Phát huy hiệu quả của chi bộ quân sự cấp xã

Xây dựng chi bộ quân sự (CBQS) xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) vững mạnh toàn diện nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang, góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương (QPQSĐP). Qua thời gian xây dựng, tổ chức và hoạt động, các CBQS cấp xã đã khẳng định được vị trí, vai trò quan trọng trong công tác QPQSĐP ở cơ sở, tạo đòn bẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

CBQS xã Cao Xá, huyện Lâm Thao họp, ra nghị quyết lãnh đạo.

Thực hiện Hướng dẫn số 35-HD/BTCTW, ngày 15/10/2009 của Ban Tổ chức Trung ương (Hướng dẫn 35) và Hướng dẫn số 02-HD/BTCTU, ngày 06/11/2009 của Ban Tổ chức Tỉnh ủy, tại huyện Yên Lập, năm 2010, CBQS các xã: Phúc Khánh, Hưng Long, Mỹ Lung thí điểm được thành lập. Đến nay, sau gần 15 năm, CBQS các xã đã phát huy vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác QSQPĐP. Kết quả đánh giá thực hiện nhiệm vụ QSQPĐP hàng năm, 100% Ban CHQS xã (có chi bộ quân sự) đạt khá, giỏi; kết quả xếp loại chi bộ đều hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ.

Đồng chí Đinh Xuân Trường - Bí thư Đảng ủy, Bí thư CBQS xã Phúc Khánh, huyện Yên Lập cho biết: Với việc thành lập CBQS xã, Chi bộ xác định rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng là chi bộ nòng cốt trên lĩnh vực QSQPĐP. Hằng năm, Chi bộ tham mưu cho Đảng ủy ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác huấn luyện, triển khai huấn luyện quân sự cho lực lượng dân quân theo kế hoạch. Nhờ đó, chất lượng các mặt công tác như: Tuyển quân, tiếp nhận quân nhân xuất ngũ, xây dựng lực lượng, huấn luyện dân quân, xây dựng nông thôn mới... đơn vị đều đạt và hoàn thành ở mức cao. CBQS xã Cao Xá, huyện Lâm Thao được thành lập từ tháng 3/2024, hiện có 5 đảng viên, người đứng đầu chi bộ là đồng chí Bí thư Đảng ủy xã. Sau khi được thành lập, CBQS xã đã xây dựng quy chế hoạt động, quy định chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác; tập trung xây dựng chi bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức.

Đồng chí Khổng Minh Dũng - Chỉ huy trưởng, Phó Bí thư CBQS xã cho biết: Sau khi thành lập, Chi bộ đã chủ động tham mưu cho Đảng ủy thực hiện tốt nhiệm vụ QSQPĐP. Nổi bật là tham mưu cho Đảng ủy chỉ đạo xây dựng thực hiện các mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao, trong đó Chi bộ nhận thực hiện mô hình đường hoa. Minh chứng rõ nét nhất thời gian qua là CBQS đã thể hiện vai trò, trách nhiệm trong rà soát, nắm chắc nguồn nhập ngũ, sẵn sàng hoàn thành chỉ tiêu giao quân năm 2025.

Theo đánh giá của Ban Tổ chức Tỉnh ủy đối với các CBQS thành lập theo Hướng dẫn 35, ngay sau khi thành lập, 100% CBQS xã xây dựng, ban hành quy chế làm việc, chương trình, kế hoạch công tác, phân công nhiệm vụ cho từng đồng chí cấp ủy, đảng viên chi bộ; tham mưu làm tốt công tác tạo nguồn phát triển đảng viên trong lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, nâng tỷ lệ đảng viên trong dân quân lên 29,7%, lực lượng dự bị động viên lên 13,2%. Tổ chức kiểm điểm, đánh giá, xếp loại và khen thưởng tổ chức đảng, đảng viên hàng năm theo quy định, kết quả 100% chi bộ, trên 98% đảng viên hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ.

Tuy nhiên, theo Thượng tá Nguyễn Công Tuấn - Phó Bí thư Đảng ủy quân sự, Chính trị viên phó Ban CHQS huyện Yên Lập, theo quy định của Ban Tổ chức Trung ương trước đây, cơ cấu đảng viên của CBQS xã gồm: Bí thư Đảng ủy xã, các đảng viên trong Ban CHQS xã, đảng viên trong đơn vị dân quân cơ động. Với cơ cấu này, chi bộ đông đảng viên nhất là 9, ít nhất là 5. Ngoài chi ủy hầu hết là cấp ủy xã, còn lại đảng viên “sinh hoạt 2 vai” ở cả CBQS và chi bộ nơi cư trú. Các đảng viên này là lực lượng dân quân cơ động, thôn đội trưởng, hiện nay phải kiêm nhiều chức danh, là cán bộ nòng cốt sinh hoạt ở chi bộ khu dân cư nên việc điều chuyển lên sinh hoạt ở CBQS làm ảnh hưởng đến nhiệm vụ chính trị ở khu dân cư. Mặt khác, theo Hướng dẫn 35, đồng chí Chủ tịch UBND cấp xã là Chủ tịch Hội đồng NVQS xã chịu trách nhiệm về công tác quân sự, quốc phòng nhưng lại không tham gia sinh hoạt chi bộ nên việc nắm bắt, tham mưu, đề xuất thực hiện nhiệm vụ QSQPĐP còn khó khăn, chưa phù hợp và chưa phát huy hết vai trò của chi bộ.

Khắc phục hạn chế trên, ngày 20/9/2023 Ban Tổ chức Trung ương ban hành Hướng dẫn số 24-HD/BTCTW về tổ chức và hoạt động của CBQS cấp xã thay thế Hướng dẫn 35. Theo đó, cơ cấu chi bộ gồm: Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã, các đảng viên trong Ban CHQS xã. Đến nay, 225/225 xã, phường, thị trấn thành lập được CBQS cấp xã với 1.789 đảng viên, 84 chi bộ có cấp ủy.

Trao đổi về vai trò của CBQS cấp xã, đồng chí Nguyễn Kim Tứ - Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Lâm Thao nhận định: Việc thành lập CBQS cấp xã là chủ trương đúng đắn nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ QSQPĐP, nâng cao chất lượng lực lượng dân quân ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc. Việc ban hành Hướng dẫn 24 đã khắc phục những hạn chế trước đây, vì vậy để tiếp tục nâng cao hiệu quả của CBQS cấp xã, trong quá trình hoạt động, các CBQS cần đánh giá, nhìn nhận khách quan, rút kinh nghiệm để tìm ra cách vận hành tốt nhất. Khi có vướng mắc cần phản ánh kịp thời lên Đảng bộ cấp trên để có hướng dẫn cụ thể.

Đỗ Thị Ánh Tuyết