Dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì nguyện vọng của cử tri

Kỳ 2: Từ kiến nghị đến nghị trường

Từ kiến nghị của cử tri đến nghị trường Quốc hội là một quá trình xuyên suốt, nơi tiếng nói của người dân được các Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) lắng nghe, tổng hợp qua các buổi tiếp xúc cử tri, qua những lần đi cơ sở sau đó chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền để giải quyết, thể hiện qua báo cáo tại các kỳ họp, thậm chí là được cụ thể hóa thành các luật, nghị quyết, giải pháp chính sách. Sau mỗi nghị quyết là tinh thần đổi mới dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm đáp lại niềm tin của Nhân dân gửi gắm vào Quốc hội, đưa ý chí và nguyện vọng của Nhân dân vào chương trình hành động của Quốc hội, góp phần xây dựng đất nước. Với phương châm hành động “Nghe dân nói - Nói cho dân hiểu - Làm dân tin”, Đoàn ĐBQH vluôn đặt Nhân dân ở vị trí trung tâm của mọi hoạt động...

Đoàn ĐBQH tỉnh thảo luận tại tổ.

Củng cố niềm tin của cử tri

Không chỉ là những con số thống kê trong báo cáo tổng kết, hiệu quả của công tác dân nguyện tại Phú Thọ đang hiện hữu sống động qua từng vụ việc cụ thể. Khi người đại biểu thực sự xem nỗi lo của dân là nỗi lo của mình, kiên trì “đeo bám” đến cùng, thì những nút thắt pháp lý hàng thập kỷ cũng được tháo gỡ, thắp lên niềm tin vững chắc trong lòng cử tri. Hoạt động sôi nổi của Đoàn ĐBQH đã kịp thời mang tiếng nói của cử đến nghị trường, nhiều ý kiến thảo luận xác đáng, có chất lượng, được Quốc hội tiếp thu, nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật...

Trong nhiệm kỳ, các đại biểu Quốc hội tỉnh đã tham dự 19 kỳ họp của Quốc hội khoá XV (10 kỳ họp thường lệ, 9 kỳ họp bất thường). Các ĐBQH trong Đoàn đã tham dự đầy đủ các kỳ họp, đúng thời gian được triệu tập. Chấp hành nghiêm chỉnh nội quy kỳ họp. Trong các phiên thảo luận ở tổ và ở hội trường, các vị đại biểu Quốc hội luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ nghiên cứu các báo cáo, văn bản tài liệu, dự án luật để chủ động hoặc theo sự thống nhất của Đoàn chuẩn bị bằng văn bản tham gia phát biểu trực tiếp tại tổ, tại hội trường hoặc gửi ý kiến tham gia qua Đoàn thư ký kỳ họp.

Nhiệm kỳ khóa XV, đã có hơn 457 lượt ý kiến đại biểu trong Đoàn tham gia phát biểu (trong đó tham gia phát biểu tại tổ hơn 378 lượt ý kiến, thảo luận tại hội trường gần 79 lượt ý kiến). Các ý kiến phát biểu đều bám sát định hướng lãnh đạo của Đảng, phản ánh sâu sắc thực tiễn địa phương, thể hiện đầy đủ tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cử tri, với lập luận chặt chẽ, có cơ sở lý luận, khoa học và thực tiễn. Nội dung góp ý tập trung vào các dự án luật, nghị quyết quan trọng; tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước; tháo gỡ rào cản thể chế, cải cách thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp phân quyền từ Trung ương xuống địa phương; thúc đẩy kinh tế tư nhân; thực hành tiết kiệm, phòng, chống lãng phí; quản lý, sử dụng tài sản côn; ổn định kinh tế vĩ mô; tăng trưởng bền vững; chính sách giáo dục, an sinh xã hội... Nhiều ý kiến được cơ quan chủ trì ghi nhận, tiếp thu, chỉnh lý.

Bên cạnh hoạt động tham gia xây dựng pháp luật, Đoàn còn tham gia đầy đủ, trách nhiệm vào công tác giám sát tối cao, chất vấn và trả lời chất vấn, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Ngoài chương trình nghị sự chính thức của Quốc hội, Đoàn ĐBQH tỉnh còn tích cực tham gia các hoạt động bên lề kỳ họp. Các đại biểu đã tham dự đầy đủ các phiên họp của Ủy ban mà mình là thành viên, chủ động phát biểu tại các hội thảo, tọa đàm chuyên đề do Quốc hội và các cơ quan tổ chức. Thông qua việc trả lời phỏng vấn các cơ quan báo chí, các đại biểu đã thể hiện quan điểm rõ ràng về nhiều vấn đề bức xúc, thiết thực, kịp thời truyền tải đến cử tri cả nước và tỉnh nhà thông tin chính xác, chính sách mới, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội. Bên cạnh đó, Đoàn cũng tranh thủ các cuộc làm việc với lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương để đề xuất, kiến nghị, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho địa phương; thúc đẩy các chương trình, dự án quan trọng nhằm phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đoàn đã tăng cường tổ chức nhiều hoạt động tiếp xúc cử tri gắn với đổi mới, đa dạng hóa các hình thức, phương thức tiếp xúc cử tri, như kết hợp tiếp xúc cử tri theo chuyên đề, lĩnh vực, đối tượng, tiếp xúc cử tri trực tiếp, trực tuyến, kết hợp trực tiếp và trực tuyến, thu hút sự tham gia tích cực của đông đảo cử tri. Thực hiện tốt công tác tiếp công dân định kỳ. Các vị đại biểu Quốc hội trong Đoàn luôn liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, tăng cường kênh tiếp xúc, lắng nghe ý kiến phản ánh, kiến nghị của Nhân dân. Với tỷ lệ 99,2% đơn đã được cơ quan chức năng trả lời và thông báo kết quả giải quyết cho thấy tinh thần trách nhiệm của Đoàn trong theo đuổi, bám sát đến cùng nội dung kiến nghị. Bên cạnh đó, Đoàn còn tích cực tham gia vào các hoạt động an sinh xã hội, các hoạt động chính trị xã hội quốc tế, trong nước và địa phương.

Đại biểu Quốc hội Trương Quốc Huy - Bí thư Tỉnh ủy phát biểu ý kiến tại họp tổ.

Đồng chí Bùi Minh Châu - Ủy viên BCH TƯ Đảng, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh khẳng định: Đoàn ĐBQH tỉnh đã kịp thời nắm bắt tình hình tại địa phương, từ đó tham gia đóng góp nhiều ý kiến xác đáng với Quốc hội để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, các điểm nghẽn về thể chế, tạo hành lang pháp lý cho công tác thực thi pháp luật được thông suốt, hiệu quả, linh hoạt; thể hiện rõ cơ sở, chính kiến trong quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Các kiến nghị của Đoàn ĐBQH tỉnh đã tập trung vào các vấn đề thời sự, chiến lược như sửa đổi Hiến pháp, tổ chức bộ máy chính quyền, phân cấp, phân quyền, quản lý tài sản công, phát triển hạ tầng, chuyển đổi số, giáo dục, y tế, an sinh xã hội ...Qua đó, Đoàn ĐBQH tỉnh đã góp phần cùng với Quốc hội khóa XV hoàn thành khối lượng lập pháp lớn nhất trong so sánh với các nhiệm kỳ Quốc hội từ trước đến nay (sửa đổi Hiến pháp và 148 luật).

Sát sao tại nghị trường

Hầu hết ý kiến phát biểu của ĐBQH tỉnh tại kỳ họp cơ bản phản ánh tâm tư, nguyện vọng của cử tri, những vướng mắc trong quá trình triển khai, thực hiện chính sách, pháp luật và nhiều nội dung được chủ tọa kỳ họp tiếp thu. Đoàn ĐBQH tỉnh đã phát huy rõ nét vai trò đại diện, tinh thần chủ động, trách nhiệm, tham gia đầy đủ, nghiêm túc các phiên họp của Quốc hội. Các đại biểu đã dành thời gian nghiên cứu kỹ hồ sơ, nắm chắc nội dung từng dự án luật, nghị quyết và những vấn đề kinh tế xã hội trọng tâm, từ đó đưa ra các ý kiến xác đáng, có chiều sâu phân tích và cơ sở thực tiễn rõ ràng. Với cách tiếp cận thẳng thắn, lập luận chặt chẽ và kiến nghị có trọng tâm của Đoàn đã góp phần quan trọng vào thành công chung của các kỳ họp, đóng góp vào quá trình hoàn thiện các quyết sách lớn của nhiệm kỳ, tạo cơ sở vững chắc cho giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Các ý kiến của Đoàn tập trung vào những nhóm vấn đề then chốt của nhiệm kỳ, như: hoàn thiện thể chế và hệ thống pháp luật; bảo đảm quốc phòng an ninh; thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển khoa học công nghệ; hoàn thiện chính sách năng lượng; giải quyết các vấn đề kinh tế xã hội bức thiết. Đồng thời, Đoàn nhấn mạnh các chính sách an sinh, nâng cao chất lượng cuộc sống Nhân dân; quan tâm phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số; bảo vệ môi trường; bảo đảm triển khai hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026–2035. Nhiều ý kiến đóng góp của Đoàn đã được Ban soạn thảo, cơ quan thẩm tra tiếp thu. Không chỉ tham gia lập pháp, các đại biểu của Đoàn còn thực hiện tốt chức năng giám sát, một trụ cột quan trọng trong hoạt động của Quốc hội. Đoàn theo dõi sát việc giải quyết kiến nghị cử tri, kịp thời phản ánh những khó khăn, vướng mắc phát sinh từ thực tiễn địa phương; đồng thời đề xuất các giải pháp khả thi, mang tính xây dựng cao.

ĐBQH Trần Văn Tiến phát biểu ý kiến tại kỳ họp thứ 10.

Tại kỳ họp thứ 10 vừa qua, góp ý về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, ĐBQH Hoàng Đức Chính (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) cho rằng, sau khi thực hiện việc sáp nhập các đơn vị hành chính, các xã và thị trấn sau sáp nhập đều trở thành đơn vị hành chính cấp xã. Tuy nhiên, thực tiễn tại ở các địa phương từng là thị trấn trước đây lại chưa có quy định rõ ràng về định hướng phát triển theo hướng đô thị hay theo tiêu chí nông thôn mới.

Trên cơ sở tinh thần của Kết luận số 219, đại biểu Hoàng Đức Chính đề nghị Trung ương cần ban hành quy định cụ thể, rõ ràng hơn nhằm xác định định hướng phát triển cho những xã vốn có thị trấn trước đây. Việc này sẽ giúp các địa phương có cơ sở xây dựng kế hoạch phát triển phù hợp trong thời gian tới, bảo đảm hiệu quả và thống nhất trong triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia. Ngoài ra, sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, cơ cấu dân số là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) có sự thay đổi đáng kể.

Chẳng hạn, trước đây tỉnh Hòa Bình có tỷ lệ đồng bào DTTS chiếm khoảng 70%, nhưng sau khi hợp nhất với Phú Thọ và Vĩnh Phúc, tỷ lệ này tại tỉnh mới chỉ còn khoảng 27%. Vì vậy, khi xây dựng tiêu chí phân bổ vốn của Chương trình, cần ưu tiên cao hơn cho những địa bàn có đông đồng bào DTTS sinh sống. Nếu chỉ xác định mức phân bổ vốn dựa vào tiêu chí tỷ lệ DTTS tính trên toàn tỉnh sau sáp nhập thì sẽ chưa đầy đủ, chưa phản ánh đúng thực tiễn, đồng thời có thể ảnh hưởng đến tâm lý và làm giảm nguồn lực đầu tư cho những khu vực vốn trước đây có tỷ lệ đồng bào DTTS rất cao.

Qua nghiên cứu dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Đặng Bích Ngọc đánh giá, việc mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân (Điều 1) là chủ trương rất quan trọng để triển khai thực hiện các nội dung mà Bộ Chính trị đã đặt ra tại Nghị quyết 72 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Theo dự thảo, bắt đầu từ năm 2026 người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên.

Tuy nhiên, dự thảo cần quy định thật rõ ràng và cụ thể về việc khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí từ năm 2026, nhất là lộ trình và nhóm đối tượng ưu tiên. Người dân đang kỳ vọng được khám sức khỏe hàng năm, do đó cần có bước chuẩn bị kỹ lưỡng. Đại biểu Đặng Bích Ngọc cũng đề nghị, dự thảo nên quy định theo hướng phấn đấu thực hiện và hoàn thành sổ sức khỏe điện tử từ năm 2026, không đặt yêu cầu cứng, đồng thời triển khai trước ở nơi đủ điều kiện; nên đưa nhóm được ưu tiên đầu tiên khám sức khỏe định kỳ từ năm 2026 bao gồm: đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn; hộ nghèo, cận nghèo và nhóm yếu thế, nhằm bảo đảm công bằng, minh bạch trong tiếp cận dịch vụ y tế.

Nhận thức sâu sắc về niềm tin, sự kỳ vọng của cử tri tỉnh, các vị ĐBQH tỉnh luôn phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, bám sát thực tiễn, đem “hơi thở cuộc sống” vào nghị trường. Nhiều kiến nghị của cử tri Phú Thọ thuộc thẩm quyền giải quyết của Trung ương được Đoàn ĐBQH tỉnh chuyển đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ban, ngành Trung ương giải quyết. Bên cạnh đó, Đoàn ĐBQH tỉnh còn tích cực làm với các bộ, ngành, cơ quan Trung ương để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho sự phát triển của tỉnh.

Thu Hà