Người trẻ - Tài, đức - đam mê và trách nhiệm

PTO- Tuổi trẻ tài cao, sống có niềm đam mê, hoài bão, không ngại khó, ngại khổ và dám dấn thân vì mục đích chính đáng là điều đáng trân trọng. Tuy nhiên, hoài bão, niềm đam mê và tài năng ấy không chứa đựng tinh thần trách nhiệm tích cực của chế độ xã hội sản sinh, đấu tranh cho nó, nuôi dưỡng nó thì đó là niềm đam mê lạc lối, mu muội, viển vông.

Tài, đức và đam mê ở người trẻ

Sở dĩ, chúng tôi muốn đề cập đến vấn đề này là bởi mới đây, Đài Á Châu Tự Do RFA liên tiếp phát những phóng sự với nội dung nói về tự do, dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam. Đây là vấn đề không mới trong chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, phản động tiến hành ở nước ta, dù đã bị nhân dân ta vạch mặt, làm thất bại. Nhưng, điều mới ở trong các phóng sự này là đối tượng mà Đài RFA lựa chọn làm tâm điểm là những người trẻ. Những người “tự nhận” mình là có tài, có đầy ắp niềm đam mê, với những nghề nghiệp “tự phong”, tự nhận, hoặc do nhà đài phong cho như Nhà báo, Luật sư, Nhà dân chủ, Tiên sĩ trẻ, Tù nhân lương tâm... để nói về “khát khao được cống hiến cho đất nước”, bằng việc làm cụ thể là lên internet để kêu gào đấu tranh “đòi” tự do, dân chủ, nhân quyền quả là việc chúng ta đáng phải bàn để có cái nhìn thấu đáo, đầy đủ hơn, trước những cạm bẫy hiểm độc, khó lường.

Để chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề, tôi xin kể câu chuyện của mình.

Tôi, một người được không ít kẻ xấu đặt cho cái tên là Dư luận viên trên mạng xã hội bởi tôi luôn viết bài để vạch mặt chúng. Cũng chính tôi đã từng nhận được những lời đề nghị khá hấp dẫn của các đối tượng này nếu tham gia đấu tranh đòi tự do, dân chủ, nhân quyền cùng chúng. Song, khi tôi trả lời rằng, tôi đang sống trong một chế độ xã hội dân chủ thực chất, tự do thực sự và quyền con người được đặt lên cao nhất thì chúng lại đưa ra các lập luận khá mị dân rằng: Đấy không phải là tự do, dân chủ thực sự. Theo chúng, tự do, dân chủ thực sự là được làm bất cứ cái gì mình thích, kể cả những việc tiêu cực, hay sống theo lối sống nào cũng được mặc kệ lối sống ấy có ảnh hưởng đến ai hay không mới là tự do, dân chủ thì quả thực đó chỉ là lối sống buông thả, tư lợi cá nhân tầm thường.

Bây giờ, những cái tên như Nguyễn Lân Thắng, Phạm Văn Điệp, Anh Ba Sàm... không còn xa lạ với chúng ta nữa. Tôi tự đặt câu hỏi rằng, họ có tài hay không để tự trả lời họ thực sự có tài. Nếu không có tài thì họ không lôi kéo được người khác cùng phục vụ mục đích chính trị đen tối, tầm thường của mình. Song tôi lại đặt lại câu hỏi nữa, rằng họ có đức không để tự trả lời rằng, không. Bởi đạo đức cho cùng là đạo lý sống tử tế trong tổng hòa mối quan hệ xã hội trong một chuẩn mực xã hội nhất định. Thế nên, lối sống quên đi bao thế hệ cha anh mình đã đổi xương máu để giành, giữ tự do cho Tổ quốc mình để đi tìm một thứ tự do viển vông, sa đọa khác; lối sống quên đi chế độ xã hội nào đã giành lại đồng ruộng cho bố mẹ mình cày cấy, cho mình được tự do đến trường và môi trường làm việc được phát huy đầy đủ tài năng, trí tuệ; sống được tự tay mình cầm lá phiếu bầu ra người đại diện cho quyền lợi chính đáng của mình mà vẫn rêu rao mất dân chủ... thì sao gọi là tử tế cho được.

Cần tỉnh táo và sống có trách nhiệm

Từ xa xưa đến nay, thế hệ trẻ Việt Nam luôn được trang bị trình độ lý luận chính trị vững chắc, không mơ hồ, không vô cảm, sẵn sàng dấn thân, sẵn sàng hy sinh hạnh phúc riêng tư kể cả mạng sống của mình để đấu tranh cho tự do, dân chủ, hướng tới Chân, Thiện, Mỹ và những điều tốt đẹp nhất cho con người, xã hội và cộng đồng nhân loại. Đặc biệt ngày nay, thế hệ trẻ được sống trong xã hội mà họ được tự do, thỏa sức sống với niêm đam mê, cống hiến, làm giàu chính đáng cho bản thân, gia đình và xã hội của mình. Tuy nhiên, cũng không ít bạn trẻ vì những tham vọng viển vông, lười lao động, ngại rèn luyện, không có lập trường tư tường vững vàng để rồi bị kẻ xấu dụ dỗ, lôi kéo, dẫn tới vi phạm pháp luật thì thực sự đáng tiếc.

Chúng ta mong muốn được sống trong giàu sang, phú quý, hạnh phúc... đó là mong muốn chính đáng. Song, giàu sang, hạnh phúc không phải từ trên trời rơi xuống mà được xây dựng từ sự lao động, sáng tạo không mệt mỏi. Sự sáng tạo, lao động hết mình chỉ đạt được kết quả khi chúng ta biết tuân theo quy luật, nguyên tắc phát triển của thể chế xã hội nhất định quy định. Đó là chủ trương, đường lối lãnh đạo của Đảng đã được cụ thể hóa bằng Hiến pháp, pháp luật.

Từ thực tiễn hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đúc kết “Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó, ngược lại, có tài mà không có đức là người vô dụng”. Trong lịch sử hình thành và phát triển của xã hội loài người, nhân loại đã có những đúc kết quý báu, ấy là tài năng chỉ có được từ quá trình lao động tích cực, chính đáng không mệt mỏi. Thế nên, sẽ là mông muội, viển vông nếu mong đợi sự giàu sang, hạnh phúc trong lười biếng; sẽ là ích kỷ, tha hóa nếu coi tự do là sống không cần tôn trọng, tuân theo trật tự xã hội nơi mình đang sống và sẽ tự mình đánh mất quyền con người của mình nếu không tự khép mình vào khuôn khổ, sống chỉ vì cá nhân mình, coi thường mạng sống người khác, không tuân theo quy luật khách quan, lịch sử trong mực thước quan hệ xã hội nơi mình đang sống.

Tôi luôn nhớ về những câu thơ của Nhà thơ Đỗ Trung Quân ở thuở mới tới trường rằng... Quê hương là gì hả mẹ/ Mà cô giáo dạy phải yêu/ Quê hương là gì hả mẹ/ Đi xa ai cũng nhớ nhiều... và chính nỗi nhớ ấy, đã cho tôi hiểu thấu đáo hơn về tình yêu quê hương, đất nước. Tôi cho rằng, yêu quê hương đất nước chỉ bằng lời nói không thôi là tình yêu sáo rỗng. Đó phải bắt nguồn từ việc làm cụ thể dù nhỏ để góp sức dựng xây. Tất nhiên, sẽ là viển vông và có tội với chính quê hương, xứ sở và những người thân yêu của mình nếu tình yêu và việc làm ấy không chứa đựng trách nhiệm công dân trên tinh thần xây dựng, và lòng yêu thương con người trong trật tự xã hội, thể chế chính trị đã đấu tranh, gìn giữ và dựng xây nền tự do, độc lập, dân chủ thực chất mà chỉ có chế độ xã hội chủ nghĩa, con đường mà Đảng, Bác Hồ kính yêu lãnh đạo nhân dân ta đã sáng suốt lựa chọn, đi theo.

Ngô Tiến Mạnh