Người chăn nuôi Cao Phong lao đao vì dịch tả lợn châu Phi

Một tháng qua, “cơn bão” dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) đã “đổ bộ” vào xã Cao Phong và gây tổn thất nặng nề cho người dân. Hàng trăm gia đình lâm vào cảnh trắng tay, nợ nần khi đàn lợn – nguồn sinh kế chính lần lượt chết hoặc bị tiêu hủy.

Không khí nặng nề bao trùm lên các gia đình, nơi chăn nuôi lợn vốn là nguồn thu nhập chủ lực. Tại xóm Rú Mới, một trong những tâm dịch nặng nề nhất, câu chuyện mất mát hiện hữu trong từng nếp nhà. Với 188 hộ dân chủ yếu sống dựa vào nông nghiệp, gần như nhà nào cũng có một vài chuồng lợn. Thế nhưng, chỉ trong vòng một tháng, DTLCP đã cướp đi gần 80% tổng đàn, với khoảng 20 tấn lợn đã phải tiêu hủy.

Ông Bùi Văn Ước, Trưởng xóm Rú Mới không giấu được vẻ mệt mỏi: "Nhà nào cũng nuôi, nhà ít thì vài con, nhà nhiều cả chục con, giờ thì chết dần cả. Bà con đang rất khó khăn". Nỗi đau không chỉ dừng lại ở những con số. Đó là hình ảnh những người nông dân cả đời gắn bó với con lợn, nay bất lực nhìn tài sản của mình biến mất. Những hộ chăn nuôi lớn như ông Bùi Quang Màng, Bùi Văn Mạo, mỗi hộ mất gần 2 tấn lợn bao gồm cả lợn nái, lợn giống và lợn thịt, đồng nghĩa với việc mất trắng cả vốn lẫn lời, gánh trên vai khoản nợ không biết khi nào trả được. Sự sụp đổ của ngành chăn nuôi lợn đã đẩy nhiều gia đình lâm vào cảnh khó khăn.

Đến nay, xã Cao Phong đã tiêu hủy 100 tấn lợn bị bệnh Dịch tả lợn châu Phi.

Tại xóm Trang Giữa, gia đình anh Bùi Văn Ưới cũng đang sống trong những ngày nặng nề. Đàn lợn 42 con của anh cứ lần lượt bỏ ăn, ngắc ngoải rồi chết. "Đến nay đã chết 15 con cả lợn nái và lợn thịt. Tình hình này chắc sẽ chết cả đàn" - anh Ưới đau xót nói. Với anh, đó không chỉ là những con lợn, đó là khoản thu nhập 60-80 triệu đồng mỗi năm, là tiền học cho con, chi phí sinh hoạt cho cả gia đình.

Một vài con lợn còn sót lại của gia đình anh Bùi Văn Ưới, xóm Trang Giữa, xã Cao Phong.

Người dân vận chuyển lợn đi tiêu hủy.

Ngay từ khi những dấu hiệu đầu tiên của dịch bệnh xuất hiện, chính quyền xã Cao Phong đã vào cuộc quyết liệt. Theo bà Nguyễn Thị Minh Hải, công chức Phòng Kinh tế xã, tính đến ngày 19/8, dịch đã lan rộng ra 24/31 xóm, khu dân cư, ảnh hưởng đến 244 hộ gia đình với tổng số 1.223 con lợn, tương đương gần 100 tấn đã bị tiêu hủy. Ban Chỉ đạo phòng, chống DTLCP đã được thành lập khẩn cấp, huy động lực lượng liên ngành từ thú y, công an, quân sự để điều phối công tác dập dịch. Năm chốt kiểm dịch động vật tạm thời được dựng lên tại các cửa ngõ ra vào xã, hoạt động 24/24h để siết chặt kiểm soát việc vận chuyển, buôn bán, giết mổ lợn.

Công tác xác minh và xử lý ổ dịch được tiến hành bài bản. Khi có tin báo, tổ công tác liên ngành lập tức xuống hiện trường, lập biên bản, lấy mẫu bệnh phẩm gửi Trung tâm Chẩn đoán thú y Trung ương. Ngay khi có kết quả dương tính, toàn bộ đàn lợn nhiễm bệnh sẽ được tiêu hủy theo đúng quy định để ngăn chặn mầm bệnh phát tán.

Bên cạnh đó, các biện pháp vệ sinh, khử trùng tiêu độc được triển khai trên diện rộng. Xã đã cấp phát 700 lít hóa chất, 400 bộ quần áo bảo hộ và tổ chức phun khử trùng trên diện tích 710 nghìn m² tại 2.255 hộ chăn nuôi. Công tác tuyên truyền về sự nguy hiểm của dịch bệnh và các biện pháp phòng ngừa cũng được đẩy mạnh.

Công chức phòng Kinh tế xã Cao Phong tuyên truyền cho người dân các biện pháp chống bệnh Dịch tả lợn châu Phi.

Tuy nhiên, cuộc chiến chống DTLCP tại Cao Phong đang đối mặt với nhiều thách thức. "Một số hộ chăn nuôi chưa nhận thức đầy đủ, chưa tuân thủ quy trình phòng dịch. Việc giám sát vận chuyển, tiêu thụ lợn không rõ nguồn gốc ở các vùng giáp ranh còn gặp khó khăn. Do là xã mới được thành lập, ngân sách địa phương còn eo hẹp, chưa có nguồn kinh phí riêng cho công tác phòng, chống dịch bệnh quy mô lớn.

Trước tình hình cấp bách, UBND xã Cao Phong đã gửi văn bản kiến nghị các cơ quan cấp trên, đề xuất giải pháp mang tính chiến lược nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt và định hướng cho tương lai. Xã đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường tăng cường cán bộ thú y có chuyên môn cao để trực tiếp chỉ đạo, hỗ trợ công tác dập dịch và tiêu hủy. Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn, nâng cao nghiệp vụ cho lực lượng thú y cơ sở và cán bộ xã, đảm bảo công tác phòng, chống dịch được thực hiện khoa học và hiệu quả hơn.

Xã cũng đề nghị tỉnh xem xét, hỗ trợ kinh phí cho công tác phòng, chống dịch, gồm chi phí cho việc tiêu hủy, mua sắm hóa chất, vật tư. Quan trọng hơn, cần có chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người chăn nuôi bị thiệt hại, giúp họ vượt qua khó khăn và có nguồn vốn để tái sản xuất khi điều kiện cho phép. Việc hỗ trợ kinh phí tiêm phòng và trợ giá vắc-xin DTLCP (khi được triển khai rộng rãi) cũng là một giải pháp căn cơ cần được tính đến.

Bên cạnh đó, xã đề nghị cấp bổ sung thêm quần áo bảo hộ và hóa chất phun khử trùng để đảm bảo công tác dập dịch được liên tục, không bị gián đoạn, đặc biệt tại các ổ dịch mới phát sinh.

Người nông dân Cao Phong đang cần sự chung tay, hỗ trợ kịp thời từ các cấp chính quyền và toàn xã hội để từng bước khôi phục sản xuất và ổn định lại cuộc sống.

Lê Chung