Bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử

Với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước cùng những nỗ lực của các cấp chính quyền, công tác bảo tồn và tôn tạo hệ thống Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ luôn được chú trọng. Ký ức hào hùng của chiến trường “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” năm xưa được tái hiện ngày một sinh động, trực quan, nâng cao giá trị, ý nghĩa giáo dục truyền thống và thu hút du khách đến với Điện Biên.

Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ mang giá trị to lớn, không chỉ đối với lịch sử dân tộc mà còn góp phần quan trọng trong phát triển du lịch, văn hóa của tỉnh. Nhằm đảm bảo hệ thống di tích tương xứng với tầm vóc vĩ đại của Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, thời gian qua, tỉnh Điện Biên đã triển khai nhiều dự án bảo tồn, trùng tu các điểm di tích lịch sử. Mới đây, Dự án hỗ trợ đầu tư xây dựng điểm đến du lịch tiêu biểu do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch làm chủ đầu tư đã chính thức khởi động. Dự án tập trung vào nhiều hạng mục quan trọng như: Phục dựng cảnh quan, đường dạo nội bộ, sơ đồ tuyến tham quan, hệ thống điện chiếu sáng; nâng cấp tuyến đường lên hầm Đại tướng Võ Nguyên Giáp; xây dựng khuôn viên cảnh quan phía Bắc, giáp khu tưởng niệm Đại tướng tại Di tích Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ ở Mường Phăng; chỉnh trang khuôn viên, lắp đặt hệ thống biển chỉ dẫn tại khu trung tâm tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ; cải tạo cảnh quan tại bản Phiêng Lơi (xã Thanh Minh) và bản Che Căn (xã Mường Phăng), giúp kết nối hệ thống di tích với đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo đánh giá của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh, việc đầu tư xây dựng dự án Hỗ trợ đầu tư xây dựng điểm đến du lịch tiêu biểu sẽ giúp hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng; đồng thời từng bước gắn kết di tích với các bản văn hóa trên địa bàn TP. Điện Biên Phủ. Những công trình này không chỉ giúp bảo tồn giá trị lịch sử mà còn tạo sức hút lớn đối với du khách, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Một trong những hạng mục quan trọng sắp được triển khai xây dựng là Dự án bảo tồn, tôn tạo di tích Khu trung tâm đề kháng Him Lam (giai đoạn II). Theo kế hoạch, dự án sẽ được khởi công vào cuối tháng 3/2025, với tổng mức đầu tư hơn 90 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương, địa phương và nguồn vốn xã hội hóa. Ông Nguyễn Quốc Quân, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh (đơn vị chủ đầu tư dự án) cho biết: Khu đề kháng Him Lam nằm trong phân khu trung tâm của tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, được ví như “cánh cửa thép” của thực dân Pháp. Để phát huy giá trị của điểm di tích này, giai đoạn II của dự án sẽ bao gồm các hạng mục chính như: Phù điêu tái hiện Chiến thắng Điện Biên Phủ dài 45m, nhà dâng hương, sân quảng trường, bãi đỗ xe, hệ thống cây xanh, vườn hoa... Dù quá trình thực hiện, đơn vị gặp một số khó khăn như: Định mức công việc trong việc lập dự toán, chi phí thiết kế và xây lắp phần mỹ thuật phải trình xin ý kiến nhiều bộ, ngành; ảnh hưởng đến thời gian phê duyệt dự án đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, để đảm bảo tiến độ dự án, đơn vị đang tích cực tháo gỡ vướng mắc, nhanh chóng thực hiện các phần việc quan trọng.

Phối cảnh tổng thể Dự án bảo tồn, tôn tạo di tích Khu trung tâm đề kháng Him Lam (giai đoạn II).

Hiện nay, di tích quốc gia đặc biệt Chiến trường Điện Biên Phủ bao gồm 45 điểm di tích thành phần. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích không chỉ giúp giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ mà còn góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Vì vậy, bên cạnh việc trùng tu, tôn tạo, các đơn vị thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng chú trọng công tác bảo vệ cảnh quan môi trường tại các điểm tham quan. Nhiều giải pháp đã được triển khai như sửa chữa, nâng cấp cơ sở vật chất tại các điểm di tích. Trồng mới và chăm sóc hệ thống cây xanh kết hợp với bảo dưỡng thường xuyên các công trình phụ trợ, qua đó đã tạo không gian xanh - sạch - đẹp, đem đến sự hài lòng cho du khách.

Đặc biệt, Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo tồn di tích, đồng thời là một điểm nhấn du lịch của tỉnh. Theo bà Vũ Thị Tuyết Nga, Giám đốc Bảo tàng, bên cạnh việc giữ gìn và phát huy giá trị hiện vật lịch sử, bảo tàng còn chú trọng tạo cảnh quan đẹp để thu hút khách du lịch. Những hoạt động sắp xếp, bổ sung các chậu cây cảnh, tạo không gian sinh động; ươm và trồng hoa theo mùa đã mang đến trải nghiệm độc đáo cho du khách. Bên cạnh các tư liệu, hiện vật lịch sử, các điểm check-in hấp dẫn tại đơn vị giúp du khách lưu giữ những khoảnh khắc đáng nhớ khi đến thăm bảo tàng.

Với những kế hoạch và dự án đang triển khai, công tác bảo tồn, tôn tạo Di tích lịch sử Chiến trường Điện Biên Phủ đang được thực hiện một cách bài bản, có hệ thống. Đây không chỉ là trách nhiệm gìn giữ một phần quan trọng của lịch sử dân tộc, mà còn góp phần phát triển du lịch bền vững, đưa Điện Biên trở thành một trong những điểm đến văn hóa - lịch sử hấp dẫn. Chiến trường Điện Biên Phủ sẽ trở thành địa chỉ đỏ để giáo dục lịch sử, vừa thu hút du khách trong và ngoài nước; góp phần quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

TK (Theo baodienbienphu.com.vn)