Kiệt tác “Làng quê Đất Tổ” tỏa sáng trong ngày hội lớn

Trong không gian rực rỡ cờ hoa của triển lãm chào mừng Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ Nhất, bức tranh gỗ khổng lồ “Làng quê Đất Tổ” được đặt ở vị trí trang trọng nhất. Giữa hàng trăm hiện vật, ấn phẩm được trưng bày, tác phẩm nổi bật như một biểu tượng văn hóa – chính trị, gắn liền với niềm tự hào và khát vọng của vùng Đất Tổ.

Linh hồn dân tộc trên từng thớ gỗ

Tham quan tại không gian triển lãm, không ít đại biểu và khách tham quan đã dừng chân thật lâu trước bức tranh. Có cụ già xúc động đưa tay chạm vào vân gỗ thì thầm như tìm lại bóng dáng quê xưa. Có em nhỏ tròn mắt, ríu rít hỏi cha mẹ về cảnh hội làng, về những trò chơi dân gian vừa lạ vừa thân thương. Trong không khí trang trọng của Đại hội, bức tranh trở thành điểm gặp gỡ giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và khát vọng vươn lên của người dân Đất Tổ.

Bức tranh gỗ “Làng quê Đất Tổ” gây ấn tượng mạnh mẽ với các đại biểu, khách tham quan Khu triển lãm chào mừng Đại hội Đại biểu tỉnh Phú Thọ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Ít ai biết, bức tranh từng có một số phận đặc biệt. Nguyên liệu tạo tác là khối gỗ lúa Ngọc am quý hiếm, nặng tới 1.200 kg, được vớt lên từ lòng sông Hồng sau hàng trăm năm vùi lấp. Gỗ Ngọc am vốn nổi tiếng với mùi thơm dịu, khi ẩm còn phủ lớp tuyết óng ánh như pha lê.

Nhưng biến cố bất ngờ xảy đến, một vụ hỏa hoạn tại thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc (cũ) đã thiêu rụi hơn 30% bề mặt, tưởng chừng biến khối gỗ thành tro tàn. Chính trong hoàn cảnh ấy, ông Kiều Đức Thưởng - con trai cố nghệ nhân làng nghề Việt Nam Kiều Đức Nghĩa đã nảy sinh ý tưởng táo bạo, biến phần gỗ cháy dở ấy thành một kiệt tác nghệ thuật. Ông cùng các nghệ nhân tài hoa ở Hà Tây, Hải Dương và làng Thủ Độ kiên trì nhiều tháng ròng để “hồi sinh” khối gỗ.

Khi lớp than đen được mài bỏ, từ trong thớ gỗ hiện lên sắc màu trầm mặc của thời gian. Tác phẩm hoàn chỉnh có chiều cao 213 cm, rộng 227 cm, dày 61 cm, nặng gần 500 kg. Không chỉ đơn thuần là sản phẩm mỹ nghệ, bức tranh còn là bản trường ca bằng gỗ về quê hương Đất Tổ.

Tác phẩm hoàn chỉnh có chiều cao 213 cm, rộng 227 cm, dày 61 cm, nặng gần 500 kg

Nổi bật ở trung tâm bức tranh là núi Nghĩa Lĩnh cùng cổng Đền Hùng uy nghi. Bức hoành phi khắc dòng chữ “Cao sơn cảnh hành” như lời nhắc nhở của tổ tiên về chí khí kiên cường. Xa xa, hiện lên Tháp Bình Sơn cổ kính; bên dưới là ba dòng sông Lô – Hồng – Đà hội tụ ở ngã ba Bạch Hạc, nơi thuyền chài tấp nập. Những hình ảnh thân thuộc như người nông dân cày cấy, chợ quê ven sông, đình làng, lũ trẻ thả diều, trò chơi ô ăn quan... tái hiện sinh động nhịp sống, phong tục và tâm hồn của cư dân trung du Bắc Bộ.

Đặc biệt, tác phẩm ra đời đúng thời điểm ba tỉnh Phú Thọ - Vĩnh Phúc - Hòa Bình sáp nhập, mở ra kỷ nguyên phát triển mới. Ba con sông lớn trong bức tranh tựa như sự giao hòa của ba miền đất, khẳng định khát vọng đoàn kết, hội tụ và vươn lên. Giống như khối gỗ Ngọc am từng bị thiêu rụi nhưng hồi sinh rực rỡ, mảnh đất và con người Đất Tổ hôm nay cũng đang bước vào chặng đường phát triển mạnh mẽ và bền bỉ.

Từ những bàn tay tài hoa của các nghệ nhân, bức tranh “Làng quê Đất Tổ” làm sống dậy tinh thần tự hào dân tộc của người dân Phú Thọ.

Biểu tượng sức sống và khát vọng trường tồn

Bức tranh “Làng quê Đất Tổ” không chỉ mang giá trị nghệ thuật mà còn chứa đựng ý nghĩa chính trị - xã hội sâu sắc khi được lựa chọn trưng bày trong triển lãm chào mừng Đại hội. Trước hết, đó là biểu tượng của sức sống bất diệt, từ tro tàn, một kiệt tác hồi sinh giống như tinh thần kiên cường của dân tộc Việt Nam. Bức tranh cũng nhấn mạnh văn hóa chính là gốc rễ, là nền tảng tinh thần của mọi sự phát triển.

Trong nhịp sống hiện đại, khi công nghiệp hóa và đô thị hóa cuốn đi nhiều giá trị truyền thống thì những chi tiết chạm khắc tinh xảo đã biến tác phẩm thành một “bảo tàng thu nhỏ”, đưa người xem trở về với văn hóa, phong tục, tín ngưỡng và đời sống cư dân Phú Thọ – cái nôi dựng nước của dân tộc. Với thế hệ trẻ, bức tranh không chỉ là một sản phẩm nghệ thuật mà còn là bài học trực quan, khơi dậy niềm tự hào và trách nhiệm gìn giữ bản sắc dân tộc.

Bức tranh đưa người xem trở về với văn hóa, phong tục, tín ngưỡng và đời sống cư dân Phú Thọ.

Nhiều đại biểu tham dự Đại hội đã bày tỏ sự xúc động khi chiêm ngưỡng bức tranh. Họ nhận thấy ở đó một thông điệp mạnh mẽ: Từ đất Tổ linh thiêng, sức sáng tạo và bản lĩnh của con người sẽ mãi trường tồn, trở thành nền tảng để Phú Thọ cùng các vùng đất mới hợp nhất bước vào giai đoạn phát triển đột phá.

Trong suốt những ngày triển lãm, dòng người nối tiếp nhau dừng lại ngắm nhìn. Mỗi người tìm thấy ở tác phẩm một phần ký ức, một niềm tự hào chung. Đó vừa là hình ảnh làng quê bình dị, vừa là biểu tượng khát vọng trường tồn của dân tộc.

Ông Nguyễn Văn Trường - Đại biểu đến từ phường Vĩnh Yên chia sẻ: “Nhìn vào từng chi tiết của bức tranh, tôi thấy cả quê hương tuổi thơ, thấy cả khát vọng vươn lên của vùng đất Tổ. Trong khoảnh khắc ấy, tôi càng cảm nhận rõ trách nhiệm của mình, làm sao để Phú Thọ giữ gìn được hồn quê, đồng thời phát triển mạnh mẽ trong thời kỳ mới.”

“Làng quê Đất Tổ” vì thế không chỉ là một bức tranh gỗ khắc họa làng quê mà còn là tấm gương phản chiếu linh hồn dân tộc Việt. Trong thời khắc lịch sử khi Đảng bộ và nhân dân Phú Thọ cùng nhau bước vào chặng đường mới, kiệt tác “Làng quê Đất Tổ” tỏa sáng như một điểm nhấn nghệ thuật, thể hiện cho sức mạnh đoàn kết hội tụ, vươn mình của Đất Tổ trong thời kỳ mới.

Lê Minh