Homestay - Đánh thức bản Mường vùng khó khăn Ngọc Sơn

Trước đây, cuộc sống của người dân xã Ngọc Sơn chủ yếu dựa vào nông nghiệp: Trồng rừng, trồng lúa và chăn nuôi. Đường xá đi lại khó khăn gây trở ngại lớn đến phát triển kinh tế nên tỷ lệ hộ nghèo cao. Tuy nhiên, thiên nhiên ban tặng cho xã thác Mu hoang sơ và văn hóa Mường độc đáo. Tận dụng lợi thế này, chính quyền địa phương và người dân đã quyết định khai thác mô hình homestay để phát triển kinh tế. Người dân địa phương đã biến những ngôi nhà truyền thống thành nơi nghỉ dưỡng hấp dẫn cho du khách, đặc biệt là với du khách nước ngoài. Các hộ gia đình gần thác Mu đầu tư xây dựng nhà cửa, hạ tầng làm homestay. Từ khai thác du lịch đã tạo việc làm, thu nhập cho người dân.

Từ làm nông nghiệp, bà Quách Thị Thức ở xã Ngọc Sơn làm du lịch phục vụ khách cho nguồn thu nhập ổn định

Là người đầu tiên làm homestay ở Ngọc Sơn, chị Quách Thị Thức ở xóm Mu Khướng cho biết: Thời gian đầu nhiều bỡ ngỡ, nhưng được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, người dân đã dần thích ứng. Sau khi được đi tập huấn, gia đình tôi biết cách bảo vệ môi trường, di chuyển chuồng nuôi nhốt gia súc ra xa nhà, sửa sang con đường vào nhà. Khách đến nghỉ tại gia đình tôi có những nhận xét rất tốt. Ngoài ăn uống, ngủ nghỉ tôi còn thường xuyên đón khách nước ngoài đi dã ngoại tham quan, trải nghiệm cảnh quan địa phương. Khách đến nhà tôi đều nói rằng họ rất thích văn hóa, con người, phong cảnh ở đây. Họ cảm thấy thích thú vì ở đây cái gì cũng tự nhiên. Gia đình tôi có 3 nhà với sức chứa khoảng 50 khách. Với mô hình này đã tạo việc làm cho 5 người trong gia đình có thu nhập ổn định. Nhiều gia đình khác thấy nhà tôi có thu nhập nên cũng làm theo.

Nhận thấy việc làm dịch vụ homestay đem lại hiệu quả kinh tế cao, cải thiện đời sống của gia đình, đến nay, có 5 hộ dân của xóm Mu Khướng mạnh dạn vay vốn để để cải tạo, sửa sang lại nhà với kiến trúc phù hợp với tự nhiên thu hút nhiều du khách. Cũng từ hoạt động kinh doanh homestay nhiều hộ dân có việc làm và thu nhập ổn định.

Từ ngày có khách du lịch đến Ngọc Sơn, bà Bùi Thị Năng nuôi cá đặc sản Dầm Xanh bán được giá cao.

Chị Đặng Thị Hoài, một du khách ở Đông Anh, Hà Nội lần đầu lên Ngọc Sơn cho biết: Chúng tôi đến đây ngoài tận hưởng thác Mu còn nguyên sơ còn được tận hưởng nét văn hóa, phong tục tập quán của người Mường xưa. Qua mô hình du lịch cộng đồng này giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của bà con mình đến du khách bốn phương, đa số là khách nước ngoài. Khách nghỉ tại bản có thể cùng dân bản đi bắt cá suối, lên rừng hái rau, trồng cây, cấy lúa... rồi tối về chế biến thành những món ăn ngon theo ẩm thực của bà con nơi đây. Từ những mô hình du lịch cộng đồng đã tạo việc làm, tạo thêm sinh kế cho người dân vùng cao. Họ đã có thể tự tin giới thiệu với du khách những nét độc đáo về văn hóa và tình yêu quê hương, bản làng của mình.

Du lịch cộng đồng phát triển tạo cơ hội để sản phẩm hàng hóa của bà con được nhiều người biết đến, mở ra cơ hội phát triển cho ngành sản xuất chế biến nông sản và sản phẩm truyền thống của dân tộc mình. Bà Bùi Thị Năng ở xóm Sát cho biết: Ngày xưa, bà con muốn bán nông sản thì phải đem ra tận ngoài chợ nhưng bây giờ có khách du lịch đến tham quan, nghỉ dưỡng tại bản thì chúng tôi có thể bán hàng ngay tại nhà, hiệu quả kinh tế sẽ cao hơn đem ra chợ bán...

Từ những mô hình homestay, đời sống bà con vùng sâu, xa nơi đây đã thay đổi với nhiều nguồn thu nhập đa dạng. Nhiều người không phải đi làm ăn xa.

Việt Lâm