Trách nhiệm với cử tri

Kỳ 2: Nhịp cầu trách nhiệm

Bằng cách làm sáng tạo, trách nhiệm, từ sau khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương có hiệu lực thi hành, các đại biểu dân cử trên địa bàn tỉnh đã làm tốt vai trò liên hệ, tạo nhịp cầu nối liền cử tri với Nhà nước. Qua đó, những ý kiến, đóng góp của cử tri được chuyển tải đến chính quyền để tiếp thu, giải quyết kịp thời.

Cùng với đó, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến được với cử tri, tạo tinh thần đồng thuận và vận động, thuyết phục cử tri tham gia thực hiện. Cũng chính nhờ nhịp cầu này, hoạt động của cơ quan dân cử ngày càng thiết thực, “thời sự” và gắn với nhịp sống của xã hội nhiều hơn. Ghi nhận, nắm bắt các kiến nghị của cử tri, mỗi đại biểu sẽ đóng góp ý kiến, tham gia thảo luận, chất vấn tại mỗi kỳ họp của HĐND các cấp để thực hiện quyền, đồng thời là trách nhiệm của đại biểu trước những vấn đề dân sinh, xã hội.

Điện lưc Cẩm Khê thực hiện nâng công suất TBA Văn Khúc 3 đảm bảo việc cung cấp điện ổn đinh cho người dân.

Thực sự là người đại biểu của Nhân dân

Kịp thời lắng nghe, tiếp thu ý kiến, kiến nghị chính đáng của cử tri chuyển đến các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết thoả đáng là trách nhiệm của mỗi đại biểu HĐND các cấp. Bà Trần Thị Tuyết Nhung - Phó trưởng Ban Pháp chế, HĐND thị xã Phú Thọ cho biết: “Cử tri trên địa bàn thị xã cơ bản rất trách nhiệm trong việc đóng góp ý kiến thông qua các buổi tiếp xúc cử tri (TXCT). Tuỳ thuộc vào mức độ phức tạp của từng ý kiến, chúng tôi phân loại và chuyển đến cơ quan chức năng theo thẩm quyền để xem xét, giải quyết. Mọi ý kiến, kiến nghị, dù lớn hay nhỏ đều được quan tâm thực hiện”.

Đơn cử như cử tri khu Nguyễn Trãi, phường Âu Cơ mới đây có ý kiến tại buổi tiếp xúc cử tri HĐND thị xã về thời gian cắt điện chiếu sáng đô thị lúc 4h30 là quá sớm, khiến việc thu gom rác thải của công nhân môi trường đô thị bị ảnh hưởng, nhất là vào mùa Đông. Về nội dung này, các đại biểu HĐND thị xã đã tiếp thu và chuyển ý kiến của cử tri tới Phòng Quản lý đô thị và ngay ngày hôm sau, lịch cắt điện hệ thống chiếu sáng đã được điều chỉnh vào 5h sáng mùa Hè và 6h sáng mùa Đông.

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đã phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp mở rộng các hình thức TXCT. Qua đó, thu hút nhiều cử tri tham dự, mang lại hiệu quả rõ nét trong việc thu nhận những ý kiến góp ý, xây dựng chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong các cuộc tiếp xúc, cử tri đã thẳng thắn trao đổi, góp ý, phản biện, qua đó mối liên hệ giữa cử tri với đại biểu ngày càng được gắn kết, chất lượng góp ý vào các chính sách ngày càng được nâng cao.

Từ đầu năm đến nay, đại biểu Quốc hội đã có 2 cuộc tiếp xúc với cử tri là cán bộ công đoàn, công nhân lao động trong toàn tỉnh. Tại buổi tiếp xúc, đại biểu Quốc hội đã tóm tắt những nội dung cơ bản của dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) và dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) - đây là 2 trong số 11 dự án luật sẽ được cho ý kiến tại kỳ họp này, cũng là những nội dung được cán bộ công đoàn và người lao động quan tâm. Tham gia buổi tiếp xúc, các cán bộ công đoàn, người lao động đã có cơ hội được chia sẻ những tâm tư nguyện vọng.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Bùi Thị Thu Hương - Chủ tịch Công đoàn các khu công nghiệp cho biết: “Từ thực tế trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, tại buổi tiếp xúc, tôi có tham gia đóng góp ý kiến đề nghị Quốc hội có quy định cụ thể, rõ ràng đối với các đơn vị, doanh nghiệp có từ 2.000 lao động trở lên bắt buộc phải bố trí cán bộ chuyên trách làm công tác công đoàn; quy định trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc đảm bảo các điều kiện cho công đoàn hoạt động và có chế tài đủ mạnh khi doanh nghiệp cố tình vi phạm, không thực hiện...Tôi cũng mong muốn các ý kiến, kiến nghị từ buổi tiếp xúc sẽ được các đại biểu Quốc hội nghiên cứu, chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền xem xét và giải quyết. Việc tổ chức hội nghị tiếp xúc là dịp giúp các đại biểu Quốc hội và người lao động tăng cường mối liên kết, tạo cơ hội cho công nhân lao động bày tỏ tiếng nói của mình với Quốc hội và tham gia, đóng góp vào quyết định chính trị và sự phát triển của tỉnh, xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh”.

Chất vấn là hình thức giám sát đặc biệt, thông qua đó, những nội dung lớn, quan trọng, những vấn đề nổi cộm, bức xúc ở địa phương được giải quyết, đáp ứng tâm tư, nguyện vọng của cử tri, tạo sự đồng thuận và lòng tin của nhân dân. Tại kỳ họp thứ 8-HĐND tỉnh khóa XIX đã ghi nhận 25 lượt ý kiến chất vấn của đại biểu HĐND tỉnh đối với 6 thủ trưởng sở, ngành về các vấn đề lớn được cử tri và Nhân dân quan tâm.

Theo đánh giá của chủ tọa kỳ họp với phạm vi chất vấn rất rộng, các đại biểu HĐND tỉnh đã nghiên cứu, thảo luận, đặt câu hỏi cơ bản ngắn gọn, rõ ràng, có trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề. Thủ trưởng các sở, ngành được chất vấn cơ bản nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách, làm rõ thêm những thuận lợi, khó khăn; đã cơ bản trả lời thẳng thắn, giải trình nghiêm túc, làm sáng tỏ các nội dung mà đại biểu và cử tri quan tâm.

HĐND tỉnh yêu cầu thủ trưởng các sở, ngành, Chủ tịch UBND các huyện, thành, thị được đại biểu HĐND tỉnh chất vấn chủ động xây dựng kế hoạch, đề ra các giải pháp, thực hiện nghiêm túc các cam kết trước HĐND và cử tri trong toàn tỉnh; rà soát việc thực hiện lời hứa, kịp thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, tạo chuyển biến thực chất trong từng lĩnh vực được chất vấn. Những vấn đề bức xúc được nhiều cử tri quan tâm cần được xem xét, giải quyết kịp thời ngay từ cơ sở, không chờ đến khi HĐND tỉnh có ý kiến thì mới đề xuất trả lời chất vấn tại kỳ họp.

Với trách nhiệm của mình, Ban HĐND, các Tổ đại biểu HĐND và các đại biểu HĐND tỉnh đề cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của mình trước cử tri và Nhân dân trong tỉnh; thường xuyên lắng nghe, tiếp thu các ý kiến, kiến nghị xác đáng của cử tri, kịp thời phản ánh với Thường trực HĐND tỉnh, các cơ quan chức năng để xem xét, giải quyết. Đồng thời, thường xuyên theo dõi, giám sát việc thực hiện những lời hứa, những giải pháp mà Giám đốc các sở, ngành, thủ trưởng các cơ quan đã trả lời trước Kỳ họp này.

Cử tri khu Nguyễn Trãi, phường Âu Cơ phấn khởi khi các ý kiến kiến nghị về việc xây dựng văn minh đô thị trên địa bàn được giải quyết kịp thời.

Khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn

Thời gian gần đây kết quả giải quyết kiến nghị, phản ánh của cử tri của HĐND các cấp có nhiều khởi sắc. Tỷ lệ giải quyết ý kiến kiến nghị, phản ánh ngày càng cao. Tuy vậy, trong thực tiễn giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri và Nhân dân của chính quyền địa phương, các sở, ngành còn gặp những khó khăn và vẫn còn tồn tại, hạn chế. Điều này làm ảnh hưởng đến niềm tin của cử tri và Nhân dân vào cơ quan chức năng.

Đồng chí Trần Thị Thu Thanh - Phó Chủ tịch Thường trực HĐND huyện Cẩm Khê cho biết: “Theo đánh giá của Đoàn giám sát về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và việc giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri hiện còn có một số tồn tại như: Đối với UBND cấp huyện một số cơ quan, đơn vị cấp huyện chưa chủ động và chú trọng đến việc giải quyết, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri, có việc giải quyết và trả lời chưa kịp thời, còn chung chung, không có kết quả cụ thể, thiếu tính thuyết phục. Đối với UBND xã được giám sát công tác dự báo tình hình, phát hiện vụ việc còn chưa chủ động. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tuy được quan tâm, xong hiệu quả chưa cao”.

Là đơn vị tiếp nhận nhiều ý kiến, kiến nghị của cử tri tại các cuộc TXCT, đồng chí Hoàng Thanh Bình - Giám đốc Điện lực Cẩm Khê chia sẻ: “Trong quá trình tiếp nhận, giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri của ngành điện không phải lúc nào cũng thuận lợi bởi vẫn còn một bộ phận cử tri hiểu biết và nhận thức chưa đầy đủ về chính sách, pháp luật Nhà nước. Trong số ý kiến của cử tri và Nhân dân mà chúng tôi tiếp nhận, có không ít ý kiến, kiến nghị phản ánh thông tin chưa rõ ràng, thiếu cụ thể, không có cơ sở pháp lý, gây khó khăn cho cơ quan chuyên môn trong việc bố trí thời gian và tổ chức đoàn kiểm tra, thanh tra, xác minh giải quyết ý kiến”.

Giải quyết ý kiến cử tri và Nhân dân đạt kết quả cần có nhiều yếu tố, trong đó ngân sách là một yếu tố quan trọng. Để giải quyết các vấn đề về phát triển kinh tế, đầu tư cơ sở hạ tầng, chế độ chính sách... cần có kế hoạch, thời gian và nguồn ngân sách lớn. Trong khi điều kiện ngân sách của các địa phương và của tỉnh còn nhiều khó khăn, nguyện vọng, mong muốn của cử tri và Nhân dân về đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng rất nhiều, nên cần có thời gian và quy trình thực hiện chặt chẽ, theo thứ tự ưu tiên.

Khó khăn trong việc giải quyết và trả lời ý kiến cử tri và Nhân dân nữa là quy định của Nhà nước về chế độ, chính sách, các văn bản luật thường xuyên thay đổi. Một số quy định chưa sát thực tiễn nên khó khăn trong hướng dẫn và tổ chức thực hiện. Một số cán bộ làm công tác chuyên môn, nhất là cấp cơ sở còn nhiều hạn chế về nghiệp vụ, nên việc tiếp nhận, giải quyết, hướng dẫn cho Nhân dân đạt kết quả chưa cao.

Từ những khó khăn trên dẫn đến một số tồn tại, hạn chế trong việc giải quyết, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri như: Chất lượng giải quyết và trả lời một số vấn đề của các sở, địa phương chưa cao. Nội dung trả lời về một số vấn đề chưa sát với nội dung cử tri kiến nghị hoặc chưa giải thích đầy đủ để cử tri hiểu, chia sẻ; thiếu phương hướng, giải pháp và thời gian thực hiện cụ thể, nhất là trong giải quyết, trả lời về chế độ chính sách đối với người có công, đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng, bảo vệ tài nguyên, môi trường... nên cử tri và Nhân dân tiếp tục kiến nghị. Thời gian trả lời một số ý kiến của cử tri và Nhân dân còn chậm, vẫn còn tồn đọng hồ sơ về chế độ, chính sách, quản lý đất đai. Việc kiểm tra, rà soát, đôn đốc của chính quyền các cấp trong việc giải quyết, trả lời các ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân của các sở, địa phương có lúc còn thiếu chặt chẽ, chưa thường xuyên.

Công tác giám sát việc giải quyết ý kiến, kiến nghị cử tri sau khi có văn bản trả lời của các sở, địa phương chưa được các cơ quan có thẩm quyền thực hiện đầy đủ. Công tác tuyên truyền, thông tin về kết quả giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri chưa sâu rộng đến cử tri và Nhân dân, nên tình trạng cùng một kiến nghị đã được trả lời, giải quyết nhưng cử tri ở địa phương khác vẫn tiếp tục kiến nghị. Chính quyền cấp xã một số nơi chưa phát huy tốt trách nhiệm quản lý Nhà nước, chưa tích cực tuyền truyền, hướng dẫn, trả lời cũng như kiểm tra, kiểm soát từ cơ sở, do đó nảy sinh ý kiến, kiến nghị trong cử tri và Nhân dân...

Nhóm PV Phòng Chuyên đề