Trang phục truyền thống luôn được người Dao thôn Nghẹt giữ gìn.
Trong ngôi nhà sàn bê tông sạch đẹp, rộng rãi, ông Lý Văn Dau, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Nghẹt hồ hởi tiếp chúng tôi. Ông cho biết, thôn có 115 hộ đều là đồng bào dân tộc Dao. Tiếng nói, trang phục vẫn được bà con giữ gìn và sử dụng hàng ngày để bản sắc văn hoá không bị mai một. Thôn có một đội văn nghệ, thường biểu diễn trong những dịp lễ, Tết, hoặc giao lưu với các thôn khác, đặc biệt là những thôn cũng có đông đồng bào dân tộc Dao trên địa bàn huyện như thôn Đèo Hoa, xã Chân Sơn...
Bà Đặng Thị Trung, 77 tuổi trong bộ trang phục dân tộc Dao đi làm đồng về chia sẻ, bà và nhiều hội viên Chi hội Người cao tuổi trong thôn vẫn mặc trang phục Dao trong sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, có riêng một bộ đẹp hơn, hoạ tiết trên trang phục được thêu cầu kỳ hơn để mặc những dịp lễ, Tết, đám hỏi, đám cưới. Trong giao tiếp hàng ngày, gia đình cũng dùng tiếng Dao, vì vậy trẻ con đến tuổi đi học, vừa học tiếng Việt, vừa biết và sử dụng tốt tiếng Dao. Nhờ đó, nét văn hoá dân tộc luôn được giữ gìn trong mỗi gia đình.
Người phụ nữ Dao cẩn thận, tỉ mỉ khi mặc trang phục truyền thống.
Việc mặc trang phục truyền thống, nói tiếng dân tộc... chính là cách để các bà, các mẹ nhắc nhở, giáo dục con cháu trong gia đình về nếp sống, vốn văn hoá của dân tộc Dao. Anh Lý Văn Đông tâm sự, từ khi con học nói, vợ chồng anh đã dạy con nói tiếng Dao. Những người trẻ như anh cũng đều được ông, bà, bố mẹ dạy phải biết giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc. Những phong tục tốt đẹp của người Dao như lễ thay tên (làm khi 10 tuổi), lễ cấp sắc... vẫn được duy trì. Qua đó, giáo dục mỗi người sống có ích, biết ơn đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Các đoàn thể trong thôn ngoài các phong trào thi đua chung đều có các hoạt động để giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc. Chị Bàn Thị Thơm, hội viên Chi hội Phụ nữ thôn Nghẹt nói, trước kia, các bà, các mẹ thường may, thêu trang phục, trong đó nhiều người thêu rất đẹp.
Nay các chị còn ít người học được nghề thêu, nhưng mỗi hội viên đều có ít nhất một bộ trang phục truyền thống, duy trì mặc trong các hoạt động cộng đồng. Hội viên phụ nữ cũng là lực lượng nòng cốt tham gia văn hoá, văn nghệ ở thôn, duy trì các điệu hát, điệu múa của dân tộc để nét đẹp văn hoá luôn được gìn giữ.
Chiếc mũ đội đầu của phụ nữ Dao được thêu cầu kỳ, tỉ mỉ.
Đi trên con đường bê tông trải dài trục chính của thôn thấy thấp thoáng các bà, các mẹ trong bộ trang phục dân tộc Dao truyền thống, ai cũng cười nói vui vẻ. Cuộc sống ngày càng được nâng lên, nhưng người Dao thôn Nghẹt không quên giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc. Đồng thời, tích cực xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Huyền Linh (Báo Tuyên Quang)
