Dịch tả lợn Châu Phi: Khẩn trương khoanh vùng, ngăn chặn lây lan

Dịch tả lợn Châu Phi (DTLCP) đang có những diễn biến phức tạp trên địa bàn tỉnh, gây thiệt hại không nhỏ cho ngành chăn nuôi và đời sống của người dân. Trước tình hình này, ngành nông nghiệp và các địa phương đã và đang triển khai quyết liệt các giải pháp nhằm kiểm soát, khoanh vùng, xử lý dứt điểm các ổ dịch.

Gia tăng các ổ dịch

Tại xã Hy Cương, gia đình ông Triệu Văn Hoan hiện đang chăn nuôi gần 40 con lợn. Trước nguy cơ dịch bệnh có thể xâm nhập, gia đình ông đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng dịch như: Phun thuốc tiêu độc khử trùng chuồng trại, rắc vôi bột xung quanh khu vực chăn nuôi, tiêm vắc xin để tăng sức đề kháng cho đàn vật nuôi. Nhờ vậy, đến thời điểm này, đàn lợn của gia đình vẫn phát triển tốt, chưa ghi nhận dấu hiệu bất thường.

Hộ gia đình ông Triệu Văn Hoan đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng DTLCP.

Tuy nhiên, ông Hoan lo lắng chia sẻ: “Tuy chính quyền xã và cơ quan chức năng đã đẩy mạnh tuyên truyền song nguy cơ dịch bệnh vẫn có thể xảy ra, nhất là dịch có thể đến rất nhanh, chỉ sau vài ngày là không kịp trở tay”.

Trong thời gian qua, việc thu gom, giết mổ lợn mắc bệnh DTLCP đã được phát hiện, xử lý tại nhiều nơi, cho thấy, bệnh DTLCP đã phát tán tại nhiều tỉnh, thành. Diễn biến thời tiết tiếp tục phức tạp, chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ lệ cao, khó kiểm soát chặt chẽ các biện pháp an toàn sinh học.

Dự báo trong thời gian tới, bệnh DTLCP có nguy cơ cao lây lan rộng trên địa bàn, nhất là tại các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, không áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học.

Theo Báo cáo nhanh của Chi Cục Chăn nuôi và Thú y, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, từ đầu năm đến nay, bệnh DTLCP tại đã xảy ra tại 13 xã: Yên Thủy, Yên Trị, Cao Sơn, Mai Châu, Pà Cò, Kim Bôi, Hợp Kim, Cao Dương, Thung Nai, Tiền Phong, Lạc Sơn, Xuân Đài, Trạm Thản. Tổng số hộ có lợn mắc bệnh là 135 hộ; ốm, chết, tiêu hủy 558 con. Hiện tại, toàn tỉnh còn 11 xã có dịch chưa qua 21 ngày gồm: Yên Thủy, Yên Trị, Mai Châu, Pà Cò, Kim Bôi, Hợp Kim, Cao Dương, Thung Nai, Tiền Phong, Trạm Thản (Xuân Đài, Cao Sơn đã hết dịch).

Từ ngày 1/7 đến ngày 11/7/2025, trên địa bản tỉnh bệnh DTLCP đã xảy ra tại 5 xã: Thung Nai, Cao Dương, Tiền Phong, Lạc Sơn, Trạm Thản. Tổng số hộ có lợn bệnh là 15 hộ. Tổng số lợn ốm, chết, tiêu hủy là 106 con.

Virus bệnh DTLCP lưu hành rộng khắp tại các địa phương khi các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ không đáp ứng được các điều kiện chăn nuôi an toàn sinh học sẽ dẫn đến nguy cơ rất cao lây lan bệnh DTLCP trên địa bàn.

Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp không chỉ ảnh hưởng đến chăn nuôi tại các địa phương mà còn tiềm ẩn nguy cơ lây lan rộng do hoạt động vận chuyển, buôn bán lợn không rõ nguồn gốc. Thực tế, lực lượng chức năng đã liên tiếp phát hiện các vụ vận chuyển lợn nghi nhiễm DTLCP trên địa bàn tỉnh.

Trước tình hình trên, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành văn bản số 2016/SNNMT-CNTYTS ngày 8/7/2025 về việc tổ chức triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống bệnh DTLCP; Văn bản số 01/HD-SNNMT ngày 10/7/2025 hướng dẫn tạm thời tổ chức thực hiện xử lý ổ dịch bệnh động vật trên cạn; thành lập 2 Đoàn kiểm tra thực hiện kiểm tra phòng chống dịch bệnh tại các địa phương; tham mưu cấp 60 lít hóa chất khử trùng từ nguồn dự trữ của tỉnh cho xã Trạm Thản thực hiện khử trùng tiêu độc môi trường chăn nuôi.

Khẩn trương khoanh vùng, ngăn chặn lây lan

Trao đổi về giải pháp chuyên môn, đồng chí Hoàng Mạnh Thông - Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh cho biết: “Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục giám sát lâm sàng và giám sát lưu hành virus thông qua hệ thống lấy mẫu, xét nghiệm. Khi khoanh vùng được khu vực có nguy cơ mắc dịch cao, sẽ triển khai giải pháp trọng tâm, từ đó tham mưu với UBND tỉnh cấp vắc xin miễn phí để tổ chức tiêm phòng kịp thời, hạn chế lây lan”.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đã chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo tới các sở, ban, ngành, các xã, phường, thị trấn, yêu cầu phối hợp đồng bộ trong phòng, chống DTLCP. Trong đó, tập trung vào việc ngăn chặn xuất, bán, vận chuyển lợn ốm, bệnh ra vào địa bàn tỉnh; thành lập các tổ công tác về cơ sở hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, tổ chức tái đàn có kiểm soát.

Đồng chí Hoàng Mạnh Thông cũng nhấn mạnh, đối với các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ, không đảm bảo an toàn sinh học hoặc không chủ động được con giống, ngành chức năng không khuyến khích người dân tái đàn trong thời điểm hiện tại. Các hộ chăn nuôi cần duy trì nghiêm túc công tác tiêu độc, khử trùng chuồng trại hàng ngày; theo dõi sức khỏe đàn lợn sát sao và khi phát hiện dấu hiệu nghi mắc bệnh, phải kịp thời cách ly và báo cho cơ quan thú y để xử lý đồng bộ.

Lực lượng chức năng tiến hành tiêu hủy lợn mắc DTLCP tại xã Phú Khê.

Chi cục Chăn nuôi và Thú y được giao nhiệm vụ giám sát, lấy mẫu, xử lý kịp thời các ổ dịch; phối hợp các lực lượng chức năng kiểm soát chăn nuôi, vận chuyển, giết mổ, kinh doanh sản phẩm từ lợn; xử lý nghiêm vi phạm.

DTLCP là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi. Tuy nhiên, đây là bệnh không lây sang người. Do đó, người dân cần bình tĩnh, không hoang mang, không tẩy chay tiêu dùng các sản phẩm thịt lợn an toàn, có nguồn gốc rõ ràng, được chế biến hợp vệ sinh.

Đối với các cơ sở chăn nuôi lợn, cần thực hiện nghiêm túc 5 không: Không giấu dịch; không mua bán, vận chuyển lợn bệnh, lợn chết; không giết mổ, tiêu thụ thịt lợn bệnh, lợn chết; không vứt xác lợn chết ra môi trường; không sử dụng thức ăn thừa chưa qua xử lý nhiệt để chăn nuôi lợn.

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh, sự chủ động từ phía người dân, cùng với sự vào cuộc khẩn trương, trách nhiệm của các cấp, ngành là yếu tố then chốt để kiểm soát hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại và khôi phục hoạt động chăn nuôi bền vững trong thời gian tới.

Bảo Thoa