{title}
{publish}
{head}
Chế độ dinh dưỡng chống sụt cân cho trẻ bị tay chân miệng
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm phổ biến ở trẻ em, gây ra các vết loét đau rát ở miệng, họng, lòng bàn tay và bàn chân. Bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc ăn uống của trẻ do các vết loét đau rát trong miệng và cổ họng.
1. Cách lựa chọn thực phẩm khi bị tay chân miệng
Chế độ ăn cho trẻ bị tay chân miệng cần tuân thủ hai nguyên tắc hàng đầu: giảm đau rát miệng và đảm bảo năng lượng và dinh dưỡng tối đa để cơ thể có sức đề kháng chống lại virus.
Thức ăn lỏng, mềm, mát lạnh
Trong giai đoạn cấp tính, các vết loét trong miệng gây đau dữ dội khi trẻ nhai nuốt. Vì vậy, việc lựa chọn kết cấu thức ăn là quan trọng hơn cả hương vị.
- Sữa và các chế phẩm từ sữa: Sữa công thức, sữa mẹ, sữa tươi, sữa đậu nành và đặc biệt là sữa chua. Sữa chua không chỉ cung cấp protein và canxi mà còn chứa lợi khuẩn, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa. Nên dùng sữa mát lạnh (không đá) vì nhiệt độ thấp giúp làm dịu cảm giác đau và tê niêm mạc miệng.
- Thức ăn xay nhuyễn, mịn: Cháo loãng xay nhuyễn, súp, canh rau củ nghiền, các món thịt cá xay nhuyễn nấu với nước dùng. Đảm bảo thức ăn không có lợn cợn để trẻ nuốt dễ dàng.
Cho trẻ ăn thức ăn xay nhuyễn, mịn.
- Thạch, rau câu, kem mát: Các món này có kết cấu mềm, trơn, dễ trôi qua họng. Chọn loại ít đường và không có hương vị gây kích ứng.
Đảm bảo bù nước và điện giải
Trẻ bị tay chân miệngthường sốt và có thể chảy dãi nhiều do đau miệng, dẫn đến nguy cơ mất nước. Do đó cần cho trẻ bổ sung:
- Nước lọc và nước điện giải: Cần cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, thường xuyên. Có thể dùng dung dịch oresol pha đúng tỉ lệ hoặc nước điện giải tự nhiên như nước dừa.
- Nước ép trái cây loãng, không acid: Nước ép dưa hấu, nước lê, nước ép táo pha loãng vừa bổ sung vitamin vừa bù nước. Tránh các loại nước ép cam, chanh, bưởi vì sẽ gây xót, đau... khiến trẻ sợ.
2. Chiến lược dinh dưỡng chống sụt cân
Mục tiêu chính của dinh dưỡng trong thời gian trẻ bị tay chân miệng là duy trì cân nặng và không để trẻ bị đói, suy kiệt. Do đó cần đảm bảo:
Tăng cường năng lượng trong thể tích nhỏ
Vì trẻ ăn ít, mỗi khẩu phần ăn cần phải cô đặc năng lượng.
- Thêm chất béo lành mạnh: Cho thêm dầu ô liu, dầu cá, hoặc bơ vào cháo, súp, hoặc sữa của trẻ. Chất béo cung cấp năng lượng gấp đôi carbohydrate và protein.
- Dùng sữa cao năng lượng: Đối với trẻ biếng ăn trầm trọng, có thể sử dụng các loại sữa chuyên biệt cho trẻ suy dinh dưỡng hoặc sữa giàu năng lượng theo tư vấn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Bổ sung vi chất hỗ trợ miễn dịch
Các vitamin và khoáng chất cần thiết giúp cơ thể trẻ chống lại virus và tái tạo vết thương.
- Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ làm lành vết thương. Nguồn bổ sung tốt nhất là rau xanh (nấu chín và xay nhuyễn), hoặc viên uống nếu trẻ không thể ăn trái cây có chứa acid.
- Kẽm: Là vi khoáng chất quan trọng giúp thúc đẩy quá trình chữa lành vết loét trong miệng và tăng cường sức đề kháng. Nguồn bổ sung nên đến từ thịt nạc xay, sữa, hoặc bổ sung dạng siro theo chỉ định.
- Vitamin nhóm B: Hỗ trợ chuyển hóa năng lượng, giúp trẻ đỡ mệt mỏi và thèm ăn hơn. Vitamin B có trong lòng đỏ trứng, sữa, thịt xay.
Duy trì cữ ăn
- Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì cố gắng cho trẻ ăn 3 bữa chính, nên chia thành 6-8 hoặc nhiều hơn các bữa nhỏ trong ngày. Dù trẻ chỉ ăn được 1-2 thìa mỗi lần, việc ăn thường xuyên sẽ đảm bảo tổng lượng calo cuối ngày không bị giảm quá nhiều.
- Không ép buộc: Khi trẻ từ chối, không nên ép buộc vì điều này chỉ làm trẻ sợ ăn và có thể gây nôn ói. Hãy thử lại sau 30-60 phút với một món ăn khác.
- Cho ăn lúc mát lạnh: Tránh tuyệt đối thức ăn nóng, nên cho trẻ ăn khi thức ăn đã nguội bớt hoặc mát lạnh.
Cho bé ăn sữa chua vừa mát, dễ chịu vừa bổ sung đạm, vitamin...
3. Các thực phẩm nên tránh
Để tránh làm tổn thương thêm các vết loét, làm tăng cảm giác đau và kéo dài thời gian bệnh, cần kiêng kỵ một số loại thực phẩm.
Thực phẩm có tính acid
- Trái cây họ cam quýt: Cam, chanh, quýt, bưởi, dứa, kiwi... Acid có trong các loại quả này sẽ tiếp xúc với vết loét gây ra cảm giác đau rát dữ dội, khiến trẻ khóc và sợ ăn.
- Nước sốt cà chua, giấm: Các loại nước sốt có vị chua như tương cà, nước dùng có dấm cũng nên tránh.
Thực phẩm cay, mặn, nóng
- Thức ăn cay nóng: Tiêu, ớt, gừng, tỏi có thể gây kích ứng nghiêm trọng các vết loét.
- Thức ăn mặn: Muối làm tăng cảm giác xót và đau khi tiếp xúc với vết thương hở.
- Thức ăn có nhiệt độ cao: Cháo, súp vừa nấu xong còn nóng sẽ làm bỏng và tăng đau đớn cho niêm mạc miệng.
Thực phẩm cứng và thô ráp
- Bánh quy, bánh mì nướng giòn: Có thể tạo ra các mảnh sắc cạnh làm xước các vết loét, gây chảy máu và nhiễm trùng thứ cấp.
- Các loại hạt cứng: Đậu phộng, hạt điều...
- Rau củ thô: Cần tránh các loại rau củ chưa được nghiền nhuyễn, vẫn còn xơ.
- Đồ uống có gas và chất kích thích: Nước ngọt có ga và các loại nước tăng lực chứa acid và khí CO2, có thể gây đau và đầy hơi.
4. Chế độ ăn trong giai đoạn phục hồi
Khi trẻ đã đỡ đau miệng và bắt đầu thèm ăn trở lại, cần chuyển chế độ ăn từ lỏng sang đặc từ từ.
- Tăng dần kết cấu: Chuyển từ cháo xay sang cháo nguyên hạt, rồi đến cơm nhão, sau đó là cơm bình thường.
- Bổ sung rau xanh và chất xơ: Sau khi loét miệng đã lành, bổ sung các loại rau xanh và trái cây tươi trở lại để cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất toàn diện, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng lâu dài.
- Tiếp tục theo dõi cân nặng: Dù trẻ đã ăn được, vẫn cần theo dõi cân nặng sát sao trong vài tuần tiếp theo để đảm bảo trẻ bù lại được lượng đã sụt giảm.
Việc chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ bị tay chân miệng đòi hỏi sự kiên nhẫn và linh hoạt của người chăm sóc. Ưu tiên hàng đầu là các thực phẩm mềm, lỏng, mát lạnh và giàu năng lượng, đồng thời kiêng kỵ triệt để các thực phẩm có tính acid và thô ráp. Một chế độ ăn thông minh sẽ giúp trẻ vượt qua bệnh nhanh hơn, giảm thiểu đau đớn và tránh được tình trạng sụt cân nguy hiểm.
Theo Suckhoedoisong.vn
{name} - {time}
{body}
{name} - {time}
{body}
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu
Xem thêm
Những món giàu chất xơ người tiểu đường nên ăn hàng tuần
2025-12-12 07:23:00
Người bệnh tiểu đường có thể ăn quả táo cùng cà rốt, cải bó xôi để tăng chất xơ, làm chậm hấp thụ đường vào máu, ổn định đường huyết sau ăn.
Sau sốt xuất huyết ăn uống thế nào để mau phục hồi sức khỏe?
2025-12-11 20:58:00
Sốt xuất huyết là một căn bệnh gây suy kiệt nặng nề cho cơ thể. Sau khi vượt qua giai đoạn nguy hiểm, cơ thể bước vào giai đoạn phục hồi kéo dài, đòi hỏi một chế độ dinh dưỡng...
Bí quyết ăn ngon mà không tăng cân
2025-12-11 20:40:00
Việc thưởng thức những bữa ăn ngon miệng luôn là một niềm vui lớn trong cuộc sống nhưng không ít người phải đối mặt với nỗi lo tăng cân. Liệu có cách nào để dung hòa cả hai,...
Tăng mức đóng bảo hiểm y tế từ 2027 để tiến tới miễn viện phí toàn dân
2025-12-11 12:08:00
Quốc hội đồng ý tăng mức đóng bảo hiểm y tế từ năm 2027 để tiến tới miễn viện phí ở mức cơ bản toàn dân theo lộ trình phù hợp với điều kiện đất nước từ ngày 1/1/2030.
Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông
2025-12-11 09:17:00
Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là...
Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?
2025-12-11 06:17:00
Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?
Hệ thống Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt trao đổi hợp tác với Hiệp hội...
2025-12-10 17:10:00
Vừa qua, tại bệnh viện Quốc Tế Thăng Long Lạc Việt, Hệ thống Bệnh viện Hữu nghị Lạc Việt (LVFH) đã có buổi trao đổi trực tuyến với đại diện Hiệp hội Phổ biến Y tế Phúc lợi Tiên...
