Xã Vĩnh Thành - Mạch nguồn cách mạng chảy trong những ngôi nhà “pháo đài”

Trong cuộc trường kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, giữa muôn vàn hiểm nguy, đã có những ngôi nhà bình dị trở thành “pháo đài” chở che cho cách mạng. Ở xã Vĩnh Thành, tỉnh Phú Thọ, những gia đình như cụ Nguyễn Kiến, Nguyễn Tráng, Nguyễn Văn Thường... đã trở thành những “địa chỉ đỏ”, nơi mạch nguồn cách mạng âm thầm chảy, hun đúc tinh thần yêu nước qua nhiều thế hệ.

Nhắc đến xã Vĩnh Thành, tỉnh Phú Thọ, người dân nơi đây vẫn luôn tự hào về một quá khứ hào hùng, nơi những ngôi nhà mái ngói, tường đất đã trở thành chứng nhân lịch sử. Đó không chỉ là nơi sinh sống, mà còn là căn cứ, là điểm tựa vững chắc cho các hoạt động của quân và dân ta trong suốt thời kỳ chiến tranh ác liệt.

Ngôi nhà nhỏ của cụ Nguyễn Kiến từng là cơ sở của Xứ ủy Bác Kỳ và Ban cán sự tỉnh Vĩnh Yên, Phúc Yên– khu Đ, từ năm 1932 -1942...

Những câu chuyện về những ngôi nhà “pháo đài” ở Vĩnh Thành là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh của lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và ý chí kiên cường của nhân dân Việt Nam.

Những câu chuyện còn mãi với thời gian

Những năm 1932-1945, ngôi nhà nhỏ của cụ Nguyễn Kiến trở thành một trạm liên lạc bí mật. Cụ Đặng Thị Nam, con dâu cụ Nguyễn Kiến, dù đã bước sang tuổi 91, nhưng ký ức về những ngày gian khó vẫn còn vẹn nguyên. Bà kể: “Khi đó, bên ngoài là bóng tối và sự lùng sục ráo riết của kẻ thù, bên trong là vòng tay chở che của cả gia đình tôi. Tôi được biết, những ngày trước Cách mạng tháng Tám, nhà tôi thường xuyên có ‘khách’ đến. Lúc thì họ ở trong nhà, khi lại gặp nhau ở những nơi bí mật khác để bàn chuyện. Ở xã tôi thời đó, ai cũng căm ghét lính Tây hống hách nên mọi người đều quý mến những vị khách này. Các bác, các chú thường kể cho bọn trẻ trong xã nghe những câu chuyện về tội ác của thực dân, phong kiến; về những anh hùng áo vải của dân tộc ta hay về phong trào cách mạng".

Cụ Đặng Thị Nam, con dâu cụ Nguyễn Kiến, dù đã bước sang tuổi 91 nhưng ký ức về những ngày gian khó vẫn còn vẹn nguyên.

Bà Nam chia sẻ: “Bố mẹ chồng tôi những ngày đó vất vả lắm, nhưng họ đều đoàn kết cùng nhau, chung một kẻ thù để đánh đuổi thực dân Pháp, lật đổ chế độ phong kiến, địa chủ cường hào, thực hiện mong muốn”người cày có ruộng". Và cho đến bây giờ, người dân đã có cuộc sống đủ đầy, sung sướng như thế này."

Gia đình cụ Nguyễn Tráng, cụ Nguyễn Văn Thường cũng là những cơ sở liên lạc quan trọng của Tỉnh ủy Vĩnh Phúc thời kỳ tiền khởi nghĩa. Mỗi ngôi nhà là một trạm gác, mỗi gian bếp là một bến đỗ an toàn. Những bước chân ra vào tưởng chừng bình thường, nhưng chứa đựng cả sinh mệnh của phong trào cách mạng. Lớn lên cùng những câu chuyện cha ông kể, hơn ai hết, anh Nguyễn Thanh Sơn, con trai cụ Nguyễn Văn Thường, thấu hiểu cái giá của độc lập, tự do. Ngôi nhà này không chỉ là nơi ở mà còn là một chứng nhân lịch sử.

Ngôi nhà của gia đình cụ Nguyễn Tráng, tại nơi đây ngày 25/11/1939, Chị bộ Đảng Dẫn Tự - Hòa Lạc (nay là Đảng bộ xã Vĩnh Thành, tỉnh Phú Thọ) được thành lập để lãnh đạo phong trào các mạng trong vùng.

Anh Nguyễn Thanh Sơn, thôn Dẫn Tự, xã Vĩnh Thành, tự hào chia sẻ: “Tôi rất tự hào về gia đình, về thế hệ các cụ và bố tôi. Tại nơi đây, từ năm 1939 đến năm 1941, nhà tôi là nơi in ấn tài liệu của Xứ ủy Bắc Kỳ, nuôi giấu nhiều cán bộ hoạt động cách mạng...”.

Thời gian có thể làm phai màu mái ngói, bạc đi những bức tường, nhưng ký ức về những năm tháng hào hùng vẫn vẹn nguyên, nhắc nhở thế hệ hôm nay rằng: độc lập, tự do là kết tinh từ máu xương và lòng trung kiên của những con người bình dị mà vĩ đại.

Giữ gìn và phát huy truyền thống cách mạng

Những câu chuyện về những ngôi nhà “pháo đài” ở Vĩnh Thành không chỉ là niềm tự hào của riêng những gia đình ấy, mà còn là tài sản vô giá của cả cộng đồng. Ông Nguyễn Văn Hùng, Bí thư Chi bộ thôn Hòa Lạc, xã Vĩnh Thành, khẳng định: “Thôn Hòa Lạc có rất nhiều gia đình có công với nước và các lão thành cách mạng đã hoạt động để có được ngày vinh quang như hôm nay. Bản thân chúng tôi là thế hệ trẻ rất tự hào về quê hương cách mạng này. Từ đó, chúng tôi càng ra sức xây dựng quê hương ngày càng phát triển”.

Ngôi nhà của gia đình cụ Nguyễn Văn Thường, là nơi in tài liệu của Xứ ủy Bác Kỳ từ năm 1939 - 1941.

Tinh thần cách mạng và lòng tri ân sâu sắc đã trở thành kim chỉ nam cho các hoạt động của chính quyền và nhân dân xã Vĩnh Thành. Ông Đặng Văn Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thành, cho biết: “Đảng bộ và nhân dân xã Vĩnh Thành sẽ tiếp tục thực hiện tốt các hoạt động tri ân đối với các gia đình có công, gia đình chính sách trên địa bàn. Đồng thời, chúng tôi sẽ phát huy truyền thống văn hóa, đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền phục vụ nhân dân”.

Xã Vĩnh Thành, tỉnh Phú Thọ hôm nay đang vững bước đi lên, thi đua lao động, học tập, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Từ những ngôi nhà che chở cho cán bộ cách mạng, từ những con người bình dị mà kiên trung, ngọn lửa yêu nước đã được gìn giữ và trao truyền qua nhiều thế hệ. Từ mạch nguồn ấy, xã Vĩnh Thành hôm nay đang vững bước đi lên, đoàn kết, thi đua lao động, học tập, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Những câu chuyện về những “pháo đài” ở Vĩnh Thành nhắc nhớ về một quá khứ hào hùng, về lòng quả cảm và tinh thần hy sinh của thế hệ đi trước. Đó là nền tảng vững chắc để Vĩnh Thành tiếp tục phát triển, viết nên những trang sử mới, xứng đáng với truyền thống quê hương cách mạng.

Ngọc Thắng