Khuyến học, khuyến tài tạo động lực phát triển giáo dục và đào tạo

Thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục - đào tạo giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế”, những năm qua hệ thống giáo dục từ mầm non đến đại học của Phú Thọ có bước phát triển rõ nét cả về lượng và chất.

Hội Khuyến học tỉnh đã vận động các đơn vị, doanh nghiệp hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất cho nhiều trường học trên địa bàn tỉnh.

Toàn tỉnh hiện có 1.294 cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học (1.243 cơ sở công lập, 51 cơ sở ngoài công lập). Trong đó, 307 cơ sở giáo dục mầm non (274 trường công lập, 33 trường ngoài công lập), ngoài ra trên địa bàn tỉnh có 151 điểm trường lẻ, 59 nhóm trẻ độc lập tư thục đang hoạt động; 276 cơ sở giáo dục tiểu học công lập, 92 điểm trường lẻ; 246 trường THCS công lập (trong đó có 04 trường Tiểu học và THCS), 15 điểm trường lẻ; 49 trường THPT (36 trường công lập,13 trường ngoài công lập); 395 cơ sở giáo dục thường xuyên (trong đó có 14 trung tâm giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, Kỹ thuật tổng hợp- hướng nghiệp); 225 trung tâm học tập cộng đồng và 156 cơ sở giáo dục thường xuyên khác được cấp phép hoạt động (trong đó có 111 đơn vị tổ chức hoạt động bồi dưỡng ngoại ngữ, tin học, 45 đơn vị dạy kỹ năng sống); 18 cơ sở giáo dục nghề nghiệp (8 trường cao đẳng và 10 trường trung cấp, trung tâm đào tạo nghề); hai cơ sở giáo dục đại học và một Trường Dự bị đại học dân tộc Trung ương. Phú Thọ hiện có 391.988 học sinh từ mầm non đến giáo dục thường xuyên; trên 30.000 học sinh, sinh viên giáo dục nghề nghiệp; gần 8.000 sinh viên, học viên theo học chương trình đào tạo đại học và thạc sĩ. Điều đó cho thấy sự phát triển ổn định về quy mô giáo dục và đào tạo của tỉnh.

Cùng với sự phát triển về số lượng trường, lớp, đội ngũ giáo viên, giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục; chất lượng giáo dục toàn diện tiếp tục được giữ vững và nâng cao. Chất lượng phổ cập giáo dục, xóa mù chữ được duy trì; giáo dục đại trà được củng cố, phát triển; chất lượng giáo dục mũi nhọn có nhiều tiến bộ.

Phú Thọ đã được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3, đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 2, đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.808/876 trường học được đánh giá ngoài và được công nhận đạt chuẩn quốc gia, chiếm tỷ lệ 92,4%.

Tính riêng công lập có 802/830 trường đạt chuẩn quốc gia, bằng 96,62%, cao hơn so với mục tiêu đề ra (mục tiêu 92,8%). Kết quả tham gia các kỳ thi học sinh giỏi, học sinh năng khiếu dành cho cấp THCS như VMTC, Violympic, IOE..., Phú Thọ luôn có thứ hạng cao trong toàn quốc. Kết quả thi tốt nghiệp THPT năm 2023, Phú Thọ xếp thứ 8/63 tỉnh, thành phố và trong ba năm liên tiếp (2021, 2022, 2023) đứng trong tốp 10 tỉnh, thành dẫn đầu toàn quốc.

Năm học 2022-2023, Phú Thọ có 56 học sinh đoạt giải trong Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia lớp 12 THPT (trong đó có 03 giải Nhất); 01 học sinh đoạt Huy chương Bạc Olympic Vật lý Châu Âu; 01 học sinh đoạt Huy chương Bạc Olympic Tin học Châu Á; 01 học sinh đoạt Huy chương Bạc Olympic Tin học quốc tế. Đây là năm thứ 5 liên tiếp Phú Thọ có học sinh đoạt giải Olympic quốc tế và khu vực. Giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học đã cung ứng được lượng lớn nguồn nhân lực cho thị trường lao động, phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.

Đại diện lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo trao thưởng cho các học sinh đoạt giải và tổ giáo viên bồi dưỡng các kỳ thi Olympic Quốc tế và Khu vực.

Thành tựu đạt được trên đây, ngoài nỗ lực khắc phục khó khăn, kiên trì phấn đấu của cán bộ, giáo viên, giảng viên và học sinh, sinh viên, còn là kết quả sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trong đó có đóng góp quan trọng của đội ngũ cán bộ, hội viên Hội khuyến học. Hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong mỗi công dân, gia đình, dòng họ, cộng đồng,... đã thực sự lan tỏa, truyền cảm hứng học tập, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển giáo dục và đào tạo.

Là tổ chức xã hội với chức năng, nhiệm vụ làm nòng cốt, liên kết các tổ chức, lực lượng xã hội triển khai hoạt động khuyến học, khuyến tài, thúc đẩy phong trào học tập suốt đời trong nhân dân; từ khi thành lập đến nay, nhất là trong nhiệm kỳ khóa IV (2018-2023), các cấp Hội Khuyến học tỉnh Phú Thọ đã đạt được nhiều thành tựu trong công tác khuyến học, khuyến tài.

Phú Thọ là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước với 100% đơn vị giáo dục, cơ quan, đơn vị vũ trang, 72% số doanh nghiệp có tổ chức Hội Khuyến học; tỷ lệ hội viên so với số dân đạt 41,3% và có 98% hội cơ sở vững mạnh. Trung bình hàng năm có 88,3% gia đình học tập; 85,6% dòng họ học tập; 88,2% cộng đồng học tập; 97% đơn vị học tập và 70% số người từ 16-60 tuổi là công dân học tập. Không còn là mô hình mà ở Phú Thọ đã thực sự hình thành một xã hội học tập. Hơn bao giờ hết, ngày nay, nhận thức về giáo dục, đào tạo đã có những thay đổi căn bản; hoạt động khuyến học khuyến tài trở thành hành động tự giác của nhiều tổ chức, công dân.

Với sự phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ, phát triển kinh tế dựa vào tri thức, nguồn lực, tài nguyên quan trọng nhất là con người và động lực phát triển mạnh mẽ nhất là nhân tài. Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội.

Cùng với ngân sách nhà nước, nguồn lực hỗ trợ cho giáo dục từ cộng đồng được huy động và sử dụng một cách hiệu quả. Trong nhiệm kỳ IV, 100% tổ chức Hội các cấp có quỹ khuyến học với tổng số tiền lên tới 208.898,2 tỷ đồng.

Ban Khuyến học dòng họ Chu (xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê) luôn nhắc nhở, giáo dục con cháu ghi nhớ truyền thống hiếu học của cha ông.

Cùng với ngành Giáo dục và các đoàn thể, tổ chức; Hội Khuyến học tích cực vận động hội viên và nhân dân chăm lo cho việc học tập của con em, hạn chế tình trạng học sinh lưu ban, bỏ học; đa dạng hóa các hình thức vận động các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức tôn giáo, nhà hảo tâm, hội viên và người dân tham gia các chương trình hỗ trợ giáo dục như: “Mái ấm khuyến học”, “Tết cho học sinh nghèo”; “Tết yêu thương - Mùa Xuân khuyến học”; “Trao học bổng 1 + n”, “Học bổng Nguyệt Trí”; hỗ trợ kinh phí bồi dưỡng học sinh giỏi, “Mái ấm khuyến học”, “Bò khuyến học”, “Thư viện sách”, “Tủ sách khuyến học”, “Xây dựng thư viện xanh”, “Tủ sách học tập”, “Cầu dân trí”... Hội đã vận động hỗ trợ phát triển giáo dục với tổng trị giá 898,56 triệu đồng, góp phần cùng ngành Giáo dục khắc phục khó khăn, ổn định về quy mô, tiếp tục củng cố và duy trì kết quả phổ cập giáo dục, nâng cao chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn.

Quỹ Khuyến học cùng với nguồn lực hỗ trợ giáo dục từ khuyến học đã trao 430.609 suất quà và học bổng cho giáo viên, học sinh, sinh viên có thành tích xuất sắc. Qua 5 lần tổ chức Chương trình “Chắp cánh ước mơ” vinh danh khuyến học, khuyến tài Đất Tổ, Quỹ Khuyến học, khuyến tài Đất Tổ đã trao thưởng và hỗ trợ học bổng 1+n tổng trị giá 12.935 triệu đồng. Đó thực sự là những con số ý nghĩa, vừa trợ giúp giáo viên và học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống, vừa động viên, khích lệ thầy và trò có thành tích xuất sắc trong dạy và học; đồng thời tăng cường cơ sở vật chất cho các nhà trường.

Phương châm hoạt động của Hội Khuyến học trong nhiệm kỳ mới là “Đoàn kết - Sáng tạo- Tâm huyết- Đổi mới - Phát triển” về nội hàm không nằm ngoài phương châm hành động của Chính phủ trong năm 2023 “Đoàn kết, kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”, tạo nên sự thống nhất giữa ngành Giáo dục với Hội Khuyến học trong phát triển giáo dục, trong đó chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, gắn đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh - sinh viên; đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục và khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.

Nguyễn Văn Mạnh

TUV, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo,Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng XHHT tỉnh