Tìm lại ký ức một chiến công đặc biệt xuất sắc của lực lượng Công an trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ

Dưới sự dẫn đường của Trung tá Bùi Như Bình và Đại úy Ngô Thùy Linh, cán bộ Công an xã Tân Lạc, tỉnh Phú Thọ, cùng anh Quách Văn Thường, Trưởng xóm Bục (xã Tử Nê cũ) nay là xã Tân Lạc, chúng tôi tìm gặp nhân chứng trực tiếp của trận vây bắt toán biệt kích nhảy dù năm 1962. Đó là ông Bùi Văn Chằm, 84 tuổi, sống ngay dưới chân núi nơi diễn ra sự kiện.

Trong trí nhớ của mình, ông Chằm bảo: Khi ấy, tôi mới 21 tuổi. Hôm đó, 2 bố con ông đang ở lều trên “chuộn” - trại sản xuất của gia đình ở Bưa Kiêng thì có một người lạ tìm đến xin ăn và nước uống. Từ trước đó, người dân trong vùng đã được thông tin có nhóm biệt kích nhảy dù xuống địa bàn nên cả 2 bố con lập tức cảnh giác.

Ông ra tín hiệu để bố hiểu rồi lặng lẽ đi báo cho lực lượng truy bắt. Còn bố ông, cụ Bùi Văn Chút thì tìm mọi cách giữ chân kẻ khả nghi bằng những câu chuyện không đầu không cuối của những người đàn ông. Cho đến khi ông Chằm trở về thì gặp chính đối tượng khả nghi đang bị lực lượng Công an dẫn giải. Sau ông mới biết đó chính là tên biệt kích có tên là Bùi Văn Hiến, quê ở Tân Lạc.

Ông Bùi Văn Chằm hào hứng kể lại chuyện bắt toán biệt kích khu chúng nhảy dù xuống xóm Bục năm 1962.

Trong trí nhớ của ông Chằm thì Bưa Kiêng thuộc xóm Bục khi ấy là vùng rừng núi rậm rạp, cây cổ thụ ken dày đến mức ánh sáng mặt trời khó lọt qua. Đây cũng là nơi “chúa sơn lâm” chọn làm lãnh địa. Nhiều thú dữ trú ngụ, ít ai dám đặt chân tới. Chỉ những người khỏe mạnh, bạo gan như bố con ông Chằm mới dám vào đây trồng trọt, làm nương. Chính địa hình hiểm trở ấy vừa là lợi thế ẩn náu của biệt kích, vừa là thách thức cho lực lượng truy bắt.

Trong câu chuyện, chúng tôi được trao đổi với trung tá Bùi Như Bình vốn là một sỹ quan an ninh của Công an huyện Tân Lạc (cũ), nay là cán bộ Công an xã Tân Lạc phụ trách lĩnh vực an ninh. Vốn là người hay nghiên cứu lịch sử về ngành Công an, anh cho biết: theo tài liệu lịch sử của Bộ Công an ghi lại thì vụ bắt toán gián điệp biệt kích ở Tân Lạc năm 1962 là một chiến công đặc biệt trong thời kỳ chống Mỹ của lực lượng Công an.

Theo đó, vào đầu những năm 1960, Mỹ đẩy mạnh “chiến tranh đặc biệt” ở miền Nam, đồng thời tung nhiều toán biệt kích ra miền Bắc để phá hoại, móc nối với phần tử phản động, chờ thời cơ cướp chính quyền.

Đêm 20/2/1962, một toán gồm 5 tên bí mật nhảy dù xuống Bưa Kiêng, xã Tử Nê. Tin tình báo nhanh chóng được báo về Trung ương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu Hữu Ngạn, Tỉnh ủy Hòa Bình và các lực lượng đóng trên địa bàn.

Dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ban Giám đốc Công an tỉnh, lực lượng an ninh, dân quân địa phương lập tức triển khai bao vây, truy lùng. Thực hiện mật lệnh từ trên, rạng sáng 21/2/1962, các mũi truy kích đã từng bước tiếp cận vị trí ẩn náu của địch.

Đến 6 giờ sáng, tên đầu tiên bị bắt là Bùi Văn Tư (bí số Europa 5, quê Cao Phong). Hai giờ sau, ta bắt thêm Bùi Văn Hiến (bí số Europa 4, quê Tân Lạc) khi hắn đang ở lều trại của bố con ông Chằm.

Đến 13 giờ, tên Bùi Văn Út (bí số Europa 3, quê xóm Khang, Tân Lạc) sa lưới. Trưa 22/2, tiếp tục bắt Bùi Văn Soạn (bí số Europa 2, quê Thượng Cốc). Cuối cùng, vào chiều ngày 23/2, tên trưởng nhóm Quách Rả (bí số Europa 1, quê Lạc Sơn) bị bắt khi đang tìm đường thoát thân.

Như vậy, chỉ trong vòng 72 giờ, toàn bộ toán biệt kích bị bắt gọn. Tang vật thu giữ gồm 5 khẩu súng ngắn, 2 khẩu tiểu liên, 1 la bàn, thiết bị điện đài cùng mật mã, 2 bản đồ và 2 kiện hàng lương thực, thuốc men.

Anh Quách Văn Thường, Trưởng xóm Bục chỉ về phía Bưa Kiêng, nơi diễn ra trận truy bắt toán biệt kích mang mật danh Europa cách đây 63 năm được xem là một chiến công đặc biệt của lực lượng Công an trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Ông Chằm kể, những ngày đó, dân xóm Bục và các xã lân cận ai cũng vừa hồi hộp, vừa căng thẳng. Ban ngày, tiếng loa của xã vang khắp bản kêu gọi cảnh giác, hỗ trợ lực lượng truy bắt; ban đêm, ánh đuốc bập bùng len lỏi trong rừng. Khi các đối tượng bị bắt, áp giải về trụ sở xã, ai cũng hò reo phấn khởi.

Chiến công ở Bưa Kiêng không chỉ chặn đứng âm mưu phá hoại ở Tân Lạc, mà còn góp phần để Bộ Công an, Bộ Quốc phòng hoàn thiện phương án đấu tranh chống biệt kích. Từ thành công này, lực lượng công an miền Bắc chủ động tổ chức đón bắt nhiều vụ xâm nhập, tiêu biểu như vụ phá tổ chức gián điệp KN83 ở công trình thủy điện Hòa Bình, triệt phá tổ chức phản động H591, làm thất bại âm mưu của “Đại Việt duy dân”...

Nhắc lại ký ức 63 năm trước, ông Chằm trầm ngâm: Lúc đó mình còn trẻ, chỉ nghĩ đơn giản là bảo vệ bản làng. Giờ mới thấy, đó là may mắn lớn của mình, khi được góp một phần nhỏ vào chiến công chung của đất nước.

Còn đối với những người như trung tá Bùi Như Bình, đại úy Ngô Thùy Linh hay với bất kể ai khi khoác lên mình bộ quân phục Công an nhân dân, thì chiến công này vẫn mãi là một niềm tự hào; là điểm tựa để lực lượng Công an vùng đất Mường Bi tiếp bước, lập thêm nhiều chiến công mới trên mặt trận đấu tranh phòng chống tội phạm, giữ gìn sự bình yên cho nhân dân...

Mạnh Hùng