Đánh thức tiềm năng du lịch ở Sơn Lương

Xã Sơn Lương được hình thành trên cơ sở sáp nhập 3 xã: Mỹ Lung, Mỹ Lương và Lương Sơn trải rộng trên diện tích gần 97 km2 với 11 dân tộc cùng sinh sống, trong đó, dân tộc Mường chiếm đa số. Nhờ được thiên nhiên ưu đãi cảnh quan núi rừng nguyên sơ cùng nét văn hoá giàu bản sắc của đồng bào Mường đã tạo nên tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng của Sơn Lương.

Hệ thống thác nước ở Sơn Lương còn giữ vẻ đẹp hoang sơ.

Vùng đất Sơn Lương được bao bọc bởi những dãy núi trập trùng, dòng suối, những dòng thác tuôn chảy giữa đại ngàn như: Thác Quạt, thác 3 tầng, thác 100 tầng, thác Dùng, ngòi Lao, khe Mu, khe Da, động cá Núi Đỗng... tạo nên cảnh quan sơn thủy hữu tình, mang đến cảm giác thanh bình và thư thái cho du khách. Người dân trong xã hiện lưu giữ những phong tục tập quán lâu đời, lễ hội truyền thống đặc sắc, các làn điệu dân ca cùng với ẩm thực phong phú, hấp dẫn, mang đậm hương vị núi rừng... Sau thời gian mai một, đầu năm 2025, xã đã tổ chức thành công Lễ hội Hạ điền của người Mường và phục dựng đình Đồng Sương giai đoạn 1. Sở hữu tài nguyên thiên nhiên hấp dẫn cùng nền văn hóa bản địa đa dạng, Sơn Lương hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi để phát triển các loại hình du lịch sinh thái, du lịch văn hóa cộng đồng và du lịch trải nghiệm.

Mâm cơm truyền thống của đồng bào Mường ở Sơn Lương.

Công tác bảo tồn, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc Mường luôn được chính quyền địa phương quan tâm, chú trọng. Theo đó, xã tăng cường tuyên truyền, phổ biến giáo dục các chính sách về dân tộc thiểu số, về văn hóa truyền thống để các tổ chức đoàn thể, Nhân dân nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc thiểu số trong sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Gắn việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống với phát triển du lịch cộng đồng, xây dựng điểm du lịch tiêu biểu gắn với phát triển vùng trồng lúa nếp Gà Gáy của người Mường. Đến nay, các điệu múa Mỡi, múa Trống đu của người Mường trên địa bàn xã được phục dựng. Các trang phục dân tộc Mường, bộ cồng chiêng và các đạo cụ liên quan phục vụ các hoạt động của Câu lạc bộ dân gian trên địa bàn xã được quan tâm đầu tư. Tại các lễ hội truyền thống, nhiều trò chơi dân gian như: Đu quay, ném còn, đẩy gậy... thu hút đông đảo người dân tham gia.

Cùng với đó, cộng đồng dân tộc Mường trên địa bàn xã Sơn Lương lưu giữ một số món ăn đặc trưng, như: Cỗ lá, xôi nếp Gà gáy gói lá dong, xôi ngũ sắc, rượu men lá, cá Ngòi Lao nướng... Từ những món ăn thân thuộc ấy, người dân địa phương đã áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào phát triển mở rộng sản xuất sản phẩm theo hướng hàng hoá và đạt chứng nhận OCOP. Đó là gạo nếp Gà Gáy, thịt thính xứ Mường, thịt chua xứ Mường, rượu men lá Thảo Xuân, rượu đòng Thảo Xuân, bột sắn dây Trường Thịnh... Với sự đa dạng sản phẩm OCOP góp phần xây dựng thương hiệu du lịch cộng đồng, thu hút du khách, mở ra cơ hội về việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương.

Thịt thính xứ Mường là một trong số 12 sản phẩm OCOP của địa phương.

Nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch, ngay sau sáp nhập, xã đã tích cực phối hợp với Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức 4 lớp tập huấn cho hơn 180 nhân viên các cơ sở lưu trú, nhà hàng, điểm du lịch và hộ kinh doanh dịch vụ du lịch, người dân trên địa bàn xã về phương pháp chế biến món ăn, kỹ năng đón tiếp, phục vụ, dịch vụ lưu trú khách du lịch và lớp truyền dạy cồng chiêng.

Mặc dù sở hữu tiềm năng to lớn về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, nhưng du lịch Sơn Lương vẫn đang ở giai đoạn khởi phát, quy mô nhỏ lẻ, manh mún; hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, hệ thống nhà nghỉ, homestay, cơ sở lưu trú chất lượng còn rất hạn chế; chưa có nhiều sản phẩm du lịch được xây dựng một cách chuyên nghiệp... Điều này cho thấy, để “đánh thức” tiềm năng du lịch nơi đây cần một chiến lược phát triển bài bản, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự chủ động từ cộng đồng dân cư.

Đồng chí Vũ Đình Ngọc - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Thời gian tới, cùng với phát triển kinh tế, xã sẽ chú trọng gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa vật thể, phi vật thể truyền thống; xây dựng đời sống văn hóa mới, giữ gìn cảnh quan xanh - sạch - đẹp, từ đó tạo nền tảng để phát triển du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng, thu hút đông du khách đến tham quan, trải nghiệm.

Việc định hướng và đầu tư bài bản cho du lịch ở Sơn Lương góp phần đa dạng hóa loại hình du lịch Phú Thọ, tạo sinh kế cho người dân địa phương. Hơn thế nữa, đó còn là “chìa khóa” để nâng cao đời sống, giữ chân người trẻ ở lại quê hương và phát triển kinh tế xanh, hài hòa với môi trường và văn hóa, giúp địa phương trở thành điểm đến mới mang đậm dấu ấn bản địa trong không gian du lịch tỉnh nhà.

Hồng Nhung

HỒNG NHUNG