Số hóa “địa chỉ đỏ” để giáo dục truyền thống cách mạng

Việc ứng dụng số hóa tại các di tích, địa chỉ đỏ mở ra các trải nghiệm thú vị, cung cấp thông tin nhanh chóng, tiện ích, quảng bá hình ảnh đa chiều, thu hút đông đảo người dân, du khách, nhất là thế hệ trẻ... là bước đột phá mà công nghệ số mang lại trong công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa hiện nay.

Ứng dụng số hóa tại các di tích, địa chỉ đỏ là việc sử dụng công nghệ kỹ thuật số để bảo tồn, lưu trữ và quảng bá các giá trị lịch sử, văn hóa tại các địa điểm này. Điều này bao gồm việc tạo ra các tài liệu số, mã QR, video, và các hình thức tương tác khác để du khách và người dân có thể tiếp cận thông tin một cách dễ dàng, trực quan, sinh động. Trong đó, thanh niên Đất Tổ là lực lượng nòng cốt và sáng tạo, đi đầu trong thực hiện việc số hoá.

“Cây đa lịch sử” ở phường Âu Cơ hiện nay.

Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh (smartphone) được kết nối internet, ngay sau khi quét mã QR Code, người dân và du khách có thể dễ dàng tìm hiểu thông tin giới thiệu, quảng bá về địa điểm tương ứng với mỗi mã QR được quét trên website https://www.ditichphutho.vn. Đến nay, đã có nhiều di tích lịch sử cách mạng, địa chỉ đỏ được chuyển đổi số như: Đền Mẫu Âu Cơ; Căn cứ Tiên Động; Căn cứ Tôn Sơn Mộ Xuân; Đền Du Yến; Đình Đào Xá; Nhà lưu niệm Bác Hồ, huyện Lâm Thao (cũ); “Cây đa lịch sử”, thị xã Phú Thọ (cũ)...

Tại thị xã Phú Thọ (cũ), nơi con người tụ cư từ buổi bình minh của lịch sử dân tộc. Trong dòng lịch sử hàng ngàn năm chiến đấu và xây dựng quê hương, chặng đường hơn một thế kỷ qua chính là sự tiếp nối và phát triển ở một tầm cao của những nỗ lực và ý chí vươn lên không ngừng của người dân nơi đây, tạo nên những chuyển biến cơ bản, toàn diện trên mảnh đất này.

Gắn mã QR Code tại di tích “Cây đa lịch sử”.

Với tên gọi “Cây đa lịch sử” là “nhân chứng” chứng kiến những thời khắc thiêng liêng nhất của thị xã Phú Thọ (cũ) anh hùng. Trong ngày Quốc tế lao động 1/5/1940, lần đầu tiên lá cờ đỏ búa liềm xuất hiện ở thị xã được cắm trên Cây đa lịch sử, truyền đơn cách mạng được rải trên các phố đánh dấu một bước chuyển mình mới trong phong trào đấu tranh của Nhân dân nơi đây. Đó là những chứng tích anh hùng của một thời toàn dân hướng về cách mạng, theo Đảng đấu tranh giành chính quyền. Ngày 25/8/1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhân dân thị xã (trước đây) đã khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi, đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử.

Ông Nguyễn Đức Thịnh - phường Âu Cơ cho biết: “Cây đa lịch sử” ở đây có hàng trăm năm, đã chứng kiến biết bao thăng trầm của thị xã những năm kháng chiến gian khổ. Tôi cũng là người may mắn được chứng kiến những thời khắc đó. Chính vì những ý nghĩa trọng đại đó, các cấp, các ngành trên địa bàn phối hợp với Đoàn thanh niên triển khai việc số hoá ở “Cây đa lịch sử” - đây được coi là địa chỉ đỏ của các tầng lớp Nhân dân ở mảnh đất anh hùng giàu truyền thống này. Đó là một việc làm có ý nghĩa rất thiết thực với người dân và là nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ”.

Ông Nguyễn Đức Thịnh - phường Âu Cơ hồi tưởng, tự hào về những ký ức nơi “Cây đa lịch sử” chứng kiến bao thăng trầm đổi thay của thị xã anh hùng.

Để nhằm giới thiệu, quảng bá những giá trị lịch sử của “Cây đa lịch sử” ở phường Âu Cơ hiện nay, năm 2024, Đoàn thanh niên (thị xã trước đây) đã thực hiện công trình thanh niên “Tuổi trẻ Đất Tổ chuyển đổi số di tích lịch sử, văn hóa, địa chỉ đỏ”, gắn mã QR Code tại di tích này. Công trình được xây dựng dựa trên tích hợp hình ảnh, thông tin giới thiệu về di tích trong mã QR Code. Khi người dân, khách du lịch đến tham quan, sử dụng điện thoại thông minh quét mã QR Code sẽ được dẫn đến website: https://www.ditichphutho.vn với những thông tin đầy đủ về “Cây đa lịch sử”. Thông qua đó, nhằm góp phần giữ gìn, phát huy và quảng bá các di tích lịch sử tại địa phương.

Chùa Trò đã được số hoá thông qua việc quét mã QR.

Hay như tại chùa Trò, xã Cát Trù (nay là xã Hùng Việt mới) là một di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh, có ý nghĩa hết sức quan trọng, giúp lưu giữ những cứ liệu lịch sử về nơi diễn ra Đại hội Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ I; là một địa điểm tham quan du lịch có tác dụng giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ về tinh thần đấu tranh bảo vệ độc lập, tự do của dân tộc ta. Vì vậy, để lưu giữ và bảo tồn chùa Trò, chính quyền địa phương, đặc biệt là Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thông huyện Cẩm Khê (cũ) đã phối hợp thực hiện việc số hoá làm mã QR về di tích lịch sử chùa Trò và gắn lên Cổng thông tin điện tử của địa phương để người dân khi không có điều kiện đến thăm quan di tích, hoặc khi đến di tích không có người hướng dẫn, thuyết minh thì có thể tự quét mã để tìm hiểu thông tin.

Thông qua đó, mọi người dân có thể tìm hiểu di tích nhanh, tiện lợi, đầy đủ thông tin, góp phần giới thiệu, quảng bá rộng rãi, giáo dục truyền thống về di tích lịch sử cách mạng ý nghĩa này. Đồng thời giáo dục truyền thống, khơi dậy niềm tự hào, tình yêu quê hương, đất nước cho người dân địa phương và du khách.

Số hóa là một giải pháp hiệu quả để bảo tồn, phát huy giá trị các di tích, địa chỉ đỏ, đồng thời góp phần giáo dục truyền thống và thu hút du khách. Việc ứng dụng công nghệ số hóa giúp các di tích, địa chỉ đỏ trở nên gần gũi, dễ tiếp cận hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Đinh Tú