Trọng Tấn - TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng lãnh đạo Sở GD&ĐT, Sở Nội vụ, Ban Tiếp công dân tỉnh tiếp công dân là các giáo viên mầm non hợp đồng liên quan đến công tác tuyển dụng năm 2023.

“Lấy dân làm gốc” là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong tư tưởng, đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo Người, cơ sở quan trọng nhất để tạo dựng niềm tin của Nhân dân chính là lợi ích của dân. Xuất phát từ lẽ đó, “văn hóa trọng dân” mà trước hết là tôn trọng ý nguyện và quyền làm chủ của dân là một trong những yếu tố quan trọng trong công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của các địa phương trong tỉnh Phú Thọ.

Sổ tay tiếp công dân

Có mặt tại UBND huyện Lâm Thao từ 7 giờ sáng, cầm trên tay tờ giấy với những dòng chữ được viết nắn nót nhất có thể, có lẽ vì sợ quên và vì không muốn bỏ sót tâm tư, nguyện vọng nào của mình khi gặp lãnh đạo huyện, bà Lý Thị Tịnh, xã Xuân Lũng giãi bày: “Biết hôm nay có lịch tiếp công dân của Bí thư và Chủ tịch huyện nên tôi đã dậy sớm, đến ủy ban nhân dân huyện với mong muốn được gặp trực tiếp lãnh đạo để đề đạt nguyện vọng của mình về việc phân định lại mốc giới trên mảnh đất gia đình tôi đang sinh sống”.

Cũng như bà Tịnh, ngay từ đầu giờ sáng, nhiều người dân cũng có mặt tại phòng tiếp công dân của UBND huyện Lâm Thao với chung niềm mong mỏi là được phản ánh những vướng mắc, nguyện vọng của mình đến lãnh đạo huyện với mong muốn sớm có câu trả lời hay hướng giải quyết cụ thể.

Người dân luôn tin tưởng và hy vọng rằng những buổi tiếp công dân của lãnh đạo các cấp sẽ phần nào giúp họ yên tâm hơn khi ý kiến, nguyện vọng của mình được trực tiếp gửi đến người có thẩm quyền và được nói hết tâm tư của mình. Chưa cần biết kết quả, nhưng với họ đó cũng là điều vô cùng quý giá.

Lật giở từng trang trong cuốn Sổ tiếp công dân, đồng chí Lê Tùng Lâm - Chánh Văn phòng HĐND và UBND huyện Lâm Thao cho biết: Từ đầu năm 2024 đến nay, tổng số lượt công dân đã tiếp tại UBND huyện là 157 lượt, với 176 người, 179 vụ việc, tăng 14 lượt so với cùng kỳ năm trước. Cấp huyện tiếp nhận 185 đơn thư/190 vụ việc. Trong đó, lãnh đạo huyện ủy, UBND huyện tiếp 232 lượt với 250 vụ việc. Tại các buổi tiếp công dân, đại biểu HĐND huyện đều có mặt cùng tham gia công tác tiếp dân. Nội dung chủ yếu liên quan đến lĩnh vực đất đai như: Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, đề nghị xác định mốc giới, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất...

Thời gian qua, công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân trên địa bàn tỉnh được thực hiện nền nếp. Lịch tiếp công dân của lãnh đạo các cấp được niêm yết công khai tại trụ sở và trên trang thông tin điện tử. Đối với cấp tỉnh, việc tiếp công dân định kỳ được thường trực HĐND tỉnh phối hợp với UBND tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh thực hiện vào ngày 10 hàng tháng tại trụ sở tiếp công dân tỉnh, trường hợp công dân đến trụ sở Tỉnh ủy để phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo, Ban Nội chính Tỉnh ủy chủ trì, phối hợp với Văn phòng Tỉnh ủy cử cán bộ tiếp công dân tại Phòng Thường trực Tiếp dân của Tỉnh ủy.

Để không bỏ sót một ai, không để sót bất kỳ ý kiến nào, sổ tiếp công dân từ cấp xã, phường đến huyện, tỉnh đều được Ban tiếp công dân ghi đầy đủ thông tin cá nhân của công dân và nội dung phản ánh, kiến nghị. Theo thống kê của Văn phòng UBND tỉnh, năm 2024 số lượng tiếp công dân và đơn thư đều có xu hướng tăng. Thực hiện quy định về tiếp công dân định kỳ, đột xuất của thủ trưởng đơn vị, lãnh đạo các cơ quan hành chính của tỉnh đã tiếp 3.894 lượt công dân (bằng 50,8% tổng số lượt tiếp dân).

Trong đó: Lãnh đạo cấp tỉnh tiếp 205 lượt, cấp huyện tiếp 1.615 lượt, cấp xã tiếp 1.972 lượt; lãnh đạo sở, ngành tiếp 102 lượt. Về việc tiếp nhận, xử lý đơn, số đơn thuộc thẩm quyền, đủ điều kiện thụ lý là 5.087 đơn; trong đó khiếu nại 99 đơn, tố cáo 32 đơn, kiến nghị, phản ánh 4.956 đơn; số còn lại là đơn trùng, đơn không đủ điều kiện thụ lý và đơn không thuộc thẩm quyền. Một số địa phương có số lượt tiếp công dân tăng trong kỳ: Cẩm Khê, Thanh Ba, Đoan Hùng, Thanh Sơn, thị xã Phú Thọ...

Qua tổng hợp các ý kiến của công dân tại buổi tiếp dân và nghiên cứu, nội dung đơn thư của công dân gửi đến chủ yếu có liên quan đến việc thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai, thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất để triển khai các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh, giao đất tái định cư, thực hiện các chế độ, chính sách về bảo trợ xã hội, an sinh xã hội...

Trong đó có một số dự án trọng điểm như: Khu công nghiệp Cẩm Khê, Khu công nghiệp Phú Hà, Cụm công nghiệp Bắc Lâm Thao, Khu đô thị sinh thái, du lịch, nghỉ dưỡng và sân golf Tam Nông, Khu đô thị phía Tây Nam thành phố Việt Trì, đường cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ.

Việc tiếp công dân, tiếp nhận, rà soát, chuyển, đôn đốc giải quyết đơn, thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị được thực hiện thường xuyên, giải quyết kịp thời, thấu đáo, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân, hạn chế tình trạng né tránh, đùn đẩy, thiếu trách nhiệm. Bên cạnh đó, tại các buổi tiếp công dân, đại biểu HĐND đều có mặt nhằm thu thập ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của công dân; giải thích, tuyên truyền chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho công dân; hướng dẫn, giúp đỡ công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo và nhận đơn thư của công dân để chuyển đến cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật.

Công dân xã Chí Tiên, huyện Thanh Ba xem lịch tiếp công dân của lãnh đạo xã.

Đối thoại với dân, lắng nghe tiếng nói người dân

Một trong những yếu tố quan trong quyết định đến hiệu quả của công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo chính là việc đối thoại, trao đổi trực tiếp với Nhân dân, lắng nghe tiếng lòng Nhân dân.

Thực tế cho thấy nếu như các vụ việc phản ánh, khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp mới phát sinh được cơ quan chức năng đối thoại ngay từ cơ sở thì sẽ có kết quả tốt đẹp hơn rất nhiều so với sau khi đã kiểm tra mới đối thoại. Song song với việc bám, nắm, sâu sát cơ sở, làm tốt công tác đối thoại cũng là một trong những cách để nắm bắt lòng dân. Qua những buổi tiếp dân, những cuộc đối thoại dân chủ, thẳng thắn, nhiều vấn đề người dân đưa ra được các cấp, ngành giải quyết thấu đáo, nhanh chóng, hợp tình, hợp lý.

Năm 2023, liên quan đến công tác tuyển dụng giáo viên Mầm non theo Kế hoạch số 2543 ngày 7/7/2023 của UBND tỉnh các giáo viên rất hy vọng được biên chế vào ngành Giáo dục để nâng cao thu nhập, gắn bó hơn với nghề. Tuy nhiên, nhiều ý kiến còn băn khoăn về cách thức, nội dung tuyển dụng; cách hiểu tuyển dụng “đặc cách” được nêu Văn bản 5378 của Bộ Nội vụ.

Ngay sau đó, lãnh đạo UBND tỉnh, trực tiếp là đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Trọng Tấn cùng lãnh đạo Sở GD&ĐT, Sở Nội vụ, Ban Tiếp công dân tỉnh đã có buổi tiếp công dân để lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng, đồng thời giải đáp các băn khoăn, đề xuất của một số giáo viên mầm non hợp đồng liên quan đến công tác tuyển dụng.

Tại buổi tiếp dân, gần 40 giáo viên mầm non hợp đồng có mặt tại Trụ sở tiếp công dân tỉnh để nghe lãnh đạo tỉnh, các sở, ngành trả lời các nội dung liên quan Kế hoạch số 2543/KH-UBND của UBND tỉnh về việc tuyển dụng giáo viên mầm non năm 2023 và thẳng thắn chia sẻ suy nghĩ, bày tỏ ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của mình.

Cô giáo Lê Thị Trang - Giáo viên Trường Mầm non Tân Minh, huyện Thanh Sơn cho biết: “Khi sự việc còn đang “nóng”, khi mà giáo viên chúng tôi còn nhiều băn khoăn, trăn trở thì buổi tiếp công dân của đại diện lãnh đạo tỉnh một cách nhanh chóng, kịp thời để các giáo viên được thẳng thắn đối thoại, bày tỏ quan điểm của mình đã giúp chúng tôi tháo gỡ những khúc mắc và yên tâm công tác”.

Không chỉ trực tiếp đối thoại với công dân qua những buổi tiếp dân, tại nhiều nơi công tác tiếp dân còn được thực hiện ngay trong những buổi lãnh đạo địa phương đi kiểm tra thực tế các ý kiến, kiến nghị do người dân phản ánh qua đơn thư với nội dung phức tạp, kéo dài. Việc đối thoại trong quá trình giải quyết khiếu nại được các cơ quan thực hiện nghiêm túc, xác định là một khâu quan trọng để làm rõ kết quả kiểm tra, xác minh trước khi ban hành quyết định giải quyết, một số vụ việc công dân tự nguyện rút đơn sau khi được vận động, thuyết phục.

Đơn cử như vụ việc của gia đình ông Vũ Văn Điền và bà Tạ Thị Loan, xã Đỗ Xuyên, huyện Thanh Ba. Theo lời ông Vũ Văn Điền cho biết: “Tháng 7/2023, thấy bà Nguyễn Thị Lan ở cùng xã rao bán thửa đất số 43, tờ bản đồ số 20, diện tích 339,6m2 nên tôi hỏi mua, sau đó hai bên thực hiện các thủ tục chuyển nhượng đất theo đúng quy định của pháp luật. Ngày 31/10/2023, tôi được UBND huyện Thanh Ba cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đứng tên Vũ Văn Điền, số ký hiệu DI 217287, số vào sổ cấp GCN: CH001740. Sau khi có bìa đỏ, tôi tiến hành xây bờ rào, lúc này bà Nguyễn Thị Loan (ở cùng khu) ra ngăn cản, không cho xây vì cho rằng đất này của mình, bà Loan còn hô hào người nhà dựng lều lán tạm, sau đó tiến hành xây dựng nhà cấp 4 kiên cố chắn ngang thửa đất hợp pháp của tôi, khiến không có lối ra vào thửa đất này”.

Xác định đây là vụ việc có tính chất phức tạp kéo dài, bản thân ông Điền đã nhiều lần gửi đơn đề nghị đến UBND huyện Thanh Ba và UBND xã Đỗ Xuyên. Sau khi nắm bắt nội dung đơn tố cáo và báo cáo của xã Đỗ Xuyên, lãnh đạo huyện cùng Ban tiếp công dân đã trực tiếp nhiều lần về địa phương nắm bắt tình hình thực tế, lắng nghe, trao đổi thông tin từ nhiều phía, sau đó họp và ra Văn bản Thông báo số 114/TB-UBND, ngày 23/8/2024 Kết luận của Chủ tịch UBND huyện Thanh Ba về việc giải quyết đơn của ông Vũ Văn Điền, trong đó giao nhiệm vụ cụ thể cho các phòng, cơ quan chuyên môn của huyện cùng vào cuộc xử lý một cách đồng bộ, công tâm, khách quan, nhất là đối với các vi phạm trong hành lang bảo vệ đê nhằm kịp thời ngăn chặn, không để nảy sinh điểm nóng tụ tập đông người, phức tạp, kéo dài với phương châm “sai ở đâu, xử lý ở đấy, không bao che, không có vùng cấm”. Các cơ quan chuyên môn của huyện Thanh Ba đã vào cuộc tích cực để làm rõ bản chất, nguyên nhân vụ việc, về quy trình xử lý hồ sơ “tiếp nhận, xử lý, trả kết quả theo đúng quy trình nội bộ trên hệ thống dịch vụ công”... Đến nay, sau hơn một năm vụ việc cơ bản đã và đang được giải quyết ổn thỏa theo đúng quy trình.

Đồng chí Nguyễn Chí Thành - Chủ tịch UBND huyện Thanh Ba cho biết: “Công tác tiếp công dân tiếp tục được lãnh đạo cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở quan tâm, chỉ đạo, duy trì và thực hiện có hiệu quả. Trong đó lãnh đạo địa phương thực hiện tiếp công dân định kỳ theo lịch đã công khai, Ban tiếp công dân huyện thực hiện tiếp công dân thường xuyên theo quy định. Tại các buổi tiếp công dân định kỳ hoặc đột xuất của người đứng đầu đều có thông báo kết luận chỉ đạo, giao nhiệm vụ cho các cơ quan, đơn vị tham mưu giải quyết, có quy định thời gian thực hiện cụ thể. Căn cứ thông báo kết luận tại các buổi tiếp công dân của người đứng đầu, các cơ quan, đơn vị được giao tổ chức thực hiện đảm bảo thời gian quy định. Từ đó, những năm qua trên địa bàn huyện không có đơn khiếu nại, tố cáo; các đơn kiến nghị, phản ánh đã được giải quyết kịp thời, đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của người dân, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Năm 2023, Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Nhất và Thủ tướng Chính Phủ đã công nhận huyện Thanh Ba đạt chuẩn Nông thôn mới”.

Có thể thấy, qua công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, lãnh đạo địa phương luôn thấu đáo, quan tâm, chia sẻ với những nỗi niềm, khát vọng, khó khăn của người dân, nhiều kiến nghị đã được lắng nghe, tiếp nhận kịp thời, đi đến tận cùng mọi vấn đề. Đặc biệt, công tác phối hợp giữa Thường trực HĐND tỉnh với UBND tỉnh được duy trì thường xuyên, chặt chẽ trong mọi hoạt động, đảm bảo công tác chỉ đạo điều hành được thông suốt. Vì thế, nhiều kiến nghị của cử tri nằm trong khả năng giải quyết của cơ quan có thẩm quyền có thể giải quyết ngay đã được quan tâm giải quyết nhanh chóng, có kết quả, đáp ứng nguyện vọng chính đáng của cử tri, tạo đồng thuận trong Nhân dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Kỳ II: Trọn chữ “tín” với Nhân dân

Việt Hà - Thu Hương