Phủ Đoan mùa hoa bưởi

Cuối năm là thời điểm những trái bưởi Đoan Hùng ngả dần từ màu xanh sang màu vàng óng, báo hiệu mùa thu hoạch đã đến. Ở khắp các làng quê trên địa bàn huyện Đoan Hùng, các thương lái lại đổ về thu hái bưởi, tạo nên niềm vui mùa quả bội thu của những người trồng bưởi từ bao đời nay bên dòng Lô hiền hòa, yên ả.

Cây bưởi vốn là cây đặc sản ở vùng đất Đoan Hùng. Từ xa xưa, bưởi Đoan Hùng đã nổi tiếng khắp vùng, được thị trường gần xa ưa chuộng. Dựa vào thế mạnh và tiềm năng của cây bưởi, những năm gần đây, huyện Đoan Hùng đã phát triển mạnh diện tích cây bưởi ở hầu khắp các xã như Chí Đám, Tây Cốc, Bằng Luân, Hợp Nhất, Phúc Lai, Yên Kiện, Vân Đồn, Chân Mộng, …

Về xã Bằng Luân - “thủ phủ” của giống bưởi Bằng Luân để được tận mắt chứng kiến những vườn bưởi sai trĩu quả với giống bưởi quý, lâu đời, chúng tôi được anh Vũ Đức Tĩnh, người sở hữu 30 gốc bưởi Bằng Luân có tuổi thọ trên 70 năm chia sẻ: Vì là bưởi gốc già lâu năm nên chúng tôi chú trọng đến khâu chăm sóc, bón phân, áp dụng kỹ thuật mới trong thụ phấn, giữ quả...và sử dụng phương pháp bón phân hữu cơ bằng cách ủ, ngâm hạt đậu tương để tạo độ ngọt, tăng độ căng mọng. Mỗi gốc bưởi cho thu hoạch trung bình từ 120-150 quả, đem lại thu nhập gần 100 triệu đồng/năm.

Hiện nay, trung bình 1ha bưởi đặc sản trồng trên đất Đoan Hùng cho thu nhập từ 400 – 600 triệu đồng, cao gấp sáu lần so với cây lúa và năm lần so với trồng chè. Chất lượng quả bưởi được cải thiện, thị trường tiêu thụ cũng ngày càng được mở rộng ra các địa phương trong tỉnh và các tỉnh, thành lân cận. Các hộ chủ yếu bán lẻ tại vườn hoặc thương lái, đại lý đặt mua buôn từ khi bưởi còn non. Thời điểm bưởi Đoan Hùng “nở rộ” trên thị trường bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 2 (âm lịch) năm sau, trong đó tập trung cao điểm dịp Tết Nguyên đán chiếm khoảng 50% sản lượng. Bưởi tiêu thụ vào đúng dịp Tết sẽ được giá cao hơn so với đầu vụ nhưng đòi hỏi khắc khe về mẫu mã và chất lượng.

Để có những mùa bưởi bội thu, người dân Đoan Hùng quý và chăm sóc cây bưởi đặc sản như chăm sóc chính bản thân mình. Vào mùa bưởi trổ hoa, người dân dường như mất ăn mất ngủ để chăm chút cho từng nụ. Công việc thụ phấn cho bưởi, phun thuốc giữ hoa và tưới nước là công đoạn hết sức tỉ mỉ, kiên trì, áp dụng đúng quy trình khoa học công nghệ, nếu sơ sẩy hay lơ đãng một chút là có thể mất đi một vụ bưởi.

Những trái bưởi ngọt và căng mọng nước vào thời điểm cuối năm thu hoạch, người dân đất bưởi phải trải qua những tháng ngày “đơm hoa kết trái” cùng bưởi. Những kỹ thuật được các chủ vườn thuộc trong lòng bàn tay như thụ phấn, giữ quả, bón phân, tách bớt quả, ngắt lá và đến thời điểm bưởi xuống đường thì phải thu hoạch, nếu không tôm bưởi sẽ khô và mất giá. Cây bưởi không chỉ là phát triển kinh tế là còn là cây “sống đời” gắn bó như người bạn tri kỷ của người dân đất Phủ Đoan.

Ông Nguyễn Phan Tiến – Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đoan Hùng cho biết: Hiện toàn huyện có tổng diện tích cây bưởi đạt 2.570ha, trong đó có giống bưởi Sửu xã Chí Đám và bưởi Bằng Luân là các giống bưởi gốc Đoan Hùng, còn lại là bưởi Diễn và một số giống bưởi khác. Năm 2021, sản lượng bưởi toàn huyện ước đạt trên 23.000 tấn, doanh thu đạt khoảng trên 300 tỉ đồng.

Năm 2006 bưởi Bằng Luân và bưởi Sửu Chí Đám là hai giống bưởi đặc sản Đoan Hùng được Cục Sở hữu trí tuệ xác nhận địa chỉ địa lý, được bảo hộ tên gọi xuất xứ hàng hóa. Năm 2013, bưởi Đoan Hùng được vinh danh

“Thương hiệu nông nghiệp tiêu biểu”

“Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam”, là một trong 59 thương hiệu nông nghiệp chất lượng tốt, nổi tiếng. Năm 2021, Đoan Hùng tập trung chỉ đạo nâng cấp hai sản phẩm bưởi quả của HTX sản xuất, kinh doanh bưởi Chí Đám và HTX dịch vụ, sản xuất kinh doanh bưởi đặc sản Bằng Luân từ sản phẩm đạt OCOP ba sao lên tiêu chuẩn bốn sao, tám sản phẩm từ hai sao lên tiêu chuẩn ba sao. Ngày 8/1/2022, bưởi Đoan Hùng đã xuất khẩu lô hàng đầu tiên với 36 nghìn quả (tương đương 40 tấn) sang thị trường Nga.

Về Đoan Hùng những ngày này, những trái bưởi rám màu nắng vàng như níu chân du khách gần xa ở lại lâu hơn, hòa cùng tiếng nói cười rôm rả. Khuôn mặt những người trồng bưởi ai cũng vui tươi, phấn khởi bởi một mùa bưởi bội thu.

Mộc Lâm