Phủ Đoan vàng màu bưởi Tết

Bưởi Đoan Hùng hay còn được biết đến với cái tên bưởi Phủ Đoan từ lâu đã nổi tiếng gần xa là loại quả tiến Vua. Hàng năm cứ chuẩn bị đến Tết Nguyên đán, người dân Phủ Đoan lại thức ngủ cùng bưởi để mong có một vụ mùa bội thu.

Về thăm HTX Bưởi và dịch vụ tổng hợp Bằng Luân, ngay từ tháng 10 âm lịch năm 2023, người dân nơi đây đã tấp nập thu hoạch bưởi. Anh Nguyễn Ngọc Oanh – Giám đốc HTX cho biết: Từ tháng 8 đến trung tuần tháng 10 âm lịch, bưởi Bằng Luân đã ăn được. Tuy nhiên để bưởi ngon và có thể giữ đến Tết thì phải qua quá trình sàng lọc, chọn lựa và bảo quản. Trong đó, bưởi ngon là những quả dáng cân đối, không quá to, không quá bé, có cuống nhỏ, vỏ nhẵn, da đỏ hồng hoặc vàng sáng, không có nốt thán thư (nhựa chảy ra ngoài vỏ) thì có thể mang cất trong cót ủ để dành. Trong quá trình cất ủ tiếp tục lọc thêm nhiều lượt nữa, trung bình 10 đến 20 ngày lọc một lượt. Quả nào chắc, mọng, vỏ reo lại, sờ mát tay thì để được lâu. Quả nào vỏ tươi hoặc quá to thì nên bán trước vì nếu để dễ bị khô, gạo, ăn không ngon.

Từ tháng 8 đến trung tuần tháng 10 âm lịch, người dân huyện Đoan Hùng đã bắt đầu thu hoạch bưởi.

Có quá trình chọn lựa kỹ càng nên những quả bưởi Đoan Hùng được để dành bán trong dịp Tết đa phần đều là quả bưởi ngon, thậm chí nếu bảo quản tốt có thể để thêm 5 – 6 tháng mà chất lượng không đổi. Trong đó, đặc trưng lớn nhất của bưởi Bằng Luân là quả không quá to, ăn ngọt đậm, tan tôm, ráo múi, không dính tay. Cùng với bưởi Bằng Luân, ở Đoan Hùng còn nổi tiếng với bưởi Sửu, được trồng nhiều ở xã Chí Đám. Đây cũng là một trong hai giống bưởi tiêu biểu vùng đất Phủ Đoan, làm nên thương hiệu bưởi đặc sản Đoan Hùng với quả to, mã đẹp, ăn ráo tôm, dóc múi, hương thơm, ngọt mát, vị thanh thanh. Ngoài ra, bưởi ngọt Đoan Hùng còn có thêm các giống như: Bưởi Xuân Vân, Diễn, Lã Thiên Hương, bưởi đường lá nhăn..., mỗi loại lại có đặc điểm và giá thành khác nhau, phù hợp với nhu cầu của mỗi người.

Những quả bưởi chín vàng báo hiệu một vụ mùa bội thu.

Được biết, hiện nay trên địa bàn huyện Đoan Hùng có trên 1.540ha bưởi trong thời kỳ kinh doanh được nhận hỗ trợ nâng cao chất lượng; sản lượng bưởi quả toàn huyện năm 2023 đạt gần 35 nghìn tấn. Trong đó, tại xã Bằng Luân hiện trồng hơn 400ha bưởi gồm 120ha bưởi đặc sản, ngoài ra còn có các giống bưởi như: Bưởi Diễn, bưởi chua ăn sớm. Giá của bưởi quả Đoan Hùng chênh lệch theo tùy loại, dao động từ 20 nghìn đồng/ quả - 60 nghìn đồng/ quả. Trong đó, những quả từ cây lâu năm, chất lượng ổn định có giá cao hơn và thường được các HTX, thương lái đặt thu mua từ sớm.

Bưởi sau khi thu hoạch được chọn lựa kỹ lưỡng, giữ lại quả bưởi ngon để bán trong dịp Tết.

Niềm vui của người nông dân trong ngày thu hoạch bưởi.

Ông Vũ Đức Tĩnh - khu 3, xã Bằng Luân cho biết: Gia đình tôi hiện có 250 cây bưởi trong đó 30 gốc bưởi già đặc sản, tuổi thọ 50 - 60 năm; còn lại là các dòng bưởi khác. Hàng năm, để chuẩn bị đón Tết Nguyên đán gia đình tôi đã liên kết với HTX Bưởi và dịch vụ tổng hợp Bằng Luân trong việc tiêu thụ sản phẩm. Trung bình mỗi năm gia đình tôi thu được khoảng một vạn quả thu được hơn 100 triệu đồng.

Bưởi Sửu Đoan Hùng có mẫu mã đẹp, chất lượng ổn định nên được nhiều khách hàng ưa chuộng.

Với chất lượng và giá cả ổn định, bưởi Đoan Hùng được nhiều khách hàng đánh giá cao. Đặc biệt, từ sau khi được cấp chỉ dẫn địa lý từ năm 2006 và áp dụng thụ phấn bổ sung nhằm khắc phục hiện tượng bưởi không đậu quả do bị thiếu dinh dưỡng, chăm sóc không đúng kỹ thuật từ năm 2010, thị trường bưởi quả Đoan Hùng ngày càng được mở rộng hơn. Hiện tại bưởi đặc sản Đoan Hùng đã có mặt tại hệ thống các siêu thị, cửa hàng trưng bày và giới thiệu sản phẩm OCOP trong và ngoài tỉnh, các sàn thương mại điện tử, đem lại thu nhập ổn định cho người nông dân...

Cây bưởi đang là cây trồng chủ lực của huyện Đoan Hùng, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Với mục tiêu dài hạn là phát triển cây bưởi một cách bền vững, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ đã và đang thực hiện các mô hình, dự án như: Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật xây dựng vùng bưởi hàng hóa tập trung huyện Đoan Hùng với quy mô 300ha; triển khai dự án nâng cao chất lượng mẫu mã bưởi đặc sản, tư vấn chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ phân bón, thuốc cho người nông dân, xúc tiến, giới thiệu, quảng bá, tìm đầu ra cho các sản phẩm từ bưởi như: Bưởi quả, mứt bưởi, tinh dầu hoa bưởi...

Bưởi Đoan Hùng xưa là loại quả tiến Vua, nay là đặc sản của người dân Đất Tổ gửi tặng bè bạn, người thân mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Với vị ngọt thơm, những trái bưởi Đoan Hùng đang trên đường đi đến khắp muôn nơi để phục vụ nhu cầu của người dân và thực khách trong dịp Tết Nguyên đán cận kề.

Vĩnh Hà