“Giọt vàng” từ đồng đất Đông Thành

Không nổi bật như chè, cây lạc ở xã Đông Thành bao đời nay vẫn lặng lẽ bám rễ trên đồng đất trung du. Vài năm gần đây, từ cây trồng luân canh chủ yếu phục vụ tiêu dùng nội địa, lạc đã vươn lên thành cây chủ lực nhờ sự ra đời của sản phẩm Dầu lạc Đông Thành - sản phẩm OCOP 3 sao, nâng tầm giá trị nông sản địa phương.

Sản phẩm Dầu lạc Đông Thành có chất lượng tốt, thông tin rõ ràng, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng

Xã Đông Thành có địa hình trung du điển hình, đất phù sa cổ, tơi xốp, dễ thoát nước, rất thích hợp với cây trồng có hạt như lạc. Người dân nơi đây trồng lạc từ nhiều đời nhưng trước kia chủ yếu là bán thô, giá trị kinh tế không cao. Vài năm gần đây, Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp xã Đông Thành đã mạnh dạn đầu tư dây chuyền ép dầu từ lạc nguyên chất, từng bước xây dựng thương hiệu Dầu lạc Đông Thành. Ông Chử Văn Tuấn, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp xã Đông Thành chia sẻ: “Cây lạc đã gắn bó với vùng đất này từ lâu nhưng nhờ chế biến sâu, đến nay, trở thành cây phát triển kinh tế bền vững cho người nông dân. Sản phẩm từ cây lạc có giá trị cao hơn, cạnh tranh được trên thị trường”.

HTX hiện đang tổ chức sản xuất vùng nguyên liệu khoảng 35 ha, áp dụng mô hình trồng lạc an toàn theo hướng hữu cơ. Giống lạc bản địa được tuyển chọn kỹ càng: vỏ mỏng, hạt tròn, màu hồng phấn, cho hàm lượng dầu cao, thơm, béo đặc trưng. Quy trình trồng được giám sát từ khâu làm đất, gieo hạt, bón phân cho đến thu hoạch, phơi, sàng lọc. Những hộ dân tham gia chuỗi liên kết đều được hướng dẫn kỹ thuật nhằm đảm bảo chất lượng đồng đều. Muốn ép dầu ngon thì hạt lạc phải sạch, chắc, không mốc, không hỏng. Tất cả lạc sau khi thu hoạch đều được phơi đủ nắng, tách vỏ, chọn lọc bằng tay kỹ lưỡng. Một hạt hỏng cũng có thể ảnh hưởng đến mùi vị của cả mẻ dầu.

Công đoạn ép dầu thủy lực truyền thống, giúp chất lượng dầu được đạm đà, thơm ngon hơn

Tại xưởng sản xuất của HTX, quy trình chế biến được thực hiện khép kín. Sau khi sơ chế, lạc nhân được rang ở nhiệt độ vừa phải để dậy mùi thơm mà không cháy. Tiếp đó là công đoạn ép dầu thủy lực truyền thống, không dùng bất kỳ loại phụ gia hay hóa chất nào. Dầu sau ép được lọc hai lần bằng thiết bị chuyên dụng, để nguội và đóng chai. Sản phẩm hoàn chỉnh có màu vàng óng tự nhiên, mùi thơm nhẹ của lạc, vị béo nhưng không gắt, một hương vị đậm đà mà dầu công nghiệp không thể có được. “Chúng tôi kiên trì giữ phương pháp ép lạnh truyền thống, không tinh luyện để giữ trọn hương vị. Người tiêu dùng càng ngày càng chuộng sự nguyên bản và sạch”, ông Chử Văn Tuấn- Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Nông nghiệp xã Đông Thành khẳng định.

Dầu lạc Đông Thành hiện được đóng chai 1 lít, bao bì in rõ thông tin, có mã QR truy xuất nguồn gốc từ vùng trồng đến xưởng ép. Sản phẩm đã được kiểm định vệ sinh an toàn thực phẩm và đạt chứng nhận OCOP 3 sao năm 2023. Khi mới ra mắt, sản phẩm chỉ được bán tại địa phương, qua kênh người quen hoặc chợ phiên. Nhưng sau khi đạt chứng nhận OCOP, dầu lạc Đông Thành đã có mặt tại nhiều cửa hàng nông sản sạch trong tỉnh và một số sàn thương mại điện tử. Trung bình mỗi năm, HTX tiêu thụ khoảng trên 20 tấn lạc nhân, cung ứng ra thị trường hàng nghìn lít dầu. Không chỉ vậy, mô hình còn tạo việc làm ổn định cho 5- 7 lao động với thu nhập trung bình 5 triệu đồng/người/tháng, đồng thời, giúp hơn 30 hộ dân trồng lạc trong vùng nguyên liệu yên tâm sản xuất. Một số hộ đã mở rộng diện tích trồng lạc liên kết, thay vì bán hạt thô giá thấp.

Hiện tại, Hợp tác xã tiếp tục đầu tư mở rộng nhà xưởng, cải tiến dây chuyền lọc dầu và hoàn thiện tiêu chuẩn bao bì, hướng tới mục tiêu OCOP 4 sao trong thời gian tới. Từ cây trồng ngắn vụ, cây lạc ở Đông Thành giờ đây đã có chỗ đứng vững chắc trong phát triển kinh tế nông nghiệp. Sự thành công của sản phẩm Dầu lạc Đông Thành là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của việc chế biến sâu, xây dựng thương hiệu và gắn sản xuất với tiêu thụ theo chuỗi giá trị. Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng ưu tiên thực phẩm sạch, rõ nguồn gốc, Dầu lạc Đông Thành với hương vị truyền thống, quy trình minh bạch và chất lượng đảm bảo đang từng bước khẳng định vị thế của nông sản sạch Việt Nam.

Anh Thơ