Du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc

Vùng cao Háng Đồng, huyện Bắc Yên (Sơn La) có nhiều cảnh quan đẹp kỳ vĩ, như: sống lưng khủng long, thác Lòng Chảo, thác Rồng Mây, rừng sa mu cổ thụ. Mỗi mùa trong năm, lại khoác lên mình một sắc thái riêng - mùa xuân hoa mận, hoa đào bung nở; mùa hạ xanh ngắt ruộng bậc thang; mùa thu vàng óng lúa chín và mùa đông là những biển mây trắng xóa.

Biểu diễn múa khèn Mông.

Bên cạnh đó, Háng Đồng còn là nơi sinh sống mang đậm nét về văn hóa đồng bào dân tộc Mông. Những nếp nhà gỗ pơ mu truyền thống, bộ trang phục thổ cẩm rực rỡ, tiếng khèn réo rắt trong lễ hội “Vó ngựa trên mây”, những món ăn đậm đà hương vị núi rừng... là những giá trị văn hóa quý báu đang được gìn giữ và phát huy.

Điểm sáng trong phát triển du lịch cộng đồng tại Háng Đồng, chính là sự vào cuộc của lực lượng thanh niên. Tiêu biểu, Câu lạc bộ “Gìn giữ bản sắc dân tộc Mông” có hơn 10 đoàn viên đang ngày đêm miệt mài luyện múa khèn, thêu thùa, dệt vải... Không dừng lại ở việc lưu giữ những nét đẹp truyền thống, tuổi trẻ còn học hỏi thêm kỹ năng làm du lịch, để hướng dẫn trải nghiệm, quảng bá về Tà Xùa đến du khách gần xa.

Anh Thào A Lo, Bí thư Đoàn xã, chia sẻ: Làm du lịch là cơ hội để thanh niên gìn giữ văn hóa, vừa có thêm việc làm và thu nhập. Du khách thích xem biểu diễn văn nghệ, học giã bánh dày hay mặc thử trang phục Mông, nên chúng tôi sẽ trực tiếp hướng dẫn và kể cho du khách nghe về truyền thống của dân tộc mình.

Hiện nay, toàn xã có khoảng 10 homestay đạt tiêu chuẩn đón khách lưu trú, tổng doanh thu du lịch ước đạt gần 5 tỷ đồng/năm. Những con số tuy còn khiêm tốn, nhưng là tín hiệu tích cực cho một vùng đất từng chỉ quen với làm nương, phát rẫy. Nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư nhà cửa, dịch vụ nấu món ăn dân tộc, nhuộm vải chàm, thưởng trà Shan tuyết cổ thụ.

Du khách trải nghiệm trekking đỉnh Sa mu.

Anh Thào A Dinh, bản Chống Tra, kể lại: Lúc đầu làm du lịch rất lo, vì tôi không biết giao tiếp thế nào. Nhưng nhờ xã tổ chức tập huấn, đi học hỏi mô hình du lịch ở Tà Xùa, Vân Hồ, nên tôi đã biết cách tiếp đón khách, làm homestay. Hiện nay, có ngày gia đình đón 30-40 khách, vừa có thêm thu nhập, vừa vui vì giữ gìn và phát huy được văn hóa của dân tộc Mông.

Tuy có nhiều tiềm năng, nhưng Háng Đồng vẫn gặp không ít khó khăn trong phát triển du lịch cộng đồng vì hạ tầng giao thông hạn chế, nhiều đoạn đường dẫn vào các điểm du lịch chưa được bê tông hóa, mùa mưa trơn trượt, nguy hiểm. Hệ thống lưu trú còn ít, mới chỉ đáp ứng được nhu cầu cơ bản. Việc quảng bá chủ yếu thông qua mạng xã hội, thiếu sự kết nối với các công ty lữ hành chuyên nghiệp. Ngôn ngữ cũng là rào cản khó giao tiếp, hướng dẫn khách du lịch. Đây là lý do vì sao các lớp tập huấn kỹ năng, đặc biệt cho giới trẻ, cần được tổ chức thường xuyên và chuyên sâu hơn.

Phụ nữ Mông ở bản Háng Đồng lưu giữ nghề thêu hoa văn trên vải thổ cẩm.

Để khai thác tối đa tiềm năng, Háng Đồng rất cần được kết nối trong chuỗi du lịch liên vùng. Là điểm tiếp nối với các địa danh nổi tiếng như Tà Xùa, Ngọc Chiến, Mộc Châu... nếu được quy hoạch bài bản, Háng Đồng trở thành “mắt xích” quan trọng trong hành trình khám phá văn hóa Tây Bắc. Việc xây dựng tuyến trải nghiệm du lịch xuyên bản, tổ chức tour săn mây, du lịch nông nghiệp - văn hóa, mở rộng mạng lưới homestay sẽ là những hướng đi cần thiết.

Đồng thời, chính quyền địa phương tiếp tục phát huy vai trò định hướng, hỗ trợ bà con vay vốn ưu đãi làm du lịch; đào tạo kỹ năng chuyên môn, quảng bá hình ảnh. Đồng thời, cần sự phối hợp của các ngành, các tổ chức để xây dựng thương hiệu du lịch cộng đồng Háng Đồng gắn với hình ảnh văn hóa Mông đặc sắc, xanh - sạch - chân thật.

Trong tương lai, Háng Đồng sẽ phát huy tiềm năng, trở thành mô hình du lịch gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc, góp phần phát triển bền vững, nâng cao đời sống nhân dân.

TK (Theo baosonla.vn)