Tạo “lá chắn thép”, ngăn ngừa tội phạm lừa đảo trên không gian mạng

Hiện nay, sự xuất hiện của các nền tảng mạng xã hội (MXH) đã tác động nhiều chiều đến mọi mặt của đời sống, đem lại những tiện ích nhất định cho con người nhưng cũng là “mảnh đất màu mỡ”, dễ phát sinh hành vi phạm tội, nhất là lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bôi nhọ, kích động, tống tiền, cổ suý cho lối sống ảo, tôn thờ những giá trị ảo, gây ra những hệ luỵ khó lường, thậm chí dẫn đến vi phạm pháp luật nếu chúng ta không cảnh giác, tỉnh táo nhận diện, có kiến thức, kỹ năng phòng, chống hiệu quả, sử dụng MXH an toàn, lành mạnh.

Theo thống kê bước đầu, tại Việt Nam có khoảng 72,7 triệu người sử dụng MXH, chiếm 73,3% dân số. Đáng chú ý, số liệu từ đầu năm 2024 cho thấy, trong tổng số 53 tỷ USD bị lừa đảo qua mạng trên toàn cầu thì có gần 16 tỷ USD do người Việt bị lừa đảo trên môi trường mạng. Điều này phản ánh mức độ nghiêm trọng, tác hại, thiệt hại ghê gớm của hành vi lừa đảo trên không gian mạng như thế nào. Tuy nhiên, không chỉ có vậy, trên thực tế, việc lợi dụng, sử dụng MXH để thực hiện các hành vi vi phạm còn diễn ra hết sức phức tạp với muôn hình vạn trạng các thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, các chiêu trò biến hoá khôn lường.

Đơn cử, gần đây, các đối tượng tội phạm còn sử dụng MXH để gây ra không ít vụ việc tống tiền, cưỡng đoạt tài sản của nhiều người, trong đó có cả cán bộ, đảng viên bằng các hình ảnh, video nhạy cảm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm, tài sản của nạn nhân, ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Phương thức, thủ đoạn phổ biến, dễ nhận thấy của bọn tội phạm là tìm kiếm thông tin, hình ảnh, số điện thoại của nạn nhân từ nhiều nguồn khác nhau, quay clip hình ảnh không lành mạnh, sử dụng công nghệ cao để cắt, ghép thành “ảnh nóng”, video có nội dung “nhạy cảm”...gửi cho nạn nhân để khống chế, đe doạ, tống tiền, chiếm đoạt tài sản.

Vì vậy, nhằm nâng cao cảnh giác, chủ động phòng ngừa, kiên quyết đấu tranh với các loại tội phạm, nhất là tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo trên không gian mạng, thiết nghĩ, các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan, đơn vị, lực lượng chức năng phải quán triệt sâu sắc các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Bộ Công an, của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh; triển khai đồng bộ các biện pháp, tạo “lá chắn thép” trên không gian mạng nhằm ngăn ngừa, phòng, chống hiệu quả các hành vi phạm tội, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ các nhiệm vụ chính trị, đặc biệt là thời điểm trước, trong, sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ, chuẩn bị cho đại hội đảng bộ các cấp, các ngày lễ, kỷ niệm lớn của đất nước...

Các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung, pháp luật về phòng, chống tội phạm lừa đảo trên không gian mạng nói riêng bằng nhiều nội dung, hình thức phong phú, đa dạng, kết hợp giữa tuyên truyền bằng phương thức truyền thống với ứng dụng công nghệ số, sử dụng có chọn lọc các nền tảng MXH để nâng cao hiệu quả tuyên truyền. Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và Nhân dân, đẩy mạnh Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, thế trận an ninh nhân dân trên không gian mạng nhằm chủ động phòng ngừa, tố giác, đấu tranh với vi phạm pháp luật trên không gian mạng.

Các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội tăng cường công tác giáo dục, nâng cao nhận thức, phối hợp trang bị kiến thức, kỹ năng sử dụng MXH an toàn và phòng ngừa tội phạm trên không gian mạng cho đoàn viên, hội viên, nhất là đoàn viên thanh niên, học sinh, sinh viên. Lực lượng Công an và các ngành chức năng, các địa phương phối hợp chặt chẽ; tăng cường công tác nắm tình hình, chủ động nghiên cứu, đề xuất, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn, xử lý nghiêm minh, kịp thời các loại tội phạm, các hành vi vi phạm pháp luật, trong đó có hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, góp phần bảo vệ quyền lợi, tài sản của tổ chức, doanh nghiệp và người dân.

Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người dân nâng cao tinh thần cảnh giác, tăng cường “sức đề kháng”, gương mẫu, tiên phong trong tuyên truyền phòng, chống tội phạm cũng như tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng; phổ biến rộng rãi cho gia đình, người thân, bạn bè, người dân nhận biết phương thức, thủ đoạn hoạt động của bọn tội phạm và kỹ năng phòng, chống, tỉnh táo, không nghe theo tin nhắn, cuộc điện thoại của người lạ yêu cầu tiết lộ hình ảnh, thông tin cá nhân, căn cước công dân, tài khoản ngân hàng, không làm theo yêu cầu chuyển tiền của đối tượng, liên hệ với cơ quan công an để kịp thời tố giác, cung cấp thông tin, phối hợp điều tra, xử lý, ngăn ngừa hiệu quả...

Tiến Dũng