Kỳ họp thứ Bảy – HĐND tỉnh khoá XIX:

Thủ trưởng các Sở, ngành giải trình vấn đề cử tri quan tâm

Tiếp tục chương trình làm việc, trong phiên làm việc sáng 7/12, các đại biểu nghe giám đốc, thủ trưởng các Sở, ngành của tỉnh giải trình các vấn đề cử tri và nhân dân quan tâm.

* Lãnh đạo địa phương trực tiếp vào cuộc chỉ đạo, quản lý các loại đất công ích trên địa bàn, rà soát lại tiến độ và trách nhiệm của từng đơn vị tư vấn trong công tác lập hồ sơ địa chính và xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính tỉnh đảm bảo chất lượng trong việc quản lý lâu dài.

Mở đầu phần giải trình tại hội trường của thủ trưởng các sở, ngành, ông Phạm Văn Quang - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) nhận được yêu cầu làm rõ hơn về nội dung đất công ích và Đề án đo đạc, lập hồ sơ địa chính và xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính tỉnh Phú Thọ.

Lý giải nguyên nhân các vụ khiếu nại có liên quan đến đất công ích thời gian qua có xu hướng gia tăng (riêng năm 2023, có 21/69 vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp tỉnh và cấp huyện phát sinh trong kỳ có liên quan đến đất công ích), Giám đốc Sở TN&MT chỉ ra 5 nguyên nhân chính gồm: Quỹ đất công ích không tập trung, manh mún, khó quản lý, cả biệt có trường hợp nằm lẫn trong thửa đất của người dân. Hồ sơ quản lý không đồng bộ, chưa thống nhất, không được lưu trữ đầy đủ. Hồ sơ địa chính của xã không thể hiện rõ ràng (đất công ích, nông nghiệp quản lý chưa giao và đất khác). Hợp đồng giao khoán, khoán thầu, thuê đất chưa đầy đủ, có nơi chưa thực hiện. Việc quản lý của chính quyền địa phương còn lỏng lẻo, có nơi buông lỏng quản lý.

Giám đốc Sở TN&MT cũng đề nghị UBND cấp huyện chỉ đạo UBND cấp xã tiến hành ký hợp đồng thuê đất với chủ hộ đó (không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất) đối với diện tích đất công ích nằm chung trong thửa đất đã giao cho các hộ gia đình, cá nhân. Đối với diện tích đất công ích chưa giao, chưa cho thuê thì tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất để ký hợp đồng thuê đất với hộ gia đình, cá nhân; đối với các hợp đồng thuê đã ký nhưng không đúng quy định (vượt thời hạn, sai mục đích,...) thì tiến hành thương thảo để ký lại hợp đồng theo quy định. Đối với các địa phương có nhiều quỹ đất công ích phân tán, manh mún, lẫn với đất giao cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài thì phải khuyến khích việc thực hiện dồn điền, đổi thửa, quy hoạch lại đồng ruộng, tập trung gọn thừa, gọn vùng, nhằm thuận lợi cho quản lý và sử dụng, khuyến khích nhân dân canh tác, không để lãng phí đất đai. Bên cạnh đó, thực hiện đề án đo đạc, lập hồ sơ địa chính, trong đó xác định rõ trên hồ sơ và thực địa đối với đất công ích. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng quỹ đất công ích của các địa phương để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh các vi phạm xảy ra.

Về nội dung tiến độ Đề án đo đạc, lập hồ sơ địa chính và xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính tỉnh Phú Thọ còn chậm, Giám đốc Sở TN&MT Phạm Văn Quang chỉ ra các nguyên nhân chính sau: Số lượng cán bộ một số Đơn vị tư vấn còn mỏng, một đơn vị tư vấn thực hiện nhiều xã trên địa bàn các huyện, trình độ chuyên môn của cán bộ còn hạn chế. Công tác phối hợp giữa Đơn vị tư vấn, UBND cấp xã, Văn phòng Đăng ký đất đai cấp huyện, Phòng Tài nguyên và Môi trưởng chưa tốt, nhất là khâu xét duyệt, xác nhận hồ sơ kê khai, đăng ký đất đai. Bên cạnh đó, nhận thức của một số cán bộ cấp xã, đặc biệt là lãnh đạo UBND cấp xã, cán bộ Địa chính còn chưa đúng mục tiêu của Đề án và các hướng dẫn của Sở về kê khai, đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính mà tập trung vào công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc luân chuyển cán bộ Địa chính cấp xã dẫn đến cân không nắm chắc địa bàn, lúng túng trong quá trình kê khai, xét duyệt hồ sơ. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện còn một số nguyên nhân khác liên quan đến các thủ tục về phê duyệt Thiết kế-Dự toán; thủ tục về đấu thầu lựa chọn đơn vị thực hiện; việc biến động về đất đai qua các thời kỳ nhưng chưa được các cấp cấp nhật, chính lý; việc bố trí kinh phí của cấp huyện một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu.

Giám đốc Sở TN&MT đưa ra giải pháp đối với UBND cấp huyện tổ chức lựa chọn Đơn vị tư vấn có đủ năng lực, con người để thực hiện; bố trí cán bộ cấp huyện, cấp xã phối hợp, hỗ trợ các đơn vị trong quá trình đo đạc; lập hồ sơ kê khai, đăng ký đất đai. Tăng cường công tác tuyên truyền mục tiêu, yêu cầu của đền án đến các tổ chức, đoàn thể và toàn thể người dân; tập huấn, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ bằng các hình thức phù hợp để cán bộ từ cấp thôn, xã đến cán bộ cấp huyện phải hiểu đúng mục tiêu, nhiệm vụ của Đề án trong quá trình thực hiện. Thành lập các tổ công tác cấp huyện, cấp xã để theo dõi, đôn đốc, phối hợp thực hiện. Hạn chế việc luôn chuyển cán bộ địa chính giữa các xã, phường, thị trấn để tập trung thực hiện Đề án. Rà soát những xã, phường, thị trấn thuộc sắp xếp, sáp nhập để đưa ra giải pháp triển khai thực hiện phù hợp.

Riêng Sở sẽ thường xuyên theo dõi, đôn đốc các đơn vị thực hiện; kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về chuyên môn, nghiệp vụ phát sinh. Căn cứ vào tình hình thực hiện tại các địa phương, đề xuất UBND tỉnh điều chỉnh mục tiêu, thời gian thực hiện Đề án đảm bảo đạt mỗi xã, phường, thị trấn phải đạt trên 70% số thừa được kê khai, đăng ký đất đai và xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính. Phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất UBND tinh bố trí kinh phí cho cấp huyện đảm bảo thực hiện nhiệm vụ.

Kết luận nội dung này, Chủ toạ Kỳ họp đề nghị lãnh đạo các địa phương trực tiếp chỉ đạo, quản lý các loại đất công ích trên địa bàn, thông qua các ý kiến, kiến nghị, đơn thư, kiếu nại của Nhân dân. Đây là nội dung quan trọng, liên quan trực tiếp đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, các dự án trên địa bàn các địa phương. Lựa chọn đơn vị tư vấn là vấn đề quan trọng, tuy nhiên vấn đề nhân sự, cụ thể là cán bộ địa phương, những người trực tiếp làm là quan trọng nhất. Về Đề án đo đạc, lập hồ sơ địa chính và xây dựng cơ sở dữ liệu địa chính tỉnh, Chủ toạ đề nghị trong năm 2024, các cấp chính quyền rà soát lại tiến độ và trách nhiệm của từng đơn vị tư vấn, không vì ràng buộc về thời gian mà phải làm kỹ, chắc chắn từng đơn vị, để đảm bảo chất lượng trong việc quản lý lâu dài.

Việt Hà- Phương Thúy- Phương Thanh