Nâng tầm sản phẩm OCOP - Khi tinh hoa bản địa được đánh thức

Cửa hàng nhỏ của chị Trịnh Thị Thủy ở phường Hòa Bình thời gian qua đã trở thành điểm đến quen thuộc của nhiều người tiêu dùng. Điều đặc biệt là nơi đây chỉ bày bán những sản phẩm đạt chuẩn OCOP. Từ mỳ gạo Hùng Lô, chè Long Cốc, chè búp tím Thanh Ba, đến tương Làng Bợ, mật ong Hợp Tiến, trà túi lọc, các loại cao cà gai leo, xạ đen, trà chanh đào mật ong, tinh bột nghệ Nhưng Vần... Tất cả đều mang đậm hương vị quê hương và tinh thần sáng tạo trong thời kỳ hội nhập.

Các sản phẩm truyền thống được nâng tầm khi trở thành các sản phẩm OCOP

Giữ hồn truyền thống...

Chị Thủy chia sẻ: Khách hàng đến với cửa hàng không chỉ để mua hàng, mà còn để tìm lại hương vị của quê nhà. Mỗi sản phẩm đều mang trong mình một câu chuyện từ bàn tay người làm, từ mảnh đất đã nuôi dưỡng nên nó...

Trên thực tế, thời gian qua các địa phương trong toàn tỉnh đã tập trung thực hiện có hiệu quả phong trào mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Ông Bùi Phi Nam, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Yên Trị khẳng định: chương trình mỗi xã một sản phẩm không chỉ là một mô hình phát triển kinh tế mà là hành trình đánh thức tinh hoa bản địa.

Yên Trị vốn nổi tiếng với nghề trồng và chế biến thuốc Nam, song trước đây giá trị kinh tế còn hạn chế. Từ khi tham gia chương trình OCOP, hợp tác xã đã mạnh dạn đầu tư công nghệ, xây dựng dây chuyền chế biến hiện đại, tạo ra các sản phẩm như cao xạ đen, cao cà gai leo, cao gắm... vừa tiện dụng, vừa đảm bảo chất lượng dược liệu.

Từ hướng đi này, nhiều sản phẩm của HTX nông nghiệp Yên Trị được công nhận đạt chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên, mở ra thị trường rộng lớn hơn và tạo thêm việc làm ổn định cho người dân địa phương. Ông Nam tự hào: “Từ cây thuốc truyền thống, chúng tôi đã tạo ra sản phẩm chăm sóc sức khỏe hiện đại, mang lại giá trị gấp nhiều lần, nhưng vẫn giữ được linh hồn của nghề xưa”.

Chị Trịnh Thị Thủy đóng các sản phẩm OCOP là các sản vật của địa phương thành các giỏ hàng, phần quà tặng vừa tinh tế, lịch sự

Cũng giống như Yên Trị, tại phường Vân Phú, làng nghề mỳ gạo Hùng Lô đã tồn tại hàng trăm năm và trở thành niềm tự hào của đất Tổ. Ngày nay, nhờ tham gia chương trình OCOP, thương hiệu này không chỉ được khẳng định trong nước mà còn vươn xa ra thị trường quốc tế.

Ông Phạm Văn Chánh, chủ cơ sở sản xuất mỳ gạo Phấn Đoàn là người có hơn 30 năm gắn bó với nghề cho biết: Bình quân mỗi tháng, cơ sở của tôi xuất bán từ 15 đến 17 tấn mỳ gạo. Từ sản xuất thủ công, giờ đây chúng tôi có hệ thống máy sấy, đóng gói tự động, tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Mỳ gạo Hùng Lô không chỉ là hàng hóa mà đó là tinh hoa của quê hương được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Nhờ sự đổi mới ấy, mỳ gạo Hùng Lô liên tục được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, góp phần đưa thương hiệu địa phương trở thành biểu tượng của sự hội nhập giữa truyền thống và hiện đại.

Từ nông sản đến hàng hóa hội nhập

Theo đồng chí Bùi Huy Nhuận, giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Phú Thọ, sau hơn 4 năm thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2021 - 2025, phong trào đã lan tỏa sâu rộng, trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững.

Toàn tỉnh hiện có 609 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có 503 sản phẩm 3 sao, 100 sản phẩm 4 sao và 6 sản phẩm 5 sao. Để thúc đẩy phong trào này, tỉnh cũng đã hỗ trợ quảng bá cho 28 điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP.

Hoạt động xúc tiến thương mại được đẩy mạnh trên nhiều nền tảng như voso.vn, Postmart.vn, nongsan.phutho.gov.vn, cùng với việc đưa sản phẩm OCOP tham gia hàng chục hội chợ, sự kiện lớn trên cả nước.

Đặc biệt, việc chuyển đổi số trong nông nghiệp đang được coi là bước đột phá quan trọng. Các sản phẩm OCOP được gắn tem QR truy xuất nguồn gốc, cập nhật thông tin trên các sàn thương mại điện tử, giúp người tiêu dùng dễ dàng tra cứu và mua sắm. Sở cũng phối hợp tổ chức 10 - 12 lớp tập huấn mỗi năm, trang bị kiến thức quản lý, marketing, kỹ năng số cho hàng trăm chủ thể OCOP từ doanh nghiệp đến hợp tác xã, hộ sản xuất.

Người lao động tại HTX nông nghiệp Yên Trị xã Yên Trị, tỉnh Phú Thọ đóng gói sản phẩm cao xạ đen trước khi phân phối ra thị trường

Không chỉ là câu chuyện của kinh tế, chương trình OCOP tại Phú Thọ còn là hành trình gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa, bản sắc dân tộc. Mỗi sản phẩm đều mang dấu ấn vùng miền. Từ nghề làm tương, làm chè, làm mỳ đến nghề trồng dược liệu. Song hành với phát triển sản xuất, tỉnh cũng chú trọng nâng tầm thương hiệu địa phương. Những làng nghề truyền thống, sản phẩm đặc sản không còn chỉ nằm trên quầy hàng, mà trở thành câu chuyện văn hóa sống động trong hành trình khám phá đất Tổ.

Sản phẩm cao xạ đen của HTX nông nghiệp Yên Trị được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao được người tiêu dùng đón nhận

Theo định hướng giai đoạn 2026 - 2030, Phú Thọ sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất và tiêu thụ; tăng cường giám sát chất lượng, bảo đảm an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc.

Song song đó, tỉnh chú trọng bảo tồn các làng nghề, phát triển kinh tế nông thôn xanh, gắn với du lịch sinh thái và văn hóa địa phương. Những câu chuyện như của chị Trịnh Thị Thủy, ông Bùi Phi Nam hay ông Phạm Văn Chánh là minh chứng sống động cho sức sống của chương trình OCOP.

Từ những sản phẩm bình dị của làng quê, họ đã góp phần đánh thức tinh hoa bản địa, tạo nên thương hiệu riêng cho vùng đất Tổ. Để mỗi sản phẩm quê hương không chỉ vươn xa trên thị trường, mà còn là biểu tượng của niềm tự hào, khát vọng vươn lên của người nông dân Phú Thọ.

Mạnh Hùng