Đôi chân không lành và hành trình chạm đến giấc mơ bục giảng
(VIDEO)
Hơn ba mươi năm về trước, cậu bé Trần Văn Lâm đã ấp ủ giấc mơ được trở thành thầy giáo, đứng trên bục giảng với bảng đen và phấn trắng. Thế nhưng, định mệnh đã đặt lên con đường đến với ước mơ ấy một thử thách nghiệt ngã. Một cơn bạo bệnh quái ác đã để lại di chứng vĩnh viễn, khiến đôi chân cậu không còn có thể chạy những bước chân tung tăng, hồn nhiên như bạn bè cùng trang lứa.
Nỗi mặc cảm về khiếm khuyết thể chất và hoàn cảnh khó khăn có thể đã nhấn chìm biết bao số phận, nhưng với Lâm, đó lại chính là lò tôi luyện nên một ý chí sắt đá. Biến cố lớn nhất ập đến khi người cha đột ngột qua đời, để lại toàn bộ gánh nặng gia đình trên đôi vai người mẹ lam lũ. Khó khăn về thể chất nay chồng chất thêm thử thách về tinh thần. Nhưng lạ thay, từ trong khó khăn và nghịch cảnh, ngọn lửa khát vọng trong cậu học trò nghèo lại bùng cháy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Bằng nỗ lực phi thường, Trần Văn Lâm đã thi đỗ vào Trường Cao đẳng Sư phạm Phú Thọ (nay là Trường Đại học Hùng Vương) và tốt nghiệp loại Khá. Đó không chỉ là một thành tích học tập, mà là chiến thắng đầu tiên của ý chí trước số phận. Những bước chân đầu tiên trên con đường gieo chữ đầy gian truân, với những năm tháng dạy hợp đồng tại tỉnh Vĩnh Phúc (cũ), nay thuộc địa phận tỉnh Phú Thọ mới.
Ngày ấy, đường sá đi lại còn khó khăn, thu nhập ít ỏi, điều kiện sống vô cùng thiếu thốn. Thế nhưng, chính những gian khó đó đã rèn giũa nên một “ý chí thép”, một bản lĩnh vững vàng cho người thầy giáo trẻ. Năm 2008, thầy Lâm chính thức về công tác tại Trường THCS Sông Lô, ngôi trường đã trở thành mái nhà thứ hai, nơi thầy gắn bó và cống hiến trọn vẹn tài năng và tâm huyết của mình trong gần hai thập kỷ qua.
Tại đây, thầy Trần Văn Lâm không chỉ được biết đến là một giáo viên dạy giỏi nhiều năm liền, mà còn được ngành Giáo dục tin tưởng lựa chọn làm giáo viên cốt cán, trực tiếp tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi của tỉnh và có nhiều học sinh đạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh.
Điều làm nên sức hấp dẫn đặc biệt trong những giờ học của thầy chính là khả năng biến những kiến thức Lịch sử và Địa lí tưởng chừng khô khan trở thành một thế giới sống động, đầy màu sắc. Đôi chân không lành lặn chẳng thể ngăn thầy tiến bước cùng thời đại số, mà ngược lại, còn thôi thúc thầy không ngừng tìm tòi, đổi mới.
Dưới sự dẫn dắt của thầy, học sinh được khám phá các sự kiện lịch sử qua hình ảnh, video, được chu du khắp mọi miền đất nước qua bản đồ số và những phần mềm trực quan.
Thầy không chỉ truyền thụ kiến thức một chiều, mà còn khơi gợi tinh thần tương tác và khám phá trong mỗi tiết học. Bằng cách đặt câu hỏi gợi mở, khuyến khích thảo luận nhóm, hay để học sinh trình bày suy nghĩ bằng sơ đồ tư duy, thầy đã biến lớp học thành một không gian học thuật sôi nổi, cuốn hút.
Trong thời gian đứng lớp, năng lượng và khát vọng cống hiến của thầy Lâm không chỉ gói gọn trong không gian lớp học, mà phải bắt nguồn từ cuộc sống. Sau những giờ lên lớp, thầy trở thành một “lữ khách đặc biệt” trên chiếc xe máy cũ – người bạn đồng hành đã cùng thầy rong ruổi khắp mọi nẻo đường Tổ quốc. Dẫu đôi chân không lành lặn, thầy vẫn bền bỉ đặt dấu chân mình tại 30/34 tỉnh, thành phố, biến mỗi chuyến đi thành một kho tư liệu sống động vô giá để làm giàu thêm cho từng trang giáo án.
Bánh xe của thầy đã in dấu trên khắp mọi miền đất nước: 16 lần đến Hải Phòng, 18 lần ngược lên Thái Nguyên và Lào Cai, 9 lần đến Tuyên Quang, và đặc biệt, thầy đã trở lại mảnh đất giàu trầm tích văn hóa Ninh Bình tới 20 lần.
Mỗi hành trình đều để lại trong thầy những dấu ấn sâu đậm. Đó là niềm xúc động khi được chạm tay vào lá cờ Tổ quốc rộng 54m2 tung bay trên đỉnh núi Rồng ở Tuyên Quang, là cảm giác nghẹn ngào trước vẻ đẹp bao la của biển trời quê hương khi đứng trên đỉnh Ngự Lâm (Cát Bà, Hải Phòng)...
Có lẽ, chuyến đi mang ý nghĩa nhất chính là khi thầy một mình men theo nhánh Tây của con đường Trường Sơn huyền thoại. Con đường hoang sơ, hùng vĩ ấy đã đưa thầy qua những địa danh lịch sử vang vọng mãi với thời gian: Ngã ba Khe Gát, Khe Ve, bến Linh Cảm, hang Tám Cô, đèo Đá Đẽo, đồi Thịt Băm....
Đặt chân lên con đường mà cha ông xưa đã “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, thầy như cảm nhận được nhịp đập của lịch sử, thấy bóng dáng đoàn quân năm xưa in hằn trong nắng gió. Chuyến đi ấy không chỉ là khám phá, mà còn là một hành trình tri ân, để mỗi vòng quay của bánh xe nhắc nhở thầy về giá trị của hòa bình và trách nhiệm truyền lại ngọn lửa thiêng liêng ấy cho thế hệ mai sau.
Trở về từ những chuyến đi, thầy Lâm lại mang theo những “món quà” đặc biệt cho học trò, đó là những “bài giảng bằng trải nghiệm” của chính mình. Qua lời kể của thầy, những địa danh trên bản đồ trở nên có linh hồn, những sự kiện lịch sử không còn xa lạ. Các em không chỉ học kiến thức, mà còn được tiếp thêm bài học về nghị lực, về khát vọng vượt qua giới hạn bản thân. Hành trình của thầy vẫn đang tiếp tục, với mục tiêu sắp tới là mũi Cà Mau và miền sông nước Cửu Long.
Không chỉ là một nhà giáo, một lữ khách, thầy Lâm còn là một công dân tích cực, một người say mê nghiên cứu lịch sử. Thầy đã đạt nhiều thành tích đáng tự hào trong các cuộc thi, như Giải Ba cấp tỉnh cuộc thi “Tìm hiểu lịch sử Đảng bộ tỉnh Phú Thọ (1940–2015)” và đặc biệt là Giải Nhất cuộc thi “Tìm hiểu lịch sử tỉnh Hòa Bình (cũ) – 130 năm xây dựng và phát triển”. Thầy cũng là người duy nhất không phải cư dân địa phương được UBND tỉnh Hòa Bình (cũ) tặng Bằng khen, một minh chứng rõ ràng cho tấm lòng tha thiết với tri thức và lịch sử dân tộc.
Hạnh Thúy - Hà Trang
