Thị trường trong biến động mạnh về giá

Kỳ 1: Người tiêu dùng... chóng mặt!

- Càng gần Tết nguyên đán, giá cả các nhóm hàng đều tăng, ảnh hưởng đáng kể đến đời sống của người dân. Theo số liệu của Cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trên địa bàn tỉnh ta trong tháng 11-2010 đã tăng 1,99% so với tháng 10-2010 (trong đó: Khu vực thành thị tăng 2,22%, khu vực nông thôn tăng 1,91%) và tăng 11,42% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá cả leo thang đã ảnh hưởng đến đời sống của người dân.

Tại chợ trung tâm Việt Trì, thịt lợn nạc thăn đã tăng từ 75.000 đồng lên 90.000 đồng/kg, thịt ba chỉ tăng từ 65.000 đồng lên 70.000 đồng. Thịt gà ta tăng thêm khoảng 10.000 đến 15.000 đồng/kg so với cách đây gần nửa tháng lên gần 90.000 đồng/kg. Gà công nghiệp tăng từ 65.000 đồng lên 75.000 đồng/kg. Trên thị trường ở thành phố Việt Trì những ngày qua, nhiều loại lương thực, thực phẩm vẫn tiếp tục giữ và tăng giá, như gạo tăng 1.000-2.000 đồng/kg; thịt lợn mông sấn tăng 15.000đồng/kg (từ 55.000 đồng lên 70.000 đồng), trứng vịt loại to từ 23.000đ/chục lên 27.000đ/chục... Cùng với nhóm thực phẩm tươi sống, mỳ tôm đã tăng 8.000đ/thùng, dầu ăn tăng 2.000đ/lít, thịt hộp, cá hộp đều tăng 1.000- 2.000đ/hộp... Chủ đề được nhiều người, nhất là người nội trợ quan tâm hiện nay là việc giá tăng đến chóng mặt. Ai cũng tố khổ.

Giá cả tăng cao khiến sự lựa chọn của người tiêu dùng thêm khó khăn.

Có bà nội trợ tính toán rằng, chi phí cho một ngày ăn của gia đình có thu nhập trung bình hiện đã đội lên khoảng 40% so với hồi đầu năm. Dù đã quen với sự leo thang của giá cả vào dịp cuối năm, nhưng chị Thủy - một công chức, ở phường Tân Dân (Việt Trì) vẫn không khỏi thảng thốt vì mức tăng chóng mặt của các mặt hàng tươi sống: “Trước thì giá rau, giờ thì giá thịt, đi chợ mà cứ như thể bị móc túi. Trong khi với ngần đấy tiền, cách đây vài ba tháng có thể mua thực phẩm cho cả hai bữa ăn, thì giờ mua một bữa. Nhà tôi toàn công chức, ăn lương nhà nước, lương thì chưa tăng, giá toàn thấy tăng mà không giảm. Tháng nào cũng chỉ có ngần ấy tiền, bây giờ giá cao thì mình phải “bóp mồm bóp miệng” bớt ăn lại thôi” - chị Thủy than thở. Bà Nguyễn Thị Trào - 60 tuổi, cán bộ hưu trí ở xã Trưng Vương cho biết: “Trước đây, chỉ với 30 nghìn đồng dành cho bữa cơm gia đình gồm vợ chồng già và cô con gái là đã có thịt, có rau và mấy trái cây nhỏ. Nhưng nay, một bữa ăn đầy đủ, cũng phải ngót nghét 50.000 đồng. Đấy là chưa kể thêm chất đốt, dầu mỡ, mắm, muối... món gì cũng tăng giá. Với người khác, thêm một vài nghìn không vấn đề gì, nhưng với người lao động thu nhập thấp hay những người đã nghỉ hưu như chúng tôi, mỗi thứ đắt thêm là mỗi lần đau đầu”.

Tại các chợ cóc, chợ lẻ họp trong khu dân cư, giá các loại thực phẩm tươi sống cũng có mức tăng đáng kể từ nhiều ngày nay như chợ Thọ Sơn, chợ Công ty may Sông Hồng... Đặc biệt, trong hai ngày 1 – 2/12, thị trường thức ăn chăn nuôi lại chứng kiến thêm đợt tăng giá với các dòng cám đậm đặc và cám cho vật nuôi tập ăn thêm 300 đồng/kg, cám hỗn hợp 200 đồng/kg. Điều này có thể dẫn đến việc giá hàng loạt sản phẩm chăn nuôi như thịt lợn, thịt gà, cá nuôi,... sẽ còn tiếp tục tăng và trở thành nỗi trăn trở không thể giải quyết một sớm một chiều của các bà nội trợ.

Một điều đáng nói nữa, khi bước vào vụ sản xuất hàng Tết thì sự tăng giá của mặt hàng đường vào thời điểm cuối tháng 11-2010 lên 22.500đ/kg (tăng 2.500đ/kg) đã kéo theo sự tăng giá của các mặt hàng sữa, bánh kẹo, nước giải khát... Chị Lê Thị Tình - chủ một đại lý hàng tạp hóa trên đường Hai Bà Trưng (Việt Trì) cho biết: Hầu hết các mặt hàng đều đã tăng giá. Cuối tháng 11 và đầu tháng 12, cửa hàng nhà chị tới tấp nhận được yêu cầu tăng giá từ hàng loạt nhà sản xuất, cung ứng. Nhiều mặt hàng bánh kẹo, nước giải khát, rượu, hàng tiêu dùng trong nước và nhập khẩu đã bị đề nghị tăng giá 5% - 10%, với lý do ảnh hưởng của biến động giá vàng và ngoại tệ. Đặc biệt, khối thực phẩm như dầu ăn, mỳ chính, đường, bánh kẹo đang có sự điều chỉnh giá rất mạnh. Đơn cử: Dầu Neptune, Simply, từ ngày 5-12 đã tăng thêm ít nhất 17.000 đồng/thùng (12 chai 1 lít), mỳ chính Ajinomoto tăng 4.000 đồng lên 27.000 đồng... Hàng loạt mặt hàng điều chỉnh giá liên tục, cứ vừa bán xong hôm nay, đến mai lại được báo giá nhập xấp xỉ bằng. Đó là chưa kể, do ảnh hưởng từ giá, sức mua đã giảm tới gần 30% so với vài tháng trước - Với kinh nghiệm hơn 10 năm kinh doanh, chị Tình dự đoán từ nay đến Tết Nguyên đán, giá cả sẽ còn biến động nữa.

Đặc biệt với việc điều chỉnh giá gas bán lẻ trên thị trường tăng từ 35.000-38.000 đồng/bình 12kg, nâng giá 1 bình gas đến tay người tiêu dùng khoảng 360.000 đồng vào đầu tháng 12 đã làm mọi nỗ lực “hạ nhiệt” thị trường trở nên khó khăn hơn với các ngành chức năng. Đây là tháng thứ tư liên tiếp gas tăng giá và là mức tăng cao nhất từ trước đến nay trên thị trường gas.

Không ồn ào như mặt hàng thực phẩm, nhiều mặt hàng tiêu dùng khác cũng âm thầm tăng giá, trong đó, áo quần trẻ em tăng khá mạnh, có loại tăng tới 70%-100%. Ví dụ một chiếc áo thun trẻ em 5 tuổi (sản xuất trong nước) cách đây vài tháng chỉ khoảng 30.000 đồng, thì nay đã lên tới gần 60.000 đồng. Nhiều loại giày Bitis bán tại các đại lý tăng trên dưới 30%. Hàng điện tử, điện lạnh cũng đã đồng loạt tăng giá: Một chiếc laptop nếu trước đây 3 tháng có giá 12 triệu đồng thì đến thời điểm này đã tăng lên 13,2 triệu đồng. Tất cả các mặt hàng ĐTDĐ của hãng Nokia cũng tăng giá nhẹ từ 30.000-120.000 đồng/chiếc.

Trong cơn sốt về giá, không chỉ người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu, mà chính những người bán hàng cũng gặp khó khăn. Nhiều tiểu thương ở chợ Mè - thị xã Phú Thọ cho biết: Theo thông báo của nhà phân phối, nhiều mặt hàng đang leo thang từng ngày. Hàng hóa tăng giá khiến việc mua bán gặp nhiều khó khăn vì rất khó lấy hàng và việc bán ra cũng bị hạn chế. Chị Hồng, chủ một bàn thịt lợn chuyên bán hàng buổi sáng ở khu chợ công nhân (phường Thọ Sơn - Việt Trì) cho biết: Trước đây bán 2/3 con lợn chỉ trong mấy tiếng buổi sáng, nhưng nay phải trầy trật đến chiều mới hết. Một số mặt hàng như móng giò, tim cật… không dám nhập vì giá quá cao.

Dạo quanh thị trường, chúng tôi mới cảm nhận phần nào cơn biến động giá tác động đến đời sống người tiêu dùng. Từ người giàu đến người nghèo, công chức đến công nhân, sinh viên… đều đang phải gồng mình để tạo thế cân bằng tương đối giữa thu và thi để cho cuộc sống tạm ổn.

Kỳ 2: Tìm giải pháp hữu hiệu bình ổn giá Kim Chi - Đinh Vũ