Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm

Thực hiện Kế hoạch số 626/KH-BGDĐT ngày 30/6/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Kế hoạch Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2021-2025, Sở GD&ĐT đã triển khai sâu rộng chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và đạt được những thành tựu đáng ghi nhận. Chuyên đề đã tạo cơ hội nâng cao năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên mầm non, giáo viên ngày càng chủ động, sáng tạo hơn trong tổ chức hoạt động học tập, vui chơi và ứng xử sư phạm. Việc phối hợp giữa nhà trường - gia đình và xã hội được tăng cường, tạo nên mối liên kết bền chặt trong chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.

Trẻ cùng tạo hình Quốc kỳ Việt Nam - lan tỏa tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc.

Trong quá trình triển khai thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, có thể nhận thấy, sự thay đổi đầu tiên đến từ tư duy quản lý giáo dục và cách tiếp cận chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ của đội ngũ cán bộ, giáo viên. Theo thống kê từ Sở GD&ĐT: 100% cán bộ quản lý và giáo viên được tham gia bồi dưỡng chuyên sâu về chuyên đề; các nhà trường triển khai đồng bộ các hoạt động: Đổi mới phương pháp giáo dục, tổ chức hoạt động trải nghiệm, thiết kế môi trường học tập lấy trẻ làm trung tâm. Những thay đổi về nhận thức được chuyển hóa thành hành động cụ thể trong tổ chức lớp học, chương trình giáo dục và mối quan hệ giữa giáo viên - trẻ - phụ huynh.

Sự thay đổi rõ nét là môi trường giáo dục được coi trọng, được quan tâm với mục tiêu hàng đầu là tăng cường phát huy tính chủ động, tích cực của trẻ. Các trường mầm non trên địa bàn tỉnh đã chú trọng thiết kế môi trường mở linh hoạt: Trẻ được tự do lựa chọn góc chơi, loại hình hoạt động, đồ dùng học liệu phù hợp với hứng thú cá nhân; Gần gũi với văn hóa địa phương; Lồng ghép yếu tố văn hóa bản địa vào thiết kế không gian như vườn rau, khu trải nghiệm “bé làm nông dân”, góc trò chơi dân gian... Sáng tạo - tái chế: Sử dụng nguyên vật liệu mở, vật liệu tái chế để trẻ cùng giáo viên sáng tạo đồ dùng học tập và đồ chơi. Phụ huynh và cộng đồng đóng vai trò đồng hành quan trọng trong quá trình xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, tích cực cho trẻ.

Qua quá trình triển khai chuyên đề đã góp phần làm thay đổi diện mạo nhiều cơ sở giáo dục mầm non, có 271/306 trường mầm non đạt chuẩn quốc gia, chiếm tỷ lệ 88,8%. Nhiều cơ sở GDMN chưa đạt chuẩn quốc gia nhưng rất cố gắng trong việc cải tạo khuôn viên, xây dựng môi trường thân thiện, sạch sẽ, phong phú và đáp ứng nhu cầu vui chơi, học tập của trẻ. 100% các trường mầm non đều có sân chơi xanh, sạch, đẹp và đồ chơi ngoài trời được sử dụng thường xuyên, an toàn; có nguồn nước sạch, hệ thống thoát nước; đủ công trình vệ sinh sử dụng thuận tiện, bảo đảm vệ sinh. Đồng thời, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin, có kỹ năng giao tiếp và hợp tác tốt hơn góp phần khuyến khích các bậc phụ huynh đồng hành tích cực cùng nhà trường trong các hoạt động giáo dục.

Để đạt được những thành tích kể trên, ngoài sự quan tâm sát sao của các cấp quản lý là sự cố gắng, nỗ lực của đội ngũ giáo viên. Giáo viên đã chủ động thiết kế hoạt động học - chơi tích hợp, cá nhân hóa phương pháp giáo dục theo đặc điểm và nhu cầu từng trẻ, giảm áp lực “giáo dục đồng loạt”. Một số trường mầm non đã phát triển các mô hình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm gắn với điều kiện địa phương: Ứng dụng công nghệ thông tin trong thiết kế học liệu số, xây dựng “lớp học số hóa lấy trẻ làm trung tâm”; mô hình “Bé làm nông dân” trải nghiệm thực tế qua chăm sóc cây trồng, vật nuôi; xây dựng “góc học tập xanh” ngoài trời; mô hình “Bé với an toàn giao thông”... Đây là các mô hình đã và đang phát huy tính sáng tạo của trẻ, vừa bồi dưỡng giá trị văn hóa, kỹ năng sống, trách nhiệm với cộng đồng.

Để phát huy hiệu quả sâu rộng và mang tính bền vững trong thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, ngành giáo dục tiếp tục duy trì và mở rộng mô hình hiệu quả, nhân rộng điển hình sáng tạo; Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ; huy động các nguồn lực xã hội hóa, nhất là ở khu vực khó khăn; Đổi mới nội dung và phương pháp bồi dưỡng giáo viên, gắn lý luận với thực hành chuyên đề, tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, tập huấn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin hiện đại cho giáo viên; Thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý và dạy học mầm non, phù hợp xu hướng giáo dục 4.0. Đồng thời đặt trọng tâm vào việc xây dựng môi trường học tập tích cực, khơi gợi niềm vui đến trường, nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, chuẩn bị cho trẻ những nền tảng vững chắc về thể chất, tinh thần, trí tuệ, phát triển giáo dục toàn diện và hội nhập quốc tế, vì một tuổi thơ hạnh phúc hôm này và một tương lai bền vững cho trẻ em mai sau.

Trần Thị Chính