Chương trình giáo dục phổ thông mới:

Những “nút thắt” cần tháo gỡ !

Kỳ II: Chủ động gỡ khó, phát huy ưu thế

Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018, đã đi được một chặng đường, những khó khăn, vướng mắc ban đầu đã được các cơ sở giáo dục khắc phục bằng sự điều chỉnh linh hoạt. Tuy nhiên, từ thực tế tại các cơ sở giáo dục cho thấy, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, ngành Giáo dục cần có những giải pháp căn cơ, đồng bộ.

Trường Tiểu học Thọ Sơn, thành phố Việt Trì đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác dạy học, thực hiện Chương trình GDPT 2018.

Nhận diện thách thức

Điều dễ nhận thấy, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên vẫn là mối quan tâm hàng đầu của ngành Giáo dục từ trước đến nay. Hàng năm, tỉnh và các địa phương đều ưu tiên đầu tư ngân sách để tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đảm bảo thực hiện Chương trình mới theo danh mục quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT). Dù vậy, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tại các cơ sở giáo dục mới đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu. Trong bối cảnh triển khai thực hiện Chương trình GDPT 2018 hiện nay, các địa phương lại vướng mắc trong cơ chế thực hiện vì chưa có hướng dẫn nên khó khăn trong việc đấu thầu, mua sắm thiết bị dạy học Chương trình GDPT 2018 theo quy định của Bộ GD&ĐT.

Theo chia sẻ từ các địa phương, năm 2022 UBND tỉnh đã bố trí kinh phí mua sắm thiết bị dạy học, tuy nhiên Bộ GD&ĐT mới chỉ ban hành danh mục thiết bị dạy học tối thiểu các cấp (Ngày 30/12/2021, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư số 37/2021/TT-BGDĐT, 38/2021/TT-BGDĐT và 39/TT-BGDĐT quy định về danh mục thiết bị dạy học tối thiểu cấp tiểu học, THCS, THPT) nên còn rất nhiều khó khăn trong việc tìm đơn vị thẩm định giá (do có các thiết bị mới chưa xuất hiện trên thị trường) và khó khăn trong việc lựa chọn đơn vị cung ứng (do không kịp thời bổ sung dây chuyền sản xuất, khó khăn trong cung ứng nguồn hàng) nên các cơ sở giáo dục khó khăn trong việc mua bổ sung thiết bị thực hiện Chương trình GDPT 2018.

Cùng với đó, đội ngũ giáo viên cũng là mối quan tâm hàng đầu hiện nay của các cơ sở giáo dục. Theo lãnh đạo các nhà trường, tình trạng thiếu giáo viên hiện nay có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chủ yếu là việc thực hiện các Nghị quyết Trung ương Đảng về tinh giản biên chế, đội ngũ giáo viên toàn tỉnh lại tiếp tục giảm 10% nên dẫn đến thiếu giáo viên trực tiếp giảng dạy.

Đồng chí Đinh Thị Bình - Phó Trưởng phòng GD&ĐT huyện Tân Sơn chia sẻ: Thực hiện chủ trương của Trung ương về việc rà soát, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục và tinh giản biên chế nên số lượng các đợt tuyển dụng biên chế ít. Việc đổi mới chương trình, trong đó có môn học mới, bắt buộc ở cấp tiểu học như Tin học, Tiếng Anh, giáo viên dạy môn Âm nhạc, Mỹ thuật ở cấp THPT còn gặp nhiều khó khăn do không có người để tuyển và không có biên chế để tuyển dụng dẫn tới nhu cầu sử dụng giáo viên ở một số môn có sự thay đổi là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên hiện nay.

Từ sự phản ánh của các cơ sở giáo dục cùng với những nguyên nhân cơ bản gây khó khăn về đầu tư cơ sở vật chất, tuyển dụng đội ngũ giáo viên, việc thực hiện Chương trình GDPT 2018 theo lộ trình thực hiện, ở ba năm đầu (2020-2021, 2021-2022, 2022-2023) việc học chuyển tiếp giữa chương trình cũ và chương trình mới của học sinh khi chuyển cấp (từ tiểu học lên THCS, THCS lên THPT) gặp khó khăn do yêu cầu về nội dung kiến thức và tổ chức hoạt động giáo dục khác nhau là những vấn đề, yêu cầu đặt ra mà các cơ sở giáo dục phải khắc phục để thực hiện hiệu quả Chương trình GDPT vào những năm tiếp theo.

Giờ học Tiếng Anh của học sinh Trường Tiểu học Giấy Bãi Bằng, huyện Phù Ninh.

Cần thiết lập sớm các giải pháp căn cơ

Để giải quyết những khó khăn trong thực hiện Chương trình GDPT 2018, đồng chí Hà Tuấn Hải - Trưởng phòng GD&ĐT huyện Yên Lập trao đổi: Phòng GD&ĐT huyện đã tiếp tục chỉ đạo các nhà trường rà soát, kiểm kê cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đối chiếu với Thông tư 38/2021/TT-BGDĐT ngày 30/12/2021 của Bộ GD&DT về ban hành danh mục thiết bị tối thiểu cấp THCS để tiếp tục đầu tư, mua sắm trang thiết bị, đảm bảo các điều kiện tổ chức dạy học Chương trình GDPT 2018; các nhà trường tiếp tục khai thác, sử dụng đồ dùng, thiết bị hiện có, khuyến khích giáo viên làm đồ dùng để phục vụ cho công tác dạy, học tập. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin đồ dùng dạy học số đến nay 100% các trường tiểu học, THCS đều có phòng vi tính, các phòng học bộ môn đủ ti vi, máy chiếu và đường truyền Internet tốc độ cao.

Sở GD&ĐT sẽ tiếp tục chỉ đạo các địa phương thực hiện giải pháp khắc phục như điều động, biệt phái giáo viên từ trường thừa đến trường thiếu, phân công giáo viên dạy một số trường gần nhau, đào tạo giáo viên dôi dư học văn bằng hai để dạy môn còn thiếu. Về lâu dài, các địa phương thực hiện hoàn thành việc sắp xếp, sáp nhập cơ sở giáo dục theo Đề án đã được UBND tỉnh phê duyệt, bố trí sĩ số học sinh/lớp đảm bảo theo quy định của Bộ GD&ĐT, trên cơ sở đó rà soát, cân đối để trình UBND tỉnh chủ trương tuyển dụng bổ sung trong số chỉ tiêu biên chế được giao. Đồng thời, Sở GD&ĐT tiếp tục phối hợp Sở Nội vụ trình UBND tỉnh báo cáo Bộ Nội vụ, Bộ GD&ĐT xem xét, bổ sung biên chế giáo viên.

Riêng với môn Âm nhạc, Mỹ thuật bậc THPT là môn học mới, hiện nay cơ bản các trường THPT chưa có phòng học nghệ thuật cũng như đội ngũ để triển khai thực hiện. Vì vậy, năm học 2022-2023 hầu hết các trường chưa đưa môn nghệ thuật vào giảng dạy. Để có giải pháp căn cơ nhằm tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở giáo dục, thời gian tới, Sở GD&ĐT chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, khai thác, huy động hợp pháp nguồn lực xã hội để đầu tư bổ sung trang, thiết bị dạy học theo tiêu chuẩn của Chương trình GDPT 2018. Đồng thời, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Nội vụ tham mưu cho UBND tỉnh tập trung đầu tư phòng học Nghệ thuật, Tin học, Tiếng Anh, bồi dưỡng giáo viên giảng dạy Âm nhạc, Mỹ thuật… để triển khai toàn diện các môn học mới của Chương trình GDPT 2018.

Đồng chí Nguyễn Văn Mạnh-TUV, Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Sở đang phối hợp với các huyện, thành thị chỉ đạo các cơ sở giáo dục kiểm tra, rà soát, đánh giá hiện trạng các công trình trong các trường học nói chung, phòng học Tin học, Ngoại ngữ cấp tiểu học nói riêng, lập kế hoạch và thực hiện việc bảo trì công trình theo quy định; xây dựng kế hoạch, bố trí nguồn lực sửa chữa các công trình trường, lớp học đã xuống cấp. Kiên quyết không đưa vào sử dụng các công trình trường, lớp học đã hết niên hạn sử dụng, không đảm bảo an toàn theo quy định khi chưa được cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, đồng thời đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các công trình đang thực hiện để kịp thời đưa vào sử dụng khi bước vào năm học mới.

Nhóm phóng viên CT-XH