Nhân tố đặc biệt mang tên Phần Lan giữa bàn cờ hòa bình ở Ukraine

Trong bối cảnh tiến trình hòa đàm Nga - Ukraine đang được nối lại, Phần Lan bất ngờ nổi lên như một nhân tố đặc biệt, có khả năng sẽ ảnh hưởng lớn đến tương lai hòa bình của Kiev.

Quan điểm hòa bình của ông Stubb

Rất nhiều lời khen ngợi đã được dành cho ông Alexander Stubb, Tổng thống Phần Lan, người đã nhanh chóng trở thành một nhân vật có ảnh hưởng lớn trong các cuộc đàm phán hòa bình về Ukraine. Dù Phần Lan chỉ là một quốc gia với dân số 5,6 triệu người, nhưng dưới sự lãnh đạo của ông Stubb, đất nước này đã khẳng định vai trò quan trọng trên trường quốc tế, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Tại cuộc tái ngộ giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Ukraine tại Nhà Trắng, nhiều phóng viên đã đặt câu hỏi về sự hiện diện của Phần Lan tại buổi đàm phán quan trọng này. Khi ấy, Tổng thống Stubb đang ngồi cùng các nhà lãnh đạo của Anh, Pháp, Đức, Ý, Ủy ban Châu Âu, NATO, Ukraine và Mỹ. Không giấu nổi niềm tự hào về đất nước mình, ông Stubb đã giải thích rằng mặc dù Phần Lan có quy mô nhỏ, nhưng quốc gia này sở hữu một đường biên giới dài hơn 1280km với Nga. Chính điều này đã mang lại cho Phần Lan một vị thế đặc biệt trong các cuộc đàm phán về Ukraine.

Cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky tại Nhà Trắng hôm 18/8. Ảnh: Reuters

Phần Lan mới gia nhập Liên minh Châu Âu vào năm 1995, 4 năm sau khi Liên Xô tan rã. Và chỉ đến tháng 4/2023, trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Stubb, Phần Lan mới chính thức gia nhập NATO, đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trong chính sách đối ngoại của quốc gia này. Theo giới quan sát, quyết định này của ông Stubb không chỉ nâng cao khả năng phòng thủ của đất nước, mà còn đưa Phần Lan vào một mạng lưới an ninh chặt chẽ với các quốc gia phương Tây.

Theo ông Stubb, việc Ukraine bị buộc phải nhượng bộ lãnh thổ để chấm dứt xung đột có thể tạo ra một tình huống tương tự như sau chiến tranh Thế giới II, khi Phần Lan phải từ bỏ một phần lãnh thổ của mình sau khi ký kết hòa ước với Liên Xô vào năm 1944. Tuy nhiên, ông cũng tin rằng hòa bình có thể sẽ đến gần hơn bao giờ hết, đặc biệt nếu như các cường quốc như Mỹ thay đổi cách tiếp cận đối với xung đột này.

Nhà lãnh đạo Phần Lan cũng cho cho rằng sự thay đổi trong chính sách của Tổng thống Donald Trump là một yếu tố có thể giúp thúc đẩy tiến trình hòa bình.

“Chúng ta đã tìm ra giải pháp cho vấn đề tranh chấp lãnh thổ vào năm 1944 và tôi tin rằng chúng ta sẽ làm được điều tương tự vào năm 2025. Ukraine không đơn độc trên con đường tìm kiếm hòa bình và sẽ không bị buộc phải từ bỏ lãnh thổ để đạt được điều đó", ông Stubb nói.

Nhân tố Phần Lan

Dù đã trở thành một chính trị gia có tầm ảnh hưởng lớn, ông Alexander Stubb vẫn giữ một niềm đam mê đặc biệt với thể thao, đặc biệt là golf. Trước khi theo đuổi sự nghiệp chính trị, ông Stubb đã ấp ủ ước mơ trở thành một vận động viên golf chuyên nghiệp. Ông từng giành học bổng chơi golf tại Đại học Furman ở Nam Carolina. Thực tế, chính tình yêu với môn thể thao này đã giúp ông xây dựng một mối quan hệ mật thiết với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Vào tháng 3/ 2024, trong một chuyến đi không chính thức tới Mar-a-Lago, ông Stubb đã có dịp chơi golf cùng Tổng thống Trump. Chỉ một tháng sau, cuộc tranh cãi nổi bật giữa hai nhà lãnh đạo Trump - Zelensky tại Phòng Bầu Dục vẫn còn trong ký ức dư luận. Tuy nhiên, trong vòng đấu golf, ông Stubb đã gây ấn tượng với ông Trump. Sau đó, chính ông Trump đã dành những lời khen “có cánh” dành cho đối thủ của mình trên mạng xã hội: “Ông ấy là một tay chơi golf tuyệt vời, và chúng tôi đã giành chiến thắng trong giải đấu golf dành cho thành viên và khách mời tại Câu lạc bộ Golf Quốc tế Trump”.

Chính sự gần gũi trong quan hệ cá nhân này đã mở ra cho ông Stubb một cơ hội hiếm có để hâm nóng quan hệ với nhà lãnh đạo Mỹ. Ông nói với The Wall Street Journal rằng việc chơi golf với Tổng thống Mỹ là rất quan trọng, bởi đây là một dịp rất hiếm hoi khi một tổng thống từ một quốc gia nhỏ có thể dành 7 giờ đồng hồ cùng Tổng thống của một quốc gia lớn như Mỹ .

“Golf là một công cụ rất hữu ích”, ông nói.

Những sự kiện này xảy ra vào cùng khoảng thời gian ông chủ Nhà Trắng được cho là đã thay đổi lập trường trong cách tiếp cận cuộc xung đột ở Ukraine, khi tỏ ra cứng rắn với ông Putin và có phần mềm mỏng hơn với ông Zelensky. Theo giới quan sát, ông Stubb đã đóng vai trò quan trọng trong việc làm cầu nối thông tin giữa các nhà lãnh đạo, giúp thúc đẩy hòa bình và góp phần xoa dịu căng thẳng giữa các bên tham gia vào tiến trình hòa giải.

Helsinki, với ông Stubb là đại diện, đã có mặt trong các cuộc đàm phán quan trọng tại Nhà Trắng. Điều này xảy ra sau khi Ukraine yêu cầu Phần Lan tham gia vào các cuộc thảo luận về hòa bình. Một số quốc gia EU khác như Ba Lan và Tây Ban Nha không được mời tham dự, trong khi Phần Lan lại trở thành một phần không thể thiếu của tiến trình đàm phán.

Phần Lan hiện nay đã trở thành một trong những quốc gia có ảnh hưởng lớn tại châu Âu, phần nhiều là nhờ vào sự lãnh đạo quyết đoán của ông Stubb. Các chuyên gia quốc tế nhận định sự gia nhập của Phần Lan vào NATO là một bước chuyển lớn, tạo ra một đường biên giới dài hơn giữa Nga và NATO, đồng thời gia tăng sự hiện diện quân sự của liên minh này trong khu vực. Các nguồn tin cho biết Phần Lan cũng đang sẵn sàng đóng góp vào các thỏa thuận hòa bình tại Ukraine, với khả năng hỗ trợ trong các lĩnh vực hậu cần và huấn luyện.

Với sự tham gia của Phần Lan trong các cuộc đàm phán hòa bình, ông Stubb đã chứng tỏ rằng quốc gia nhỏ bé này không chỉ là một thành viên thụ động của NATO mà còn có thể trở thành một nhân tố quan trọng trong việc định hình kết quả hòa bình cho Ukraine. Phần Lan sẽ không chỉ là một quốc gia bảo vệ biên giới của NATO mà còn có thể góp phần vào các nỗ lực hòa bình tại Ukraine, đặc biệt là trong việc hỗ trợ các thỏa thuận hậu cần và huấn luyện quân sự.

Nguồn vov.vn