Kỷ niệm 70 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024)

Quân dân Phú Thọ góp sức làm nên thiên sử vàng Điện Biên Phủ

Thua đau trên các mặt trận, Pháp đã cử tướng Na Va – Tham mưu trưởng lục quân khối Bắc Đại Tây Dương làm Tổng chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp tại Đông Dương và chuẩn y kế hoạch của Na Va giải quyết vấn đề Đông Dương chỉ gọn trong 18 tháng. Pháp hy vọng co cụm tại cánh đồng Điện Biên rộng lớn để xây dựng thành tập đoàn cứ điểm quân sự mạnh, pháo đài bất khả xâm phạm.

Dân công vận chuyển lương thực, vũ khí, đạn dược phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ (Ảnh: Tư liệu)

Nắm rõ âm mưu của địch, Bộ Chính trị đã quyết định mở cuộc tấn công chiến lược Đông Xuân 1953-1954, bẻ gãy kế hoạch Na Va. Ngày 6/12/1953 Bộ Chính trị và Hồ Chủ Tịch đã họp thông qua phương án tác chiến của Tổng Quân uỷ mở chiến dịch Điện Biên, đây là trận đánh quyết thắng mang tính chiến lược giữa ta và quân đội viễn chinh Pháp. Sau thời gian chuẩn bị các điều kiện cho chiến dịch, đúng 17 giờ ngày 13/3/1954 ta nổ súng tấn công tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

Với vị trí chiến lược quan trọng và là hậu phương lớn của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, thực hiện nhiệm vụ của Bộ Chính trị giao, Tỉnh uỷ Phú Thọ đã tập trung sự lãnh đạo, chỉ đạo các cấp uỷ đảng, chính quyền và lực lượng vũ trang chủ động đối phó với các tình huống sẵn sàng chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Ngày 19/8/1953 Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã ban hành Nghị quyết số 348-QN/PT thành lập “Hội đồng cung cấp mặt trận” của tỉnh nhằm huy động tối đa nhân tài, vật lực cho tiền tuyến, đảm bảo thông suốt giao thông các tuyến đường ra mặt trận.

Để góp phần đảm bảo cho chiến dịch Điện Biên thắng lợi, Liên khu ủy Việt Bắc chỉ thị cho Đảng bộ và nhân dân tỉnh Phú Thọ vừa chiến đấu vừa “bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ cung cấp về lương thực, dân công, phương tiện cho chiến dịch theo nhiệm vụ và kế hoạch của Hội đồng cung cấp khu đã giao”. Chấp hành nghiêm chỉ chị của trên, Đảng bộ tỉnh vừa tổ chức tốt lực lượng chiến đấu ở địa phương, vừa huy động ở mức cao nhất sức người, sức của cho chiến dịch lịch sử này. Với tinh thần “Tất cả cho tiền tuyến - tất cả để chiến thắng”, từ đầu năm 1954, Đảng bộ và nhân dân Phú Thọ đã động viên 1.434 thanh niên lên đường nhập ngũ, bổ sung cho bộ đội chủ lực và bộ đội địa phương, vượt mức liên khu giao 200 người. Từ trung tuần tháng 2 năm 1954, hàng chục nghìn dân công Phú Thọ cùng với dân công các tỉnh hậu phương đã rầm rập hướng ra tiền tuyến.

Mặc dù gặp muôn vàn khó khăn do thời tiết khắc nghiệt và do địch đánh phá ác liệt, nhưng từng đoàn xe thồ, xe trâu và từng đoàn thuyền lớn, nhỏ của nhân dân Phú Thọ vẫn vượt lên phía trước, hướng tới chiến trường. Hàng chục nghìn anh chị em dân công, thanh niên Phú Thọ không quản ngại hy sinh, gian khổ, ngày đêm băng rừng, trèo đèo, lội suối mở đường, vận chuyển lương thực, đạn dược ra mặt trận tiếp tế cho bộ đội giết giặc. Để phục vụ tốt chiến dịch lịch sử này, Tỉnh ủy Phú Thọ đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc thực hiện các nhiệm vụ của Trung ương giao. Tỉnh đã phân công, giao nhiệm vụ cho 17 đồng chí là huyện ủy viên, 20 đồng chí cán bộ cơ quan quân sự và 70 cán bộ xã trực tiếp tổ chức, động viên, chỉ huy lực lượng dân công.

Để tăng nhanh khả năng vận chuyển từ hậu phương ra mặt trận, tỉnh Phú Thọ đã huy động 69.335 người trực tiếp phục vụ chiến dịch, trong đó có 19.333 người là dân công hỏa tuyến (vượt mức 343 người). Tổng số dân công vận chuyển gạo và tham gia các nhiệm vụ phục vụ chiến dịch là 261.500 người (trong đó số dân công trực tiếp phục vụ toàn chiến dịch là: 113.337 người). Trong đợt phục vụ chiến dịch này đã xuất hiện những tấm gương cảm động như cụ Trần Văn Thiện, 64 tuổi ở xã Võ Lao (Thanh Ba), mặc dù tuổi cao nhưng vẫn nhiệt tình cùng con gái, con dâu đi phục vụ chiến dịch. Cụ nói “nhờ ơn Đảng, Chính phủ, Bác Hồ, tôi nay có ruộng cày, có áo mặc, cơm ăn thì phải cho tôi đi phục vụ bộ đội...”.

Trong suốt thời gian chiến dịch, tỉnh Phú Thọ đã huy động 1.087 chiếc xe đạp thồ, 3.137 thuyền vận tải lương thực, vũ khí trên các dòng sông và 80 xe trâu, xe tham gia phục vụ tiền tuyến. Trong số anh, chị, em đi dân công phục vụ chiến dịch, có nhiều người đã anh dũng hy sinh. Mặc dù lương thực, thực phẩm trong nhân dân còn thiếu thốn, khó khăn, nhưng với tinh thần tất cả cho chiến thắng, nhân dân Phú Thọ đã đóng góp 4.318 tấn gạo, bằng một phần ba tổng số gạo của cả chiến dịch, 4.149 con trâu, bò và 334.141 tấn thịt lợn, 141 tấn đỗ, lạc, vừng, 31.100 kg đường. Khi chiến dịch Điện Biên Phủ mở màn, tỉnh đã cử đoàn đại biểu mang các tặng phẩm như quần, áo ấm, chăn bông trị giá 5 triệu đồng lên mặt trận để tặng chiến sĩ. Phụ nữ Phú Thọ đã gửi 208.515 bức thư động viên anh, chị em dân công ngày đêm Phú Thọ chiến dịch. Nhân dân trong tỉnh còn giúp đỡ các gia đình có người ra mặt trân 13.800 ngày công cày cấy trên đồng ruộng để bảo đảm cho mùa vụ thắng lợi.

Chiều ngày 7/5/1954, một chiều hè lịch sử, Cờ quyết chiến quyết thắng của quân đội ta phấp phới tung bay trên nóc hầm chỉ huy sở của địch. Sau 55 ngày đêm “khoét núi ngủ hầm, mưa dầm cơm vắt”, ta đã toàn thắng trận Điện Biên Phủ. Tướng Đờ Cát - chỉ huy quân đội viễn chinh Pháp tại tập đoàn cứ điểm Điên Biên Phủ đã kéo cờ trắng xin đầu hàng.

Trong 9 năm kháng chiến, quân và dân Phú Thọ đã tiêu diệt và bắt sống hàng nghìn tên địch. Nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã đóng góp hàng trăm tấn lương thực thực phẩm, huy động trên một triệu lượt dân công với trên 22 triệu ngày công phục vụ chiến dịch. Gần 12.000 thanh niên gia nhập quân đội, gần 3.000 chiến sỹ đã anh dũng hy sinh; gần 9.000 người là thương binh, bệnh binh.

Chiến dịch Điện biên Phủ toàn thắng đã buộc thực dân Pháp phải ký kết hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Đông Dương. Cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm chống thực dân Pháp của dân tộc ta đã hoàn toàn thắng lợi. Chiến thắng Điện Biên lập nên một thiên sử vàng tô thắm thêm truyền thống yêu nước của dân tộc ta, khẳng định đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn và nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh nhân dân tài tình của Đảng và Hồ Chủ Tịch. Trong đó nhiệt huyết, mồ hôi, nước mắt, xương máu của quân và dân Phú Thọ trong chiến dịch đã góp phần cùng quân và dân cả nước làm nên chiến thắng Ðiện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Thăng Long